حیدرخان عمواوغلی
انقلابی ایرانی / From Wikipedia, the free encyclopedia
حیدرخان عمواوغلی تاریوردی افشار (زاده ۱۲۵۹ خورشیدی در سلماس[2] – درگذشته ۵ آبان ۱۳۰۰ در گیلان) مشهور به حیدرخان عمواوغلی انقلابی ایرانی و از فعالان مؤثر جنبش مشروطه ایران و از رهبران حزب کمونیست ایران[3] بود. پس از به توپ بستن مجلس حیدرخان عمواوغلی عدهای داوطلب فدایی را برای مبارزه با محمدعلی شاه و یاری مجاهدان تبریز روانه نمود و خود نیز به تبریز آمد.[3]
حیدرخان عمواوغلی حیدرخان عمواوغلی تاریوردی | |
---|---|
زادهٔ | ۱۲۵۹ خورشیدی۱۸۸۰ میلادی سلماس[1] |
درگذشت | ۵ آبان ۱۳۰۰۱۸ اکتبر ۱۹۲۱ (۴۰−۴۱ سال) یکی از روستاهای گیلان |
علت مرگ | کشته شد |
ملیت | ایرانی |
پیشه | انقلابی |
کارهای برجسته | از فعالان مؤثر جنبش مشروطه ایراناز رهبران حزب کمونیست ایران |
عنوان | حیدر برقی |
والدین | علیاکبر افشارزهرا خانم |
حیدرخان عمواوغلی در بسیاری از رویدادهای انقلابی مشروطیت دست داشت:[3]
- ترور امین السلطان، صدراعظم مظفرالدین شاه،
- بمب انداختن درخانه علاءالدوله
- سوءقصد به محمدعلی شاه
- کشتن شجاع نظام مرندی با بمب دستساز.
- تأسیس حزب کمونیست ایران. حیدرخان عمواوغلی طی اولین کنگره خلقهای شرق در ۱۸ شهریور ۱۲۹۹ ریاست کمیته مرکزی حزب کمونیست جدید را بر عهده داشت.[3]
حیدرخان پس از فتح تهران به فعالیت انقلابی خود ادامه داد. از جمله به کمک چهار تن از مجاهدان عبدالله بهبهانی را جلو چشم خویشانش ترور کردند. تا اینکه محل زندگی او شناسایی شد. به دستور یپرمخان او را تبعید کردند. حیدرخان به روسیه و از آنجا به فرانسه و سوئیس رفت و به همکاران لنین پیوست.
با شروع جنبش جنگل با آنان تماس گرفت و در اردیبهشت ۱۳۰۰ ه. ش، پس از مذاکرات طولانی، امضای توافق بر سر همکاری جدید با میرزا کوچکخان را امکانپذیر ساخت.[3] پس از اختلافات و کشمکشهایی که در جنبش جنگل پیشآمد، حیدر خان در یکی از روستاهای گیلان محاصره و توسط میرزا کوچک خان و افرادش به قتل رسید. تاریخ کشته شدن وی را ۵ آبان ۱۳۰۰ مقارن با ۱۸ اکتبر ۱۹۲۱ ذکر نمودهاند.[3]