سوخو-۱۵

سوخو -۱۵ (روسی: Сухой Су-15) (نام اختصاص داده شده ناتو: Flagon) یک هواپیمای رهگیر مافوق صوت جت دو موتوره بود، که در اتحاد جماهیر سوسیالیستی شوروی و در سال ۱۹۶۵ ساخته شده و تا دهه ۱۹۹۰ کماکان در خدمت باقی ماند.^[1] سوخو-۱۵ برای جایگزینی هواپیماهای سوخو-۱۱ و سوخو-۹ طراحی شد که با معرفی بمب افکن های استراتژیک جدیدتر و توانمندتر ناتو در حال منسوخ شدن بودند.

سوخو -۱۵
کاربری	هواپیمای رهگیر
تولیدکننده	سوخو
نخستین پرواز	۳۰ می ۱۹۶۲
معرفی‌شده در	۱۹۶۵
بازنشستگی	۱۹۹۶ (اوکراین)
وضعیت	بازنشسته
کاربر اصلی	نیروی دفاع هوایی شوروی نیروی هوایی روسیه نیروی هوایی اوکراین
ساخته‌شده	۱۹۶۵-۱۹۷۹
تعداد ساخته‌شده	۱۲۹۰

تاریخچه عملیاتی

جنگنده سابق سوخو ۱۵ اوکراین (در موزه هوانوردی در کوشیتسه، اسلواکی)

سوخو-۱۵ در سالهای میانی دهه ۶۰ تا میانه دهه ۸۰ در کنار میگ-۲۵ ستون فقرات رهگیرهای شوروی را تشکیل می‌دادند. سوخو-۱۵ بیشتر برای رهگیری اهداف کندتر مانند بمب‌افکن بی-۵۲ و هواپیمای جاسوسی یو-۲ بکار می‌رفت و رهگیری اهداف سریع‌تر را به میگ-۲۵ واگذار می‌کرد. هدف قرار دادن پرواز شماره ۰۰۷ هواپیمایی کره جنوبی به دلیل تشخیص به عنوان هواپیمای جاسوسی ایالات متحده که به کشته شدن تمام سرنشین‌ها و خدمه منجر شد از جمله رویدادهای مهم در پرونده عملیاتی این رهگیر است. سوخو-۱۵ در دهه ۹۰ میلادی به تدریج با جنگنده‌های پیشرفته‌تر سوخو-۲۷ و میگ-۳۱ جایگزین شد.

کاربران

شوروی

• نیروی دفاع هوایی شوروی

 روسیه

• نیروی هوایی روسیه تمامی هواپیماها از خدمت خط مقدم در سال ۱۹۹۴ خارج شدند،^[2] اما ممکن است برخی از آنها در انبار ذخیره جنگ اضطراری باقی مانده باشند.

 اوکراین

• نیروی هوایی اوکراین در سال ۱۹۹۶ از خدمت خارج شدند.^[2]

مشخصات (سوخو-۱۵ تی ام)

طرح سه نمای جنگنده سوخو-۱۵.

داده‌ها از Wilson^[3] airwar.ru,^[4] Gordon^[5]

ویژگی‌های کلی

• خدمه: ۱
• طول: ۱۹٫۵۶ متر (۶۴ فوت ۲ اینچ)
• پهنای بال: ۹٫۴۳ متر (۳۰ فوت ۱۱ اینچ)
• ارتفاع: ۴٫۸۴ متر (۱۵ فوت ۱۱ اینچ)
• مساحت بال‌ها: ۳۶٫۶ متر مربع (۳۹۴ فوت مربع)
• وزن خالی: ۱۰٬۷۶۰ کیلوگرم (۲۳٬۷۲۲ پوند)
• وزن ناخالص: ۱۷٬۲۰۰ کیلوگرم (۳۷٬۹۲۰ پوند)
• بیشترین وزن برخاست: ۱۷٬۹۰۰ کیلوگرم (۳۹٬۴۶۳ پوند)
• پیشرانه هواگرد: ۲ عدد موتور توربوجت با پس سوز تومانسکی آر-۱۳اف-۳۰۰،‏ ۴۰٫۲۱ کیلونیوتن (۹٬۰۴۰ پوند-نیرو) در هر موتور dry, ۷۰ کیلونیوتن (۱۶٬۰۰۰ پوند-نیرو) با پس‌سوز

عملکرد

• حداکثر سرعت: ۲٬۲۳۰ کیلومتر بر ساعت (۱٬۳۸۶ مایل بر ساعت؛ ۱٬۲۰۴ گره) با ۲ موشک هوابه‌هوا K-8 یا ۲ موشک هوا به هوا R-60 در ۱۲٬۰۰۰ متر (۳۹٬۰۰۰ فوت)
• بیشینه سرعت: ماخ ۲٫۱
• بُرد: ۱٬۳۸۰ کیلومتر (۸۵۷ مایل؛ ۷۴۵ مایل دریایی)
• بُرد رزمی: ۷۲۵ کیلومتر (۴۵۰ مایل؛ ۳۹۱ مایل دریایی)
• برد معبر: ۱٬۷۰۰ کیلومتر (۱٬۰۵۶ مایل؛ ۹۱۸ مایل دریایی)
• حداكثر ارتفاع: ۱۸٬۱۰۰ متر (۵۹٬۴۰۰ فوت)
• حد شتاب جی: +۶٫۵
• نرخ صعود: ۲۲۸ متر بر ثانیه (۴۴٬۹۰۰ فوت بر دقیقه)
• بارگیری بال: ۵۵۵ کیلوگرم بر متر مربع (۱۱۴ پوند بر فوت مربع)

جنگ‌افزار

• سلاح‌ها ۲ × UPK-23 gun pods with 2 × 23 mm Gryazev-Shipunov GSh-23L autocannons each on fuselage pylons
• آویزگاه‌های حمل سلاح: ۶ آویزگاه خارجی تسلیحات با ظرفیت حداکثر ۱٬۵۰۰ کیلوگرم (۳٬۳۰۰ پوند),با مقررات حمل ترکیبی از:
  • راکت‌ها: UB-16 rocket pods for S-5 rockets
  • موشک‌ها:
    (موشک هوابه‌هوا)
    • ۲ تیر کا-۸
    • ۲ تیر آر-۶۰
  • بمب‌ها: بمب چندمنظوره فاب-۵۰۰

Avionics

• رادار: «تایفون-ام»
  • گستره شناسایی:
    • اهداف در ارتفاع بالا: ۷۰ کیلومتر
    • اهداف در ارتفاع پائین: ۱۵ کیلومتر
  • گستره قفل راداری:
    • اهداف در ارتفاع بالا: ۴۵ کیلومتر
    • اهداف در ارتفاع پائین: ۱۰ کیلومتر
  • گستره زاویه ای:
    • عمودی: +۳۰°/-۱۰°
    • افقی: +/- ۷۰°

جستارهای وابسته

• پرواز شماره ۰۰۷ هواپیمایی کره

توسعه مرتبط

• سوخو-۹- اتحاد جماهیر شوروی
• سوخو-۱۱- اتحاد جماهیر شوروی

هواگردهای با عملکرد، پیکربندی و یا دوره زمانی مشابه

• آورو-سی اف ۱۰۵ ارو- کانادا
• چنگدو جی-۷- چین
• کانویر اف-۱۰۶ دلتا دارت- ایالات متحده آمریکا
• داسو میراژ ۳- فرانسه
• اینگلیش الکتریک لایتنینگ- بریتانیا
• لاکهید اف-۱۰۴ استارفایتر- ایالات متحده آمریکا
• مک‌دانل داگلاس اف-۴ فانتوم ۲- ایالات متحده آمریکا
• میگ-۲۱- اتحاد جماهیر شوروی
• میگ-۲۵- اتحاد جماهیر شوروی
• ساب ۳۵ دراکن- سوئد
• شن‌یانگ جی-۸- چین

فهرست‌های مرتبط

• فهرست هواگردهای جنگنده

منابع

1. "Сухой Су-15". www.airwar.ru.
2. "Су-15". sukhoi.org. Archived from the original on 29 October 2017. Retrieved 28 October 2017.
3. Wilson, Stewart. Combat Aircraft since 1945. Fyshwick, Australia: Aerospace Publications, 2000. p.  129. شابک ‎۱−۸۷۵۶۷۱−۵۰−۱.
4. "Сухой Су-15ТМ". www.airwar.ru.
5. Gordon, Yefim (2004). Sukhoi Interceptors. MIDLAND. pp. 76–77, 98–105. ISBN 1-85780-180-6.

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Sukhoi Su-15». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱ اوت ۲۰۱۵.

کتابشناسی

• Butowski, Piotr and Pankov, Valeriy and Ponomaryev, Vadim. Su-15 Flagon. Monografie Lotnicze #14. Gdańsk: AJ-Press, 1994 (شابک ‎۸۳−۸۶۲۰۸−۰۴-X) (in Polish).

پیوند به بیرون

• Su-15 from FAS
• Su-15 from The Global Aircraft Organization
• Su-15 from Military Factory
• Su-15TM walkaround photos بایگانی‌شده در ۲۰۱۰-۰۳-۱۸ توسط Wayback Machine
• Another article about the Su-15