تبارزایی
From Wikipedia, the free encyclopedia
تبارزایی[1][2][3] یا فیلوژنتیک (به انگلیسی: Phylogenetics) شاخهای در علم زیستشناسی میباشد که به بررسی ارتباط تکاملی گروههای مختلف جانداران نظیر گونهها یا جمعیتها میپردازد، که از دادههای توالییابی مولکولی[پانویس 1] و ماتریسهای دادههای ریختشناسی[پانویس 2] بهدست میآید.
واژه فیلوژنتیک از ریشه یونانی فیل (φυλή/φῦλον) به معنی «تبار»، و ژنتیکوس (γενετικός) به معنی «مربوط به زایش» یا زایشی گرفته شدهاست. آرایهشناسی، طبقهبندی، شناسایی و نامگذاری جانداران بسیار از فیلوژنتیک کمک گرفتهاند، ولی همچنان از نظر روششناسی و منطقی از آن مجزا هستند.[4]
تبارزایی با علم سامانهشناسی فیلوژنتیک[پانویس 3] (اکثراً تبارگرایی یا شاخهبندی خوانده میشود) وجوه اشتراک دارد، که در آن تنها درختان فیلوژنتیک برای محدود کردن آرایه و نمایش گروههای دودمانی وابسته استفاده میشوند.[5] در سامانهشناسی زیستی، تحلیل فیلوژنتیک به ابزاری ضروری برای پژوهش روی درخت فرگشتی حیات مبدل شدهاست.