بخشی از چشم From Wikipedia, the free encyclopedia
شبکیه (Retina) چشم انسان یک لایه بافت حساس به نور است که سطح داخلی چشمها را میپوشاند. تصویر دنیای بیرون از طریق قرنیه و عدسی روی شبکیه به تصویر درمیآید، مانند فیلمی که داخل یک دوربین عکاسی تصاویر را ضبط میکند. عدهای از مردم دنیا در اثر عوامل ارثی یا اکتسابی مانند پیری، ناراحتیهایی مثل فشار خون و دیابت و نیز بیماریهایی مانند سرطان شبکیه و تباهی لکه زرد از داشتن شبکیه سالم محروم میشوند و دیگر نمیتوانند با محیط پیرامون خود ارتباط دیداری درست برقرار کنند یا حتی بهطور کلی بینایی خود را از دست میدهند.[1]
شبکیه داخلیترین لایهٔ چشم است و شامل سلولهای گیرندهٔ نور و نورونها میباشد. این لایهٔ بسیار نازک (قطری حدود ۰٫۵ میلیمتر) ۷۵٪ مساحت کرهٔ چشم را میپوشاند.
شبکیه لایهٔ حساس به نور را تشکیل میدهد و با تبدیل جریان الکترومغناطیسی نور به پیام عصبی و انتقال آن از طریق عصب بینایی به لب پسسری به مغز توانایی دیدن را میدهد. سلولهای گیرندهٔ نور شبکیه ۲ نوع میباشند:
هریک از این دو نوع گیرنده برای مقصود خاصی تخصص یافتهاست. میلهها برای دید شب ساخته شدهاند. این یاختهها در نور کم عمل میکنند و احساسهای فاقد رنگ را سبب میشوند. مخروطها برای نور روز مناسبتر هستند. این یاختهها به نورهای شدید پاسخ میدهند و موجب احساس رنگ میشوند.
جایی را که عصب بینایی از شبکیه خارج میشود نقطه کور میگویند. لکه زرد بخش دیگری از شبکیهاست که در امتداد محور نوری کرهٔ چشم قرار دارد و در دقت و تیزبینی چشم نقش دارد.
در ۶ ژانویه ۲۰۱۳ محققان بریتانیایی موفق به معالجه موشهای نابینا شدند. آنها این عمل را با تزریق سلولهای حساس به نور انجام دادند. پیرو آزمایشهای بیشتر، این پژوهش میتواند موجبات بهبود بیمارانی که از رنگدانهای شدن شبکیه چشم رنج میبرند را حاصل نماید.[2][3]
بافت شبکیه شامل نورونها و توسط مشیمیه تغذیه رسانی میشود است. در شبکیه ۵ لایه نورون سلولهای عصبی دیده میشود. این لایهها از داخل به خارج (به سمت مشیمیه) (در تصویر، از چپ به راست)، به ترتیب عبارت اند از:
نور پس از عبور از عدسی و زجاجیه، از طریق سلولهای عقدهای به شبکیه وارد شده و بعد از پشت سر گذاشتن سایر لایههای شبکیه، سرانجام به سلولهای گیرندهٔ نور میرسد. این سلولها جریان نور را به پیام عصبی تبدیل کرده و آن را از طریق سلولهای افقی به سلولهای دوقطبی منتقل میکنند. به این ترتیب، پیام عصبی از سلولهای عقدهای به عصب بینایی منتقل شده و به مغز میرود.
نقطه کور یا دیسک بینایی در پشت شبکیه قرار دارد و مکانی است که در آن آکسونهای نورونها در راس عصب بینایی با هم یکی شده و عصب بینایی را ایجاد مینمایند. عصب در همین منطقه از شبکیه خارج میشود.
در نزدیکی دیسک بینایی، در مقابل مردمک، منطقه خاصی از شبکیه با قطر ۱٫۵ میلیمتر وجود دارد که بخش مرکزی لکهٔ زرد(fovea cetralis) نامیده میشود. این ناحیه دارای بیشترین دقت بینایی است. بخش مرکزی لکهٔ زرد فرورفتگی کم عمقی است که در مرکز خود فقط دارای سلولهای مخروطی است و جسم سلولی گانگلیونی در محیط آن قرار دارند. سلولهای مخروطی در لکهٔ زرد، بلند، باریک و بسیار متراکم میباشند. عدم وجود رگهای خونی و بیشتر نورونهای هدایت کننده در این ناحیه باعث میشود که نور به طور مستقیم بر روی سلولها ی مخروطی بتابد. [4]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.