تاریخ‌نگار و جهان‌گرد عرب From Wikipedia, the free encyclopedia
ابوالحسن علی بن الحسین بن علی المسعودی (۲۸۰–۳۴۶ ه/ ۸۹۶–۹۵۷ م) همه‌چیزدان، تاریخ‌نویس، نویسنده، جغرافی‌دان و جهان‌گرد عرب مسلمان و از اعضای دارالحکمه بود. از او به عنوان هرودوت اعراب یاد می‌شود. نسب وی به عبدالله بن مسعود یکی از یاران پیامبر اسلام می‌رسد.
| دانشمند مسلمان ابوالحسن علی بن الحسین المسعودی | |
|---|---|
 تندیس علی بن حسین مسعودی بر بامِ موزهٔ تاریخ طبیعیِ وین | |
| متولد | ۲۸۰ هجری / ۸۹۶ میلادی بغداد یا بابل |
| درگذشته | جمادی‌الثانی ۳۴۶ / سپتامبر ۹۵۷ قاهره |
| دوران | دوران طلایی اسلام |
| عقیده | مدرسه عراق |
| علاقه اصلی | تاریخ و جغرافیا |
| اثر معروف | اثبات الوصیه مروج‌الذهب و معادن‌الجوهر التنبیه والاشراف |
به گفته میکائیل کوپرسن، مسعودی در آثارش مذهبش را اعلام ننموده ولی نحوه برخورد او با تاریخ اسلام مثلاً خلافت علی ابن ابی طالب، و عنوان بعضی از کتاب‌هایش دلالت بر شیعه بودن او دارد.
مانند تعداد دیگری از عالمان شیعه معاصر مسعودی، رویکرد او نسبت به فقه، مکتب «ظاهری» بوده است. البته، به نظر می‌رسد که وی حداقل مکتب یک فقیه شافعی را نیز درک کرده است.[1] به گفته ابولقاسم پاینده، او شیعه بوده است.[2]
شارل پلا دز مقاله «المسعودی» در ویرایش دوم دانشنامه اسلام، شیعی بودن مسعودی را غیرقابل انکار می‌داند. در عین حال، مذهب فقهی او را به احتمال زیاد شافعی معرفی می‌کند. به گفته پلا، نویسندگان شیعه به اتفاق مسعودی را هم-مذهب خود می‌دانند. اما در میان نویسندگان سنّی برخی وی را سنّی معتزلی و برخی وی را شیعه می‌دانند.[3]
به گفته جان هیوود، مسعودی به همه مذاهب از جمله هندو، زرتشتی، یهودیت و مسیحیت علاقه نشان داده است ولی در نگارش تاریخ خود به صورت غیر نقادانه آنچه را می‌شنیده، نقل می‌کرده است.[4]
عصماء افسر الدین در مقاله ای (عایشه دختر ابوبکر) در ویرایش سوم دانشنامه اسلام، مسعودی را مورخی معرفی می‌کند که طرفدار خاندان علی است.[5]
متولد بغداد و تعالیم اولیه را در آنجا فرا گرفت. در نوجوانی جهانگردی پیشه کرده از سرزمینهای دور دیدن می‌کند از: فلسطین، بلاد فارس، ارمنستان، بلاد قاف، هند، دریای چین، مدغشقر، زنگبار، عمان، در سال ۹۴۳ م به انطاکیه می‌رسد. در سال ۹۴۵ م وارد دمشق می‌شود. ده سال مابین سوریه و مصر می‌گذراند، سرانجام در ۹۵۶ م در شهر فسطاط مصر فوت کرده دفن می‌شود.
بیشتر تالیفات وی گم شده است. یکی از مهم‌ترین این تألیفات کتابی بنام اخبار الزمان ومن آباده الحدثان در ۳۰ جلد بوده که فقط یک جلد از آن باقی مانده است.
در ۹۴۷ میلادی از سیستان بازدید کرده وجود آسی بادهای عمودی برای آرد کردن گندم را توضیح می‌دهد[6]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
