![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Sadeh.jpg/640px-Sadeh.jpg&w=640&q=50)
جشنهای آتش
From Wikipedia, the free encyclopedia
جشنهای آتش یک رشته از جشنهای آریایی از اقوام هندوایرانی و هند و اروپایی است و منظور از جشنهای آتش جشنهایی است که با افروختن آتش جهت سور و سرور و شادمانی آغاز و اعلام میشد. میان رومیان و یونانیان و بعضی از ملل دیگر اروپایی نظایرش با جشنهای آتش ایرانی هنوز باقی است.
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cb/Sadeh.jpg/640px-Sadeh.jpg)
نلسون در کتابی که از جشنهای یونانیان باستان نوشته، شرحی از مراسم و آداب این جشنها را یاد کردهاست که در جشن آتش پایکوبی میکردند و باده مینوشیدند و قربانی کرده و در آتش میافکندند. توماس هاید نیز در کتاب تحقیق دربارهٔ دینهای ایرانی، دربارهٔ جشنهای آتش و همانندی آن با جشنهای آتشی که در اروپا شایع بوده، تحقیقاتی کرده و جشن سده را با جشن شب دوازدهم در انگلستان مقایسه کردهاست. در این جشن مردم در بلندی کوهها و بامها آتش افروخته و پایان شدت سرما و نزدیکی بهار را جشن میگرفتند و جشن همراه با شادی و پایکوبی فراوان بود. این جشن نمونه جشنهای آتش همراه با آداب و رسومی بود که در مقایسهٔ اقوال کسانی چون ابوریحان بیرونی و زکریای قزوینی و خلف تبریزی را به یاد میآورد که بعضی حیوانات را از ددان و زهر داران در آتش میسوزاندند.
در غالب این جشنهای آتش که در میان اقوام و ملل اروپا شایع بود تصاویری از دیوان و عناصر شر و فساد را نقاشی یا تندیس کرده و در آتش میافکندند بدین کنایت و تمثیل که نیروی اهریمنی و شیطانی بکاهد و نابود شود. در یونان باستان قربانی میکردند و قسمتهایی از قربانی را در آتش میسوزاندند. بر سر تیر و نیزه کهنههای آغشته به نفت و غیرو مایعات سوختنی بسته و در آسمان رها میکردند.
کریستن سن در کتاب «نخستین انسان و نخستین شهریار» در روایات داستانی ایرانی بسیاری از این داستانها را در تطبیق و شواهد ارائه دادهاست. رقص و شادی بر گرد آتش مراسم همگانی و اشتراکی اصل شادمانی و سرور همراه با باده نوشی، پشتههای بزرگ هیمه و آتش در بلندیها آتشبازی و راندن جانوران موذی در آتش از موارد اشتراک این جشنها بودهاست.
ابوریحان بیرونی به رسمی اشاره میکند که برای ما تا اندازهای شگفت است «سده آبان روز است از بهمن ماه و آن روز دهم بود و اندر شبش که میان روز دهم است و میان روز یازدهم آتشها زنند و و برگرد آن شراب خورند و لهو و شادی کنند و نیز گروهی از آن بگذرند تا به سوزانیدن جانوران بپردازند.» [1]