![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Blackbody-lg.png/640px-Blackbody-lg.png&w=640&q=50)
فاجعه فرابنفش
نارسایـی قانون ریلی ـ جینز در مورد تابش جسم سیاه در طولِموجهای کوتاه / From Wikipedia, the free encyclopedia
فاجعه فرابنفش (به انگلیسی: Ultraviolet catastrophe) یا فاجعه ریلی جینز (به انگلیسی: Rayleigh–Jeans catastrophe) اشاره به نتیجهای دارد که ناشی از اصول فیزیک کلاسیک تقسیم مساوی انرژی[1] و تابش نوسانگرهای باردار برای توضیح تابش جسم سیاه در طول موجهای کوتاه است. تابع توزیعی که بر این اصول پایهگذاری شده به نام قانون رایلی-جینز[2] متناسب با معکوس توان چهارم طول موج نمیتواند در محدوده فرکانسهای بالا تابش جسم سیاه را به درستی توضیح دهد و از منحنی واگرا میشود. از آنجا که این تابع برمبنای اصول پذیرفته شده و اساسی فیزیک کلاسیک طرح شده بود و اینکه هنوز در آن زمان اصول کوانتوم فیزیک تدوین نشده بود، این نتیجه ضربهٔ سختی بر شالوده فیزیک کلاسیک بود که موجب زیر سؤال بردن اصول بدیهی فیزیک کلاسیک گردید.[3]
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Blackbody-lg.png/640px-Blackbody-lg.png)
این اصطلاح اولین بار در سال ۱۹۱۱ و بعدها توسط پائول ارنفست بعد از توضیح این پدیده با کمک نوسانگر پلانک در ۱۹۰۵ بهطور مستقل توسط آلبرت اینشتین، لرد رایلی و جیمز جینز زمانی به کار برده شد که هنوز نظریهٔ کوانتوم فیزیک در مراحل ابتدایی تدوین خود قرار داشت.