حساب

با حسابان اشتباه نشود.

حِساب (معادل انگلیسی آن یعنی Arithmetic از یونانی ἀριθμός با تلفظ arithmos، به معنای «عدد» و τική [τέχνη]، با تلفظ tiké [téchne] به معنای «هنر» می‌آید) شاخه ای از ریاضیات است که شامل مطالعه اعداد، به‌خصوص خواص عملیات سنتی روی آن‌ها یعنی جمع، تفاضل (تفریق)، ضرب و تقسیم است. حساب قسمت مقدماتی نظریه اعداد می‌باشد و نظریه اعداد امروزه به عنوان یکی از اصلی‌ترین شاخه‌های ریاضیات (که جایگاه آن در بالاترین قسمت درخت تقسیم‌بندی گرایش‌های ریاضی قرار دارد) در نظر گرفته می‌شود. در کنار نظریه اعداد جبر، هندسه و آنالیز نیز جزو این شاخه‌های اصلی قرار دارند. عبارت حساب و حساب مرتبه بالاتر تا اوایل قرن بیستم به عنوان کلمه هم‌معنی نظریه اعداد به کار برده می‌شد و هنوز هم برای اشاره به قسمت اعظم نظریه اعداد به کار برده می‌شود.^[1]

جدول حساب برای کودکان ۱۸۳۵

جستارهای وابسته

• قضیه اساسی حساب
• حساب گزاره‌ای
• حساب لامبدا
• حساب تغییرات
• تصاعد حسابی
• میانگین حسابی
• کدگذاری حسابی
• خط‌کش محاسبه
• چهار عمل اصلی

یادداشت‌ها

1. Davenport, Harold, The Higher Arithmetic: An Introduction to the Theory of Numbers (7th ed.), Cambridge University Press, Cambridge, 1999, شابک ‎۰−۵۲۱−۶۳۴۴۶−۶.

منابع

• Cunnington, Susan, The Story of Arithmetic: A Short History of Its Origin and Development, Swan Sonnenschein, London, 1904
• Dickson, Leonard Eugene, History of the Theory of Numbers (3 volumes), reprints: Carnegie Institute of Washington, Washington, 1932; Chelsea, New York, 1952, 1966
• Euler, Leonhard, Elements of Algebra, Tarquin Press, 2007
• Fine, Henry Burchard (1858–1928), The Number System of Algebra Treated Theoretically and Historically, Leach, Shewell & Sanborn, Boston, 1891
• Karpinski, Louis Charles (1878–1956), The History of Arithmetic, Rand McNally, Chicago, 1925; reprint: Russell & Russell, New York, 1965
• Ore, Øystein, Number Theory and Its History, McGraw–Hill, New York, 1948
• Weil, André, Number Theory: An Approach through History, Birkhauser, Boston, 1984; reviewed: Mathematical Reviews 85c:01004