![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/1860s_manuscript_copy_of_ancient_Maitrayaniya_Upanishad%252C_sample_iii%252C_Krishna_Yajurveda%252C_Pune_Maharashtra%252C_Sanskrit%252C_Devanagari.jpg/640px-1860s_manuscript_copy_of_ancient_Maitrayaniya_Upanishad%252C_sample_iii%252C_Krishna_Yajurveda%252C_Pune_Maharashtra%252C_Sanskrit%252C_Devanagari.jpg&w=640&q=50)
اوپانیشاد میتری
From Wikipedia, the free encyclopedia
اوپانیشاد میتریانیه (سانسکریت: मैत्रायणीय उपनिषद्, Maitrāyaṇīya Upaniṣad) متنی کهن به زبان سانسکریت است که بخشی از یاجورودا محسوب میشود.[1][2] این اوپانیشاد همچنین با عنوان اوپانیشاد میتری (سانسکریت: मैत्री उपनिषद्, Maitrī Upaniṣad) هم شناخته میشود و در فهرست ۱۰۸ اوپانیشادی موکتیکا در شمارهٔ ۲۴ آمدهاست.[3]
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/1860s_manuscript_copy_of_ancient_Maitrayaniya_Upanishad%2C_sample_iii%2C_Krishna_Yajurveda%2C_Pune_Maharashtra%2C_Sanskrit%2C_Devanagari.jpg/640px-1860s_manuscript_copy_of_ancient_Maitrayaniya_Upanishad%2C_sample_iii%2C_Krishna_Yajurveda%2C_Pune_Maharashtra%2C_Sanskrit%2C_Devanagari.jpg)
اوپانیشاد میتری با مکتب میتریانه یاجورودا مربوط است[2] و بخشی از یاجورودای «سیاه» است که سیاه در این بافتار به معنی «نامنظم و بیساختار» است و در مقابل یاجورودای «سفید» (منظم) میشود؛ که شامل اوپانیشاد بریهدآرنیکه و اوپانیشاد ایشا است.[4] تاریخ تصنیف این اوپانیشاد معلوم نیست اما معمولاً به دوران آخر اوپانیشادی هند باستان نسبت داده میشود.[5]
این اوپانیشاد از هفت پراپاتهاکا (درس) تشکیل شده که پراپاتهاکای اول مقدمه، سه پراپاتهاکای بعدی به شکل سؤال و جواب دربارهٔ آتمن و پراپاتهاکاهای پنجم تا هفتم به شکل ضمیمه هستند.[2] به گفتهٔ ماکس مولر مضمون کلی این اوپانیشاد انسان به مثابهٔ «خود نامیرا و بیباک برهمن است».
اوپانیشاد میتری متن مهمی است چرا که به نظریاتی در آن اشاره شدهاست که در آیین بودایی هست و عناصری از مکاتب سامخیا و یوگای هندوگرایی و همچنین دستگاه اشرمه در آن وجود دارد.[6]