سازگاری ضدشکار
سازکارهایی است که توسط جانوران برای شکار نشدن استفاده میشود / From Wikipedia, the free encyclopedia
سازگاریهای ضدشکار (به انگلیسی: Anti-predation adaptations) و سازگاریهای ضدشکارگر[1] (به انگلیسی: Anti-predator adaptations)، سازوکارهایی هستند که از طریق فرگشت ایجاد شدهاند و به جانوران طعمه در مبارزه مداوم با شکارگران کمک میکنند. در سرتاسر قلمرو جانوران، سازگاریهایی برای هر مرحله از این مبارزه، یعنی پرهیز از شناسایی شدن، جلوگیری از مورد حمله قرار گرفتن، تشخیص شکارگر و پرهیز از گرفتار شدن و مبارزه برای خورده نشدن، فرگشت یافتهاست.
نخستین خط دفاعی عبارت است از پرهیز از این که جانوران شکارگر آنها را شناسایی کند. این کار از طریق سازوکارهایی مانند همرنگی (استتار)، تقلید، انتخاب ناهمگونی، زندگی در زیر زمین، یا شبزی بودن صورت میپذیرد. از سوی دیگر، جانوران طعمه ممکن است شکارگر را از شکار منصرف کنند، مثلاً با وانمود کردن به داشتنِ دفاعی قوی در رنگ هشدار، تقلید از جانورانی که دارای چنین دفاعی هستند، گیج کردن مهاجم، علامت دادن به شکارگر که تعقیب طعمه ارزشی ندارد، انحراف حواس با استفاده از ساختارهای دفاعی مانند خارها یا زندگی گروهی. اعضای گروهها با وجود افزایش آشکار بودن یک گروه، از طریق بهبود هوشیاری، سردرگمی شکارگر و افزایش احتمال حمله شکارگر به افراد دیگر، خود را کمتر در معرض خطر شکار قرار میدهند.
برخی از طعمهها، توانایی ترساندن شکارگر را، چه به روش شیمیایی و چه به روش دفاع گروهی، یا با دفع مواد آزاردهنده دارند. برخی از جانوران نیز توانایی رهایی سریع با فرار یا مانور فوقالعاده را دارند. در نهایت، برخی گونهها زمانی که گیر میافتند، میتوانند حتی با خودبُریِ بخشهای خاصی از بدنشان فرار کنند؛ مثلاً خرچنگها میتوانند پنجهشان را قطع کنند و مارمولکها میتوانند دم خود را بیندازند تا حواس شکارگران را آنقدر پرت کند که به طعمه اجازه فرار بدهد.