![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Buckminsterfullerene-2D-skeletal.png/640px-Buckminsterfullerene-2D-skeletal.png&w=640&q=50)
فولرن باکمینستر
From Wikipedia, the free encyclopedia
فولرن باکمینستر یا توپ باکی[1] (به انگلیسی: Buckminsterfullerene) یک مولکول کروی با فرمول C۶۰ است.[2] این ماده اولین بار در سال ۱۹۸۵ توسط هارولد کروتو، جیمز هلت، شاون اٌبرین، رابرت کارل و ریچارد اسمالی در دانشگاه رایس ایالت تگزاس تهیه شد.[2] کروتو، کارل و اسمالی در سال ۱۹۹۶ برای کشف فولرن باکمینستر و دستهبندی اطلاعات دربارهٔ آن جایزه نوبل شیمی را دریافت کردند. به افتخار باکمینستر فولر، سازندهٔ گنبد ژئودزیک نام این مادهٔ شیمیایی را فولرن باکمینستر گذاشتند؛ از آن جهت که ساختار این مولکول شباهت زیادی به گنبد ژئودزیک دارد. باکمینستر اولین فولرنی بود که کشف شد و فراوانترین فولرن در طبیعت نیز هست؛ چرا که به مقدار بسیار کمی در دوده یافت میشود.[2][3][4]
فولرن باکمینستر | |||
---|---|---|---|
| |||
(C60-Ih)[56]فولرن | |||
دیگر نامها توپ باکی | |||
شناساگرها | |||
شماره ثبت سیایاس | ۹۹۶۸۵-۹۶-۸ | ||
پابکم | ۱۲۳۵۹۱ | ||
کماسپایدر | ۱۱۰۱۸۵ | ||
خصوصیات | |||
فرمول مولکولی | C60 | ||
جرم مولی | 720/64 g.mol-1 | ||
به استثنای جایی که اشاره شدهاست در غیر این صورت، دادهها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شدهاند (در 25 °C (۷۷ °F)، ۱۰۰ kPa) | |||
Infobox references | |||
|
باکی بال باکی بال که اسم رسمی آن باک مینسترفولرن است که چهارمین آلوتروپ پایدار کربن است و با پیوند کووالانسی به صورت هفت ضلعی و هشت ضلعی با شکل توپ است و فرمول فیزیکی آن C60 است. در واقع این کره دارای یک تقارن ناقص بیست وجهی، شامل ۲۰ حلقه شش ضلعی و ۱۲ حلقه ۵ ضلعی میباشد باکی بال یک نوع ترکیب الی نیست بلکه یک ترکیب کربن دار است.