From Wikipedia, the free encyclopedia
طیفسنجی داپلر (انگلیسی: Doppler spectroscopy) که بنام روش سرعت شعاعی (اثر داپلر) در اخترشناسی نیز از آن یاد میشود (بهطور عامیانه، سنجش تکان یا تلو خوردن)، یک روش غیرمستقیم برای یافتن سیارههای فراخورشیدی در سامانههای ستارهای و کوتولههای قهوهای، با اندازهگیری سرعت شعاعی آنها از راه مشاهدهٔ تغییرهای داپلر در طیف ستارهٔ میزبان آن سیاره است.
تا فوریهٔ ۲۰۲۰ تعداد ۸۸۰ سیاره فراخورشیدی (حدود ۲۱٫۰ درصد از کل) با استفاده از طیفسنجی داپلر کشف شده بودهاند.[1]
اوتو استروو در سال ۱۹۵۲ استفاده از طیفسنجهای نوری قدرتمند را برای شناسایی سیارههای دوردست پیشنهاد داد. وی توصیف کرد که چگونه یک سیارهٔ بسیار بزرگ؛ مثلاً مشتری، باعث میشود که ستارهٔ اصلی، در جریان چرخش دو جسم به دور مرکز جرم خود، کمی تکان بخورد.[2][3] وی پیشبینی کرد که تغییر داپلر اندکی به سمت نوری که توسط ستاره ساطع میشود و در اثر سرعت شعاعی آن بهطور مداوم متغیر است، توسط حساسترین طیف نگاری به عنوان انتقال به سرخ و انتقالبهآبی کوچکی در انتشار ستاره قابل تشخیص باشد. با این حال، فناوری زمان اندازهگیری سرعت شعاعی را با خطاهای ۱۰۰۰ متر بر ثانیه یا بیشتر به دست میداد و چنین سطح دقتی برای یافتن سیارههای در حال چرخش بیفایده است.[3]
تغییرات پیشبینی شده در سرعت شعاعی بسیار ناچیز است - مشتری باعث میشود که خورشید در طی ۱۲ سال سرعت خود را در حدود ۱۲٫۴ متر بر ثانیه تغییر دهد و تأثیر زمین در مدت ۱ سال فقط ۱٫۰ متر بر ثانیه است - بسیار طولانی- بنا بر این مشاهدات دراز مدت دار و بهوسیلهٔ ابزارهایی با وضوح بسیار بالا لازم است.[3][4]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.