![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Socialist_red_flag.svg/langfa-640px-Socialist_red_flag.svg.png&w=640&q=50)
حزب کارگران لهستان
From Wikipedia, the free encyclopedia
حزب کارگران لهستان (به لهستانی: Polska Partia Robotnicza) یک حزب کمونیست در لهستان بود که بین سالهای ۱۹۴۲ تا ۱۹۴۸ فعالیت داشت. این حزب بهعنوان یک حزب کمونیست در لهستان تأسیس و در ۱۹۴۸ با حزب سوسیالیست لهستان ادغام گشت و حزب کارگران متحد لهستان را تشکیل داد.[1] از پایان جنگ جهانی دوم حزب کارگران در لهستان حاکمیت داشت و نفوذ اتحاد جماهیر شوروی در این کشور رو به متوسط بود. در طول زمامداری حزب کارگران لهستان مراکز قانونی و مجاز اپوزیسیون تا حد بسیاری ضعیف و حذف شدهبودند. این در دورانی بود که نظام کمونیستی—که با عنوان سوسیالیست نیز شناخته میشد—بهتدریج در حال استقرار بود.
حزب کارگران لهستان Polska Partia Robotnicza | |
---|---|
![]() | |
نخستین رهبر | ووادیسواف گومولکا |
واپسین رهبر | بولسواف بیروت |
بنیانگذاری | ۵ ژانویه ۱۹۴۲ |
انحلال و برچینش | ۱۶ دسامبر ۱۹۴۸ |
پیشین | حزب کمونیست لهستان |
پسین | حزب کارگران متحد لهستان |
شاخه جوانان | اتحادیه جوانان مبارز |
مرام سیاسی | |
طیف سیاسی | چپگرایی افراطی |
وابستگی ملی | بلوک دموکرات (۱۹۴۷–۱۹۴۸) |
وابستگی بینالمللی | کمینترن (۱۹۴۲–۱۹۴۳) کمینفرم (۱۹۴۷–۱۹۴۸) |
رنگ رسمی | سرخ |
گروهی از کمونیستهای لهستانی در دسامبر ۱۹۴۱ از اتحاد جماهیر شوروی به لهستان اشغالی آمدند. به دستور ژوزف استالین، حزب کارگران لهستان در ژانویه ۱۹۴۲ یک حزب کمونیست جدید را تأسیس کرد. حزب کارگران لهستان یک سازمان نظامی پارتیزانی بهنام گارد خلق را تأسیس نمود که بعدها به ارتش خلق تغییر نام داد. در نوامبر ۱۹۴۳، ووادیسواف گومولکا دبیر—رئیس اجرایی—کمیته مرکزی حزب کارگران لهستان شد. در ۱ ژانویه ۱۹۴۴ حزب کارگران لهستان، شورای ملی دولتی را ایجاد کرد که بهعنوان پارلمان زمان جنگ لهستان اعلام شد و ریاست بدنه آن بر عهده بولسواف بیروت گذاشتهشد. در ژوئن ۱۹۴۴ اتحادیه میهنپرستان لهستانی، رقیب سازمان لهستانی–کمونیستی حزب کارگران لهستان که در اتحاد جماهیر شوروی فعالیت میکرد، شورای ملی دولتی را بهعنوان «نماینده واقعی ملت لهستان» بهرسمیت شناخت. حزب کارگران لهستان در ابتداء حزبی کوچک و با حمایتهای حاشیهای بود اما بهدلیل اتحاد با اتحاد جماهیر شوروی ترفیع و پیروز شد.
در ژوئیه ۱۹۴۴، کمونیستهای لهستانی با همکاری نزدیک استالین و دیگر رهبران شوروی در لوبلین آزادشده یک شبهدولت اجرایی موقت لهستانی را تأسیس و آن را کمیته آزادی ملی لهستان نامیدند. در مانیفست کمیته آزادی ملی لهستان که در آن زمان منتشر شد، کمیته آزادی ملی لهستان اقتدار خود را در لهستان مطالبه کرد و تعهد بازسازی پس از جنگ و همچنین اصلاحات ارضی را داد. شورای ملی دولتی و کمیته آزادی ملی لهستان زمانی تأسیس شدند که دولت تبعیدی لهستان در لندن، دولت بینالمللی و به رسمیت شناختهشده لهستان بود. در پایان سال ۱۹۴۴، کمیته آزادی ملی لهستان با دولت موقت جمهوری لهستان که توسط اتحاد جماهیر شوروی به رسمیت شناخته شدهبود، جایگزین شد و در آوریل ۱۹۴۵ یک معاهده دوستی، اتحاد و همکاری ۲۰ ساله با آن امضاء کرد. در نتیجه تصمیمات متفقین در کنفرانس یالتا، دولت موقت در ژوئن ۱۹۴۵ بهطور رسمی به دولت موقت ائتلافی وحدت ملی تبدیل شد. دولت تبعیدی لهستان از مشارکت کنار گذاشته شد و حزب کارگران لهستان نهایتاً دولت جدید را کنترل میکرد که فوراً توسط ایالات متحده، بریتانیا و سایر کشورها به رسمیت شناخته شد. طبق دستور متفقین، ایجاد یک دولت دائمی مشروط به برگزاری انتخابات سراسری بود. در این میان حزب کارگران لهستان درگیر برنامهای عظیم برای بازسازی کشور و صنعت آن، مبارزه با اشکال و مظاهر مختلف مخالفت با حاکمیت خود و همچنین دستکاری در روند آمادهسازی انتخابات برای تضمین تسلط پایدار حزب بود.
در رفراندوم ۱۹۴۶ مردم لهستان و بهدنبال آن انتخابات قانونگذاری در ۱۹۴۷ تقلب صورت گرفت و حزب کارگران لهستان «بلوک دموکراتیک» را پیروز قاطع انتخابات اعلام کرد. تنها اپوزیسیون قانونی، حزب خلق لهستان به حاشیه راندهشد. با این حال پیروزی گومولکا کوتاه مدت بود. استالین تحت فشار جنگ سرد، دیگر تحمل کمونیسم ملی رهبر لهستان را نداشت و از اوت ۱۹۴۸ حزب کارگران لهستان توسط بیروت رهبری میشد. در دسامبر ۱۹۴۸، حزب کارگران لهستان و حزب سوسیالیست لهستان پاکسازیشده ادغام شدند و حزب کارگران متحد لهستان را تشکیل دادند. آنچه از رویهها و تظاهرهای دموکراتیک و کثرتگرایانه باقی ماندهبود کنار گذاشته شد و لهستان وارد دوره حکومت استالینیستی خود گشت.