جلوه مغایر
From Wikipedia, the free encyclopedia
جلوه مغایر (انگلیسی: Contrast effect) به این یافته اشاره دارد که دستگاه حسی ما در تفکیک و تشخیص محرکهای متضاد قویتر است. وقتی از محیط سردی وارد اتاق گرمی میشویم در بدو ورود دمای اتاق بیشتر محسوس است. در سکوت، شنیدن صدای سخنگو آسانتر است. همانطور که شنیدن یک سخنرانی در یک محیط پر همهمه دشوار است و دیدن حشره ای سبز رنگ بر برگ سبز گیاه دشوار است.
تفاوت محسوس میان جلوههای مختلف موجود در یک محیط لازمه تفکیک و تشخیص اشیاء و پدیدهها توسط ما هستند. اصولاً پدیده ای که ما شکل مینامیم محصول تفاوت محسوس در میزان روشنایی شکل و زمینه است. همین تفاوت محسوس در روشنایی است که به صورت خطوط مرزی در پیرامون یک جسم شکل میگیرد .
بر این اساس جای تعجب نیست که دستگاه حسی ما نه تنها جلوههای مغایر را تشخیص میدهد، بلکه این مغایرت را تشدید میکند. این خصوصیت دستگاه حسی به پشتوانه خطاهای حسی قابل استناداست. نمونه ای از این خصوصیت دستگاه حسی در تصویر متحرک نوار ماچ به نمایش گذاشته شده و نمونههای دیگری را درحوزه مطالعات خطاهای حسی و خطای دید میتوان یافت.[1]