عبدالعزیز بوتفلیقه

عبدالعزیز بوتِفْلیقه (۲ مارس ۱۹۳۷ در وجده، مراکش – درگذشته ۱۷ سپتامبر ۲۰۲۱) رئیس‌جمهور الجزایر از ۱۹۹۹ تا ۲۰۱۹ بود.

عبدالعزیز بوتفلیقه Abdelaziz Bouteflika نشان شاهزاده هنری
عبدالعزیز بوتفلیقة
چهاردهمین رئیس‌جمهور الجزایر
دوره مسئولیت ۲۷ آوریل ۱۹۹۹ – ۲ آوریل ۲۰۱۹
نخست‌وزیر	اسماعیل حمدانی احمد بن بیتور علی بن فلیس احمد اویحیی عبدالعزیز بلخادم احمد اویحیی عبدالمالک سلال یوسف یوسفی عبدالمالک سلال عبدالمجید تبون احمد اویحیی
پس از	الیمین زروال
پیش از	عبدالقادر بن صالح (موقت)
وزیر دفاع
دوره مسئولیت ۵ مه ۲۰۰۳ – ۲ آوریل ۲۰۱۹
پس از	الیمین زروال
وزیر امور خارجه
دوره مسئولیت ۱۹۶۳ – ۱۹۷۹
پس از	محمد خمیستی
پیش از	محمد صدیق بن یحیی
اطلاعات شخصی
زاده	۲ مارس ۱۹۳۷ وجده، مراکش
درگذشته	۱۷ سپتامبر ۲۰۲۱ (۸۴ سال) زرالدا، الجزایر
حزب سیاسی	جبهه آزادی‌بخش میهنی
همسر(ان)	آمال تریکی (۱۹۹۰−?; طلاق)[1]
خدمات نظامی
وفاداری	دولت موقت الجزایر
خدمت/شاخه	ارتش آزادی‌بخش میهنی الجزایر
سال‌های خدمت	۱۹۵۴–۱۹۶۲
جنگ‌ها/عملیات‌	جنگ الجزایر

فعالیت

عبدالعزیز بوتِفْلیقه در سال 1975

بوتفلیقه از مقامات سیاسی ارتش آزادی‌بخش میهنی الجزایر و از افراد نزدیک به هواری بومدین در دوران جنگ استقلال الجزایر بود. با استقلال الجزایر در ۱۹۶۲ به وزارت ورزش، جوانان و گردشگری منصوب شد و سال بعد با به قدرت رسیدن احمد بن بلا به وزارت امور خارجه رسید و به یکی از سخنگویان مهم جنبش عدم تعهد تبدیل شد.^[2]

او در پست وزیر خارجه سیاست عدم تعهد الجزایر و حمایت از جنبش‌های انقلابی را ادامه داد و به قهرمان حمایت از حقوق کشورهای توسعه نیافته بدل شد. این نقش او به‌ویژه در نشست فوق‌العاده مجمع عمومی سازمان ملل در مورد روابط شمال-جنوب در سال ۱۹۷۴ به چشم آمد که او ریاست آن را برعهده داشت.

پس از مرگ رئیس‌جمهور بومدین در دسامبر ۱۹۷۸ بیشتر ناظران بوتفلیقه را جایگزین احتمالی او می‌دانستند. اما ارتش و جبهه آزادی‌بخش میهنی بر روی شاذلی بن جدید توافق کردند و آنگاه جایگاه بوتفلیقه در حد مشاور رئیس‌جمهور تنزل کرد. در ۱۹۸۱ او از کمیته مرکزی و شورای سیاسی جبهه آزادی‌بخش میهنی اخراج شد و از سال بعد به تبعید خودخواسته رفت. در حالیکه در ۱۹۸۳ به فساد مالی و اختلاس نیز متهم شد.^[3]

بازگشت او به الجزایر در ۱۹۸۷ به تلاش برای آشتی در جبهه آزادی‌بخش میهنی تعبیر شد و سال ۱۹۸۹ در سومین کنگره فوق‌العاده جبهه آزادی‌بخش میهنی پس از تظاهرات اکتبر ۱۹۸۸ دوباره به عضویت کمیته مرکزی حزب درآمد.

ریاست جمهوری

بوتفلیقه در ۱۹۹۹ دوباره به الجزایر بازگشت و با حمایت احزاب جبهه آزادی‌بخش میهنی و فراخوان میهنی برای مردم‌سالاری کاندیدای ریاست‌جمهوری شد و پس از تحریم انتخابات از سوی کاندیداهای اپوزیسیون به ریاست جمهوری انتخاب شد. او پس از پیروزی برای پایان جنگ داخلی با اسلام‌گرایان تلاش کرد. او در سال ۲۰۰۴ با ۸۵٪ آراء و در سال ۲۰۰۹ با ۹۰٪ آراء مجدداً به ریاست جمهوری رسید.^[4]

در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۴ عبدالعزیز بوتفلیقه با کسب ۸۱درصد آرا برای چهارمین بار به ریاست جمهوری الجزایر رسید.

آقای بوتفلیقه بدون اینکه شخصاً در کارزار تبلیغاتی فعالیت کند ۵ نامزد رقیب خود را شکست داد.

بوتفلیقه که پس از سکته مغزی در سال ۲۰۱۳، از شرایط جسمانی خوبی برخوردار نبود، در سال ۲۰۱۹ برای پنجمین بار نامزد انتخابات ریاست جمهوری شد. در پی چند هفته اعتراض‌های عمومی در الجزایر، سرانجام او اعلام کرد که از نامزدی در انتخابات کنار کشیده‌است.^[5][6] بوتفلیقه در ۲ آوریل ۲۰۱۹ و در پی هفته‌ها اعتراضات مردمی و درخواست ارتش برای برکناری او به علت ناتوانی، از سمت خود استعفا داد.^[7][8]

عبدالعزیز بوتفلیقه طی پیامی خطاب به مردم الجزایر فرستاد و در آن کارهایی که در دوران ریاست جمهوریش انجام داده را خاطرنشان ساخت. وی از همه مردم اعم از زنان و مردان الجزایری خواستار گذشت و عفو و بخشش بخاطر قصورش در حق مردم الجزایر شد.^[9]

مرگ

بوتفلیقه در ۱۷ سپتامبر ۲۰۲۱ در منزل خود در زرالدا بر اثر ایست قلبی در ۸۴ سالگی درگذشت.^[10][11][12]مرگ وی در تلویزیون دولتی توسط عبدالمجید تبون اعلام شد.^[13] وی از سال ۲۰۱۳ که دچار سکته مغزی شده بود از نظر سلامتی دچار مشکل بود.^[14][15] انتظار می‌رود که او در قبرستان ال علیا در الجزایر در کنار دیگر روسای جمهور سابق به خاک سپرده شود.^[14][16] رئیس‌جمهور تبون سه روز عزای عمومی اعلام کرد.^[16]

منابع

1. "Algérie: Bouteflika et les femmes – JeuneAfrique.com". 3 March 2015. Retrieved 11 April 2018.
2. “Abdelaziz Bouteflika” The Columbia Encyclopedia, 6th ed. New York: Columbia University Press, 2001–07. http://www.bartleby.com/65/
3. president of algeria. Answers.com. Encyclopedia of the Modern Middle East and North Africa, The Gale Group, Inc, 2004. http://www.answers.com/topic/president-of-algeria, accessed April 14, 2009.
4. BBC فارسی - جهان - پیروزی بوتفلیقه در انتخابات ریاست جمهوری الجزایر
5. «قضات الجزایر هم به مخالفان بوتفلیقه پیوستند» (به انگلیسی). ۲۰۱۹-۰۳-۱۱. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۳-۱۱.
6. «بوتفلیقه از نامزدی انتخابات الجزایر کنار کشید» (به انگلیسی). ۲۰۱۹-۰۳-۱۱. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۳-۱۱.
7. «Algeria's President Bouteflika resigns» (به انگلیسی). ۲۰۱۹-۰۴-۰۲. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۴-۰۲.
8. «عبدالعزیز بوتفلیقه رئیس‌جمهور الجزایر کناره‌گیری کرد» (به انگلیسی). ۲۰۱۹-۰۴-۰۲. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۴-۰۲.
9. «فی رسالة وداع.. بوتفلیقة یطلب السماح والصفح من الشعب الجزائری». بایگانی‌شده از اصلی در ۵ آوریل ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۶ آوریل ۲۰۱۹.
10. Zerdoumi, Amir Jalal; Gall, Carlotta (18 September 2021). "Abdelaziz Bouteflika, Algeria's Longest-Serving President, Dies at 84". The New York Times (به انگلیسی). ISSN 0362-4331. Retrieved 18 September 2021.
11. "Former Algerian President Abdelaziz Bouteflika is dead". Observer Algerie. Retrieved 18 September 2021.
12. "L'ex président Abdelaziz Bouteflika n'est plus | El Watan". www.elwatan.com. Archived from the original on 18 September 2021. Retrieved 17 September 2021.
13. "Former Algerian president Abdelaziz Bouteflika dies". The Irish Times. Retrieved 18 September 2021.
14. Zerdoumi, Amir Jalal; Gall, Carlotta (18 September 2021). "Abdelaziz Bouteflika, Algeria's Longest-Serving President, Dies at 84". The New York Times (به انگلیسی). ISSN 0362-4331. Retrieved 18 September 2021.
15. "Abdelaziz Bouteflika, Algeria's longest-serving president dies". BBC. 17 September 2021. Retrieved 18 September 2021.
16. "Algeria gives disgraced ex-leader Bouteflika 3-days mourning". Click2Houston. 18 September 2021. Retrieved 18 September 2021.

• عبدالعزیز بوتفلیقه، رئیس‌جمهوری پیشین الجزایر درگذشت