جنگ داخلی تاجیکستان
From Wikipedia, the free encyclopedia
جنگ داخلی تاجیکستان (به فارسی تاجیکی: Ҷанги шаҳрвандии Тоҷикистон :جنگ شهروندی تاجیکستان) جنگی بود که از خرداد سال ۱۹۹۲ توسط گروههایی از غرم و ولایت خودمختار بدخشان کوهستانی به مخالفت دولت امامعلی رحمان که منطقههای کولاب و خجند را در دست داشت، برخاستند. مخالفان چندی بعد خود را اپوزیسیون متحد تاجیک نامیدند.
جنگ داخلی تاجیکستان | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
تظاهراتی در میدان شهیدان دوشنبه در مه ۱۹۹۲، در روزهای آغازین جنگ داخلی | |||||||
| |||||||
طرفهای درگیر | |||||||
تاجیکستان روسیه ازبکستان سربازان ارمنی[2] |
اپوزیسیون متحد تاجیک شامل: دولت اسلامی افغانستان القاعده[5] | ||||||
فرماندهان و رهبران | |||||||
امامعلی رحمان اسلام کریموف بوریس یلتسین |
عبدالله نوری (تاجیکستان) محمد شریف همتزاده شادمان یوسف (حزب دموکرات تاجیکستان) | ||||||
قوا | |||||||
تعداد نامشخصی نیروهای ازبک و تاجیک و ۱۵ تا ۲۵ هزار مرزبان روس در خاک تاجیکستان | ۱۰۰ تا ۲۰۰ هزار نفر | ||||||
تلفات و خسارات | |||||||
۵۰ تا ۱۰۰ هزار نفر کشته و ۱/۲ میلیون نفر آواره | |||||||
۱ دولت اسلامی افغانستان که توسط طالبان رهبری میشد اعلام بیطرفی کرد اما در عمل از مخالفان حمایت میکرد. |
با وجود «جنگ داخلی» بودن این جنگ امروزه هر دو طرف، آن را «جنگ تحمیلی» میخوانند اما هیچیک نامی از «تحمیلگران» نمیبرند.[6]
این جنگ در ژوئن ۱۹۹۷ با میانجیگری بسیاری از کشورها از جمله ایران با امضای پیمان صلح به پایان رسید. اما ضمانتهای اجرایی طرفها، سازمانها و کشورهای بانفوذ در صلح کارساز واقع نشدند زیرا در پیمان صلح، سازوکار و وسایل اجرای ضمانتها پیشبینی نشده بودند. در نتیجه، دولت امامعلی رحمان به حذف همه مخالفان خود در دوران پس از جنگ پرداخت.[6]