حوزه (زیست‌شناسی)

در آرایه‌شناسی زیستی، حوزه^[1] یا دامنه یا قَلَمرو یا بالافرمانرو (به انگلیسی: Domain) بالاترین طبقه آرایه‌شناختی جانداران است، که بالاتر از فرمانرو قرار گرفته‌است. طبق سامانه‌ی سه‌دامنه‌ای که در سال ۱۹۹۰ توسط کارل ووز پیشنهاد گردید، درخت تبارزایی به‌طور کلی از سه دامنه تشکیل شده‌است: باستانیان، باکتری‌ها و یوکاریوت‌ها.^[2]

سطوح مختلف طبقه‌بندی علمی.

---

سلسله مراتب هشت طبقه آرایه‌شناختی اصلی در طبقه‌بندی زیستی. طبقه‌های میانی جزئی‌تر نشان داده نشده‌اند.

درخت تبارزایی بر اساس داده‌های آران‌ای ریبوزومی تقسیم‌بندی باستانیان، باکتری‌ها و یوکاریوت‌ها را نشان می‌دهد. می‌توانید روی نام‌ها کلیک کنید.

درخت تبارزایشی که یوکاریوت‌ها قرمز، باستانیان سبز و باکتری‌ها آبی هستند.

مقایسه درخت سامانه‌ی سه‌دامنه‌ای با فرضیه‌ی یوسیت.

طبقه‌بندی‌های متفاوت دیگری هم از زندگانی وجود دارند:

• سامانه‌ی دوسلسله‌ای: یوکاریوت و پروکاریوت.
• سامانه‌ی شش‌فرمانرویی: یوباکتری‌ها، آرکی‌باکتری‌ها، آغازیان، قارچ‌ها، گیاهان و جانوران.

هیچ‌کدام از این سه سامانه حیات غیرسلولی را شامل نمی‌شوند.

جستارهای وابسته

• رده‌بندی علمی جانداران
• تبارزایی
• سامانه‌شناسی

1. واژهٔ مصوب فرهنگستان زبان و ادب پارسی، دفتر پنجم
2. Woese C, Kandler O, Wheelis M (1990). "Towards a natural system of organisms: proposal for the domains Archaea, Bacteria, and Eucarya". Proc Natl Acad Sci USA. 87 (12): 4576–9. doi:10.1073/pnas.87.12.4576. PMID 2112744. Retrieved 11 Feb 2010.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)

منابع

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Domain (biology)». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۳ ژوئیه ۲۰۱۰.