زارچ
شهری در استان یزد، ایران From Wikipedia, the free encyclopedia
شهری در استان یزد، ایران From Wikipedia, the free encyclopedia
زارچ، شهری در بخش مرکزی شهرستان زارچ در استان یزد ایران است. این شهر، مرکز شهرستان زارچ است.[1]
این شهر در فاصله ۱۵ کیلومتری باختر شهر یزد قرار دارد.
شهر زارچ تا سال ۱۳۴۲ خورشیدی جزو نواحی روستایی بهشمار میرفت و از این سال بهعنوان منطقهٔ شهری شناخته شد و شهرداری آن در همان سال تأسیس گشت که در طبقهبندی ویژهٔ شهرداریها در گروه درجهٔ چهار قرار گرفت. شهر زارچ در تاریخ ۱۲ بهمن ۱۴۰۱ با تصویب هیئت دولت، به مرکز شهرستان زارچ تبدیل شد.[2] حد فاصل بخش شهری زارچ که به نام زارچ شناخته میشود و منطقهٔ شهری سرچشمه، منطقهٔ مسکونی وجود ندارد و بافت شهری این دو منطقه از هم دیگر جداست.
قنات زارچ با بیش از ۷۰ کیلومتر طول و ۳٬۰۰۰ سال قدمت از جمله قدیمیترین و طولانیترین قناتها در جهان است که در فهرست آثار ملی و همچنین به ثبت جهانی یونسکو رسیدهاست و دارای مهندسی بینظیری میباشد. جایگاه بروز این قنات در بخش شرقی زارچ قرار دارد که به نام سرچشمه شناخته میشود و از بافت شهری زارچ چند کیلومتر فاصله دارد.[3]
حسینیهٔ علي هاشم، آبانبار خلقالله، آبانبارالهآباد، آب انبار خیابان امام، حسینیهٔ اعظم، مسجد ابوالفتح،مسجد تاریخی جامع،مسجد تاریخی امیرالمومنین،معبد رزتشتیان،خانه شیخ رحیمی،سرو دربید، بومگردی رستم و....
در میراث فرهنگی ثبت شده است
بادگیر مسجد امیرالمؤمنین زارچ نیز بلندترین بادگیر چهارگوش مساجد در دنیاست.[4]
بزرگترین حسینیه این شهر حسینیه بزرگ میباشد که بهطور با شکوهی عاشورا را در آن حیسنیه عزاداری میکنند. این شهر حسینیههای دیگر هم مثل حسینیه شهدای اله آباد، حسینیه بقیه الله الاعظم سرچشمه و… را دارد، لازم بذکر است بزرگترین حسینیه سرپوشیده این شهر حسینیه علی اکبر که در کوچه ۱۹ خیابان امام خمینی واقع شدهاست میباشد.
تصویری از حسینیهٔ علي هاشم
همچنین میتوان از مرحوم حاج شیخ حسن بحرینی فعال اقتصادی یاد کرد که با تلاشها و مجاهدتهای او پس از احداث اولین چاه عمیق برق به شهر زارچ رسید.
از دیگر مشاهیر و اسطورههای زارچ ملا علی اکبر زارچی {نواده ملا زین الدین بزرگ} عارف الهی که داری کرامات بسیاری بودهاست. از دیگر نوادگان ملا زین الدین، سلطان الذاکرین ملا غلامرضا ترابی (۱۲۶۴–۱۳۵۴) ه.ش میباشد که مؤسس حسینیه بزرگ بقیةالله الاعظم سرچشمه زارچ بوده و در ساخت آب انبار و مسجد و کتابخانه و عمران و آبادی شهر و رفاه مردم شهر زارچ اهتمام میورزید میباشد.
دکتر «غلامرضا محمدی»، شاعر و از ادیبان و فرهیختگان استان یزد، متخلص به کویر در غزلوارهای این شهر را چنین توصیف کردهاست:
بس دیدهام وفا و صداقت به شهر زارچ * از دیرباز کردهام عادت به شهر زارچ
شهر از شماست، شهرِ شما مردمان خوب * افزون کند خدای عنایت به شهر زارچ
خوبان شهر، لالهٔ رخ و سرو قامتند * دل میبَرند از من و طاقت به شهر زارچ
شاعران دیگری نیز این شهر را چنین توصیف کردهاند:
زارچ شهری که زادگاهِ من است * دوست میدارمش مرا وطن است
بوی خاکش و بوی کاهگلش * بهتر از بوی نافهٔ خُتَن است
شهر زال و سِکَندَرَش خوانند * بله این شهر اینقدرکهن است
شیعهٔ دینند مردم اینجا * شهر من در پناه بوالحسن است
عدهای پیروان زرتشتند * شهر ایزد نه جای اهرمن است
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵، جمعیت شهر زارچ برابر با ۱۱٬۶۹۱ نفر (۳٬۳۸۸ خانوار) بودهاست.[5]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.