دولت نهم جمهوری اسلامی ایران به دولتی گفته می‌شود که در نتیجه پیروزی محمود احمدی‌نژاد در انتخابات ۳ تیر ۱۳۸۴ روی کار آمد. تنفیذ رئیس‌جمهور توسط سید علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی در روز ۱۲ مرداد ۸۴ انجام گرفت. این دولت از تاریخ ۱۲ مرداد ۸۴ رسماً آغاز و در ۱۲ مرداد ۸۸ با شروع دولت دهم پایان یافت.
دولت نخست احمدی‌نژاد | |
|---|---|
 نهمین کابینه جمهوری اسلامی ایران | |
| رئیس‌جمهور ایران | |
 | |
| تاریخ تشکیل | ۱۲ مرداد ۱۳۸۴ |
| تاریخ انحلال | ۱۲ مرداد ۱۳۸۸ |
| افراد و سازمان‌ها | |
| رئیس کشور | سید علی خامنه‌ای |
| رئیس دولت | محمود احمدی‌نژاد |
| پیشینهٔ رئیس دولت | شهردار تهران (۱۳۸۴–۱۳۸۲) استاندار اردبیل (۱۳۷۶–۱۳۷۲) |
| جانشین رئیس دولت | پرویز داودی (۱۳۸۸–۱۳۸۴) اسفندیار رحیم مشایی (۱۳۸۸) |
| شمار وزیران | ۲۱ |
| وزیران کناررفته (درگذشت/استعفا/برکناری) | ۱۰ (۱ درگذشت، ۵ استعفا، ۳ برکناری، ۱ استیضاح) |
| شمار اعضا | ۳۱ |
| پیشینه | |
| انتخابات(ها) | انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۳۸۴ انتخابات مجلس ۱۳۸۳–۱۳۸۲ |
| آخرین انتخابات | انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۳۸۸ |
| دوره(های) مجلس | مجلس هفتم مجلس هشتم |
| پیشنهاد و تأیید | رای اعتماد به دولت نهم |
| پیشین | دولت هشتم (خاتمی) |
| پسین | دولت دهم (احمدی‌نژاد) |
محمود احمدی‌نژاد در تاریخ ۲۵ مرداد ۱۳۸۴ متن کامل برنامهٔ دولت خود را اعلام کرد. او دولت خود را «دولت مهرورزی» یا «دولت مهر» نامید.
کابینه
احمدی‌نژاد در تاریخ ۲۳ مرداد ۱۳۸۴ کابینهٔ پیشنهادی خود را به مجلس معرفی کرد. یکی از شروط گزینش وزرا از سوی احمدی‌نژاد موافقت آنان با مفاد میثاق‌نامه‌ای تحت عنوان «میثاق‌نامهٔ دولت اسلامی» و امضای آن بود. بر خلاف بسیاری از پیشبینی‌ها مبنی بر انتخاب تمامی نامزدها از سوی مجلس شورای اسلامی، نمایندگان پس از تحقیق و بحث پیرامون وزیران پیشنهادی، در تاریخ ۲ شهریور ۱۳۸۴ چهار تن از آنان را فاقد صلاحیت احراز پست وزارت تشخیص داده و به بقیه رأی اعتماد دادند. آقایان اشعری، علی‌احمدی، هاشمی و سعیدلو که به ترتیب برای وزارتخانه‌های آموزش و پرورش، تعاون، رفاه و تأمین اجتماعی و نفت پیشنهاد داده شده بودند موفق به کسب رأی اعتماد از مجلس نشدند. صادق محصولی نیز که پیش از جلسه رأی اعتمادش، موضعگیری‌های نمایندگان مجلس علیه خود را درک کرده بود، از نامزدی برای تصدی وزارت نفت انصراف داد.[1]
احمدی‌نژاد طبق قانون اساسی، سه ماه فرصت داشت تا افراد دیگری را به جای نامزدهای رد صلاحیت‌شده به مجلس پیشنهاد دهد.
وی دو وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و اطلاعات کابینه را ۸ روز پیش از پایان کار دولت نهم عزل کرد.[2]
میثاق‌نامه دولت اسلامی
محمود احمدی‌نژاد ششمین رئیس‌جمهور ایران پس از انتخاب وزیران و پیش از گرفتن رأی اعتماد آنان از مجلس در تاریخ ۲۳ مرداد ۱۳۸۴ میثاق‌نامه‌ای به نام «میثاق‌نامهٔ دولت اسلامی» را با وزرای پیشنهادی خود در میان گذاشت که تمامی آنان با مفاد آن موافقت کردند.[3][4]
انتصابات آغازین دولت
سه ماه پس از آغاز رسمی فعالیت دولت نهم، جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی طی بیانیه‌ای، وضعیت‌گذار دولت جمهوری اسلامی ایران از کابینهٔ پیشین به این کابینه را مورد بررسی قرار داد.[5] بر پایه این گزارش، برخی از حامیان اکبر هاشمی رفسنجانی در انتخابات سال ۱۳۸۴ که در سطح معاونت وزارت‌خانه‌هایی مانند وزارت کشور و وزارت امور خارجه بودند، همچنان مشغول کار هستند. همچنین از میان دولت‌مردان سید محمد خاتمی، وزیر راه و ترابری، رئیس سازمان انرژی اتمی و تعدادی از معاونان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور ابقا شدند. رئیس سابق سازمان به سمت مشاور عالی، و سه معاون سابق دیگر نیز به سمت مشاوران رئیس جدید سازمان منصوب شدند. همچنین وزیر سابق اقتصاد به سمت معاون‌کل این وزارت منصوب شد. بررسی تغییرات در دولت نهم نشان می‌دهد که احمدی‌نژاد از میان افرادی که برای مناصب اجرایی در نظر گرفته، نسبت به همکاران سابق خود در شهرداری و شورای شهر اعتماد بیشتری دارد و بسیاری از مناصب مهم کشور را به مدیران سابق شهرداری تهران داده است. مهدی چمران که رئیس شورای شهر تهران است با حفظ سمت، در مسئولیت جدید خود با عنوان مشاور رئیس‌جمهور در امور شوراهای اسلامی شهر و روستا ایفای نقش می‌کند، مسعود زریبافان علاوه بر عضویت در شورای شهر، عنوان دبیری هیئت دولت را به عهده گرفته و نسرین سلطان‌خواه از دیگر اعضای شورای شهر نیز جایگزین زهرا شجاعی در مرکز مشارکت امور زنان شده‌است.[5]
علی سعیدلو معاون سابق شهردار و وزیر پیشهادی نفت که نتوانست از مجلس رأی اعتماد بگیرد، به عنوان معاون اجرایی رئیس‌جمهور فعالیت خود را آغاز کرده‌است. سید مهدی هاشمی معاون سابق امور استان‌های شهردار تهران نیز که نتوانست برای تصدی وزارت رفاه رأی مناسب کسب کند، معاون عمرانی وزیر کشور شد. محمدجواد محمدی‌زاده که معاون سابق خدمات شهری شهرداری بود، نیز به عنوان استاندار خراسان رضوی انتخاب شده‌است. شیخ‌الاسلامی رئیس دفتر احمدی‌نژاد در شهرداری، به عنوان استاندار هرمزگان تعیین شد. همچنین اسفندیار رحیم مشایی که ریاست سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران را به عهده داشت در مقام رئیس سازمان میراث فرهنگی کار خود را آغاز کرده‌است. علی‌آبادی هم که معاون عمرانی و فنی شهرداری تهران بود به عنوان رئیس سازمان تربیت بدنی فعالیت خود را آغاز کرده‌است. داود مددی دیگر فردی است که از شهرداری تهران به دولت آمده و سرپرستی وزارت رفاه را عهده‌دار شده‌است. وی قبلاً رئیس سازمان سرمایه‌گذاری شهرداری تهران بود. مهرداد بذرپاش مشاور جوان سابق شهرداری تهران در مسئولیت جدید خود یعنی مشاور رئیس‌جمهور در امور جوانان و رئیس گروه مشاوران جوان ریاست جمهوری به ایفای نقش می‌پردازد. به همراه وی حدود بیست نفر از اعضای گروه مشاوران جوان شهرداری نیز به دولت آمده و مشاوران جوان وزرا و معاونان رئیس‌جمهور شده‌اند. ابوالحسن فقیه معاون مدیرکل روابط عمومی شهرداری تهران به سمت سرپرست سازمان بهزیستی کشور منصوب شده‌است. علی‌اکبر اشعری مدیر مؤسسه همشهری و مشاور فرهنگی شهردار تهران که وزیر پیشنهادی احمدی‌نژاد برای وزارت آموزش و پرورش نیز بود، پس از عدم توفیق در کسب رأی اعتماد مجلس به عنوان رئیس کتابخانه ملی معرفی شد. محمدعلی فتح‌اللهی مشاور سابق شهردار نیز به عنوان معاون دفتر رئیس‌جمهور انتخاب گردیده است. جوانفکر از دیگر نیروهایی بود که در دوره مسئولیت احمدی‌نژاد در شهرداری، مشاور مطبوعاتی وی بود و در دور جدید فعالیت کابینه به عنوان مشاور مطبوعاتی رئیس‌جمهور کار خود را آغاز کرد. احمد خادم‌المله از نیروهای باسابقه ایرنا و از دوستان نزدیک جوانفکر نیز که مدت کوتاهی با ستاد احمدی‌نژاد همکاری داشت، مدیرعاملی خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران را عهده‌دار شد.[5]
هیئت دولت
سایر منصوبان رئیس دولت
| مقام | نام | آغاز تصدی | پایان تصدی | حزب سیاسی | منبع | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| سرپرست نهاد ریاست‌جمهوری | علی سعیدلو | شهریور ۱۳۸۴ | ۲۸ شهریور ۱۳۸۸ | مستقل | |||||
| رئیس دفتر رئیس‌جمهور | غلامحسین الهام | ۲۴ مرداد ۱۳۸۴ | ۲۷ بهمن ۱۳۸۵ | مستقل | [22] | ||||
| عبدالرضا شیخ‌الاسلامی | ۲۷ بهمن ۱۳۸۵ | ۳ مرداد ۱۳۸۸ | مستقل | ||||||
| مشاوران رئیس‌جمهور | |||||||||
| مشاور ارشد | سید مجتبی ثمره هاشمی | ۲۴ مرداد ۱۳۸۴ | ۲۹ فروردین ۱۳۸۸ | جام | [23] | ||||
| مشاور عالی امور اقتصادی | داود دانش‌جعفری | ۳ اردیبهشت ۱۳۸۷ | ۱۳۸۷ | ایثارگران | [24] | ||||
| مشاور امور آموزش عالی | علی‌اصغر زارعی | ۱۷ بهمن ۱۳۸۴ | تابستان ۱۳۸۶ | نظامی | [25][26] | ||||
| مشاور امور اصناف و بازرگانی | ابوالفضل توکلی بینا | ۷ دی ۱۳۸۴ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۸ | مؤتلفه | [27] | ||||
| محمدرضا اعتمادیان | ۷ دی ۱۳۸۴ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۸ | مؤتلفه | [27] | |||||
| مشاور امور اطلاع‌رسانی و رسانه | مهدی کلهر | ۲۸ مرداد ۱۳۸۵ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۸ | مستقل | [28] | ||||
| مشاور امور اهل سنت | محمد اسحاق مدنی | ۱۲ دی ۱۳۸۴ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۸ | مستقل | [29] | ||||
| مشاور امور ایثارگران | مجتبی رحماندوست | ۲۴ بهمن ۱۳۸۴ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۸ | ایثارگران | [30] | ||||
| مشاور امور حمل و نقل و ترافیک | حمید بهبهانی | ۲۶ مهر ۱۳۸۴ | ۱۵ مرداد ۱۳۸۷ | مستقل | [31] | ||||
| مشاور امور شوراها و شهرداری‌ها | مهدی چمران | ۲۲ شهریور ۱۳۸۴ | آذر ۱۳۸۴ | مستقل | [17] | ||||
| مشاور امور روحانیت (مشاور امور علما و روحانیون) | حیدر مصلحی | ۲۴ مرداد ۱۳۸۴ | ۱۲ دی ۱۳۸۴ | نظامی | [32] | ||||
| محمدناصر سقای بی‌ریا | ۱۲ دی ۱۳۸۴ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۸ | مستقل | [33] | |||||
| مشاور امور مطبوعاتی | علی‌اکبر جوانفکر | ۲ اسفند ۱۳۸۴ | ۱۱ مرداد ۱۳۸۸ | مستقل | [34][35] | ||||
| مشاور امور مناطق آزاد تجاری-صنعتی و ویژه اقتصادی | محمود صلاحی | ۳۰ آبان ۱۳۸۶ | ۱۶ شهریور ۱۳۸۸ | نظامی | [36] | ||||
| مشاور امور نفت و گاز | سید کاظم وزیری هامانه | ۲۱ مرداد ۱۳۸۶ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۸ | مستقل | [37] | ||||
| مشاور امور نیروی انسانی | علی ذبیحی | ۱۱ آبان ۱۳۸۴ | ۱۱ اسفند ۱۳۸۷ | ایثارگران | [38] | ||||
| مشاور امور هنری | جواد شمقدری | ۱۱ آبان ۱۳۸۴ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۸ | مستقل | [38] | ||||
| مشاور امور هواشناسی و تغییرات اقلیمی | علی‌محمد نوریان | ۲۷ خرداد ۱۳۸۷ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۸ | مستقل | [39] | ||||
| مشاور پیگیری طرح‌های ویژه | علی‌اکبر محرابیان | ۲ اسفند ۱۳۸۴ | آذر ۱۳۸۶ | مستقل | [40] | ||||
| مشاور سیاسی و امنیتی | روح‌الله حسینیان | ۵ اردیبهشت ۱۳۸۶ | پاییز ۱۳۸۶ | مستقل | [41] | ||||
| مشاور فرهنگی | علی‌اکبر اشعری | ۲۴ مهر ۱۳۸۴ | مرداد ۱۳۸۸ | مستقل | [42] | ||||
| مشاور | مسعود زریبافان | ۲۲ شهریور ۱۳۸۴ | ۲۳ آذر ۱۳۸۴ | ایثارگران | [17][43] | ||||
| مشاور | علی منتظری | ۳ اسفند ۱۳۸۴ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۸ | مستقل | [44] | ||||
| مشاور | علی زارعی نجفدری | ۳۰ خرداد ۱۳۸۵ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۸ | مستقل | [45] | ||||
| مشاور | صادق محصولی | ۱۸ مرداد ۱۳۸۵ | ۴ دی ۱۳۸۷ | نظامی | [46] | ||||
| مشاور | محمد ستاری وفایی | ۱۰ اردیبهشت ۱۳۸۶ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۸ | نظامی | [47] | ||||
| مشاور | بهمن طاهریان | ۱ مهر ۱۳۸۶ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۸ | مستقل | [48] | ||||
| مشاور | سید مهدی مصطفوی | ۳۰ مهر ۱۳۸۶ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۸ | مستقل | [49] | ||||
| مشاور | سید احمد موسوی | ۲۴ دی ۱۳۸۶ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۸ | مستقل | [50] | ||||
| مشاور | مرتضی تمدن | ۲۷ خرداد ۱۳۸۷ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۸ | مستقل | [51] | ||||
| مشاور | سید حمید مولانا | ۲۹ مرداد ۱۳۸۷ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۸ | مستقل | [52] | ||||
| دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر[persian-alpha 1] | فداحسین مالکی | ۲۲ شهریور ۱۳۸۴ | ۱۶ فروردین ۱۳۸۶ | مستقل | [17] | ||||
| اسماعیل احمدی‌مقدم | ۱۶ فروردین ۱۳۸۶ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۸ | نظامی | [53] | |||||
| رئیس بنیاد ملی نخبگان | پرویز داودی | آبان ۱۳۸۴ | ۱۵ بهمن ۱۳۸۵ | مستقل | |||||
| رئیس دفتر امور مناطق محروم کشور | جلیل بشارتی | ۱۲ مرداد ۱۳۸۴ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۸ | مستقل | [54] | ||||
| رئیس دفتر بازرسی ویژه | داود احمدی‌نژاد | ۲۲ شهریور ۱۳۸۴ | مرداد ۱۳۸۷ | نظامی | [55] | ||||
| عبدالرضا شیخ‌الاسلامی* | مرداد ۱۳۸۷ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۸ | مستقل | [56] | |||||
| رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران | علی‌اکبر اشعری | ۲۴ مهر ۱۳۸۴ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۸ | مستقل | [42] | ||||
| رئیس گروه مشاوران جوان | مهرداد بذرپاش | ۲۷ مرداد ۱۳۸۴ | ۲۴ مهر ۱۳۸۵ | مستقل | [57] | ||||
| عبدالرضا شیخ‌الاسلامی | ۸ اردیبهشت ۱۳۸۶ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۸ | مستقل | [58] | |||||
| رئیس مرکز امور زنان و خانواده | نسرین سلطان‌خواه | ۳ مهر ۱۳۸۴ | ۷ اسفند ۱۳۸۴ | مستقل | [59] | ||||
| زهره طبیب‌زاده نوری | ۷ اسفند ۱۳۸۴ | شهریور ۱۳۸۸ | پزشکان ایران | [60] | |||||
| رئیس مرکز بررسی‌های استراتژیک | علیرضا ذاکر اصفهانی | ۵ آذر ۱۳۸۴ | ۱۵ آذر ۱۳۸۸ | مستقل | [61] | ||||
| رئیس مرکز ملی مطالعات جهانی‌شدن | محمد نهاوندیان | ۱۲ مرداد ۱۳۸۴ | ۹ دی ۱۳۸۶ | مستقل | |||||
| اسفندیار رحیم مشایی | ۹ دی ۱۳۸۶ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۸ | مستقل | [62] | |||||
| نمایندگان ویژه رئیس‌جمهور | |||||||||
| رئیس ستاد مدیریت حمل و نقل و سوخت (ستاد تبصره ۱۳) | علی‌اکبر محرابیان | ۱۷ تیر ۱۳۸۶ | ۱۳ دی ۱۳۸۶ | مستقل | [63] | ||||
| سید مهدی هاشمی | ۱۳ دی ۱۳۸۶ | ۱۱ تیر ۱۳۸۷ | نظامی | [64] | |||||
| محمد رویانیان | ۱۱ تیر ۱۳۸۷ | ۱۲ مرداد ۱۳۸۸ | نظامی | [65] | |||||
| رئیس ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز | محمدرضا نقدی | ۱۱ آبان ۱۳۸۴ | ۲۶ خرداد ۱۳۸۶ | نظامی | [66][67] | ||||
| غلامحسین الهام | ۱۱ تیر ۱۳۸۶ | ۲۵ آذر ۱۳۸۸ | مستقل | [68] | |||||
استانداران
یادداشت
- با تصویب هیئت دولت در ۲۳ آذر ۱۳۸۷، دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر هم‌تراز با مقامات موضوع بند «د» ماده ۷۱ قانون مدیریت خدمات کشوری شد.
پانویس
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
