From Wikipedia, the free encyclopedia
خشت یکی از مصالح ساختمانی است. خشت معمولاً به اشکال و ضخامتهای مختلف میتواند تولید شود ولی مرسومترین آن شکل مربع به ضلع ۲۰ سانتیمتر و به ضخامت ۵ سانتیمتر است. به نصف یک خشت یکنیمه گفته میشود.
برای تولید خشت ابتدا گل را در قالب میریزند. سپس در آفتاب خشک میکنند. به این خشت، خشت خام گفته میشود. خشت خام در برابر رطوبت از بین میرود به همین خاطر خشت را میپزند که در این صورت به آن آجر گفته میشود. فرایند پختن خشت در کوره آجرپزی که بدان داش گفته میشود انجام میشود
خشت از نظر اقتصادی به صرفه بوده و به راحتی از خاک محل در ابعاد معمولی تهیه میشود و پس از خشک شدن به مصرف بنا میرسد. خشت به طریق گوناگون تهیه شده که به شرح ان میپردازیم.
۱ـ خشت خوب از تنگ بستن خاک رس همگن با آب و پس از ورز دادن در ابعاد معمول قالب زده میشود.
۲ـ خاک رس معدنی نرم شده با شکر سنگ و آب مخلوط شده خشت تهیه میشود.
۳ـ خاک رس مرغوب با کاه و خرده سنگ تهیه میشود. وجود کاه باعث اتصال دانههای خاک به یکدیگر شده و خرده سنگ مقاومت خشت را زیاد میکند تا خشت در زیر بارهای فشاری بنا تاب فشاری بیشتر را تحمل کند.
۴ـ چنانچه خاکهای آوار مرغوب از ساختمانهای تخریب شده به دست اید میتوان از آنها که دارای درشتدانه و ریزدانههای سنگی است خشت مقاومی تهیه کرد.
۵ـ خاک رس چرب کوبیده با مقداری خاکستر مخلوط شده و از ان خشت تهیه میگردد. معمولاً خاکستر دارای چربی نا چیزی میباشد که وجود ان در خشت حالت عدم مکش آب را به وجود میآورد. رنگ این خشت خاکستری میباشد.
۶ـ به مخلوط خاک رس موی بز اضافه شده و خشتی مقاوم به دست میآید که ترکپذیری ان بسیار کم و در مواردی از بین میرود.
۷ـ خاک رس معدنی نرم با پشم شتر که به صورت تار و پود درهم آمیخته شده به نسبت معلوم مخلوط شده و خشت تهیه میگردد.
۸ـ در مواردی پوست برنج چلتوک با خاک رس مخلوط شده و اتصال خوبی در خشت به وجود میآید و ترکپذیری خشت را نقصان میدهد.
۹ـ در مواردی به خاک رس پهن چارپایان اضافه میکنند. این ترکیب نیز باعث مقاومت خشت در برابر رطوبت میشود و از بازشدن ان جلوگیری میکند.
۱۰ـ ریشه گیاهی و علفی برخی از گیاهان با خاک رس مخلوط شده و خشت تهیه میشود.
۱۱ـ خاک رس با الیا ف درخت خرما در اندازه لازم مخلوط شده و خشتی مقاوم تهیه میشود. به این خشت اصطلاحاً ساز و دار گفته میشود.
۱۲ـ در مواردی از خرد کردن کلوش ساقههای برنج و مخلوط کردن ان با خاک خشت مقاوم و با پیوند ملات از خشت به وجود میآید.
قابل توجه است که در بین خشتهای ذکر شده به میزان همگن بودن مواد ترکیبی در آنها و حرکتپذیری یکنواخت و غیر یکنواخت یعنی انبساط و انقباض در مقابل گرما و سرما و عوامل طبیعی برخی مقاوم و پایدار بوده و برخی نا پایدار میباشد که بنا به نوع هوا و اقلیم مکان و حجم ساختمان از آنها استفاده میگردد.[1][2]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.