جاندار، اَندامگان،[1] اُرگانیسم (به فرانسوی: Organisme) یا موجود زنده به معنای یک سامانهٔ زنده و پیچیده از اعضا است که‌با تأثیرشان بر یکدیگر، امکان سازگاری با محیط و تضمین بقا و پایداری کل آن موجود زنده (جاندار) را فراهم می‌کنند. دربرابر بی‌جان قرار دارد.

Thumb Thumb
Thumb Thumb

جانداران سه دسته می‌شوند: پروکاریوت‌ها، یوکاریوتها، آرکی/باستانیها

Thumbدامنهفرمانروشاخهردهراستهخانوادهگونه
سطوح مختلف طبقه‌بندی علمی.

سلسله مراتب هشت طبقه آرایه‌شناختی اصلی در طبقه‌بندی زیستی. طبقه‌های میانی جزئی‌تر نشان داده نشده‌اند.

واژهٔ ارگانیسم، از واژهٔ یونانی باستان Οργανον با تلفظ organon به معنی ابزار یا وسیله اقتباس شده است.

موجودات زنده با عامل‌های زیر از غیر زنده‌ها متمایز می‌شوند (جانداران همهٔ هشت ویژگی اول را با هم دارند):

(این ویژگی‌ها تنها در حالت طبیعی، سالم و بالغ می‌باشد)

  1. نظم و ترتیب
  2. هومئوستازی
  3. تکوین
  4. فرایند جذب و استفاده از انرژی
  5. پاسخ به محیط
  6. تولیدمثل
  7. سازش با محیط

اَندامگان‌ها (جانداران) انواع متنوعی دارند که عبارت‌اند از:

  1. پروکاریوت‌ها:
    1. باکتری‌ها
    2. باستانیان
  2. یوکاریوت‌ها:
    1. آغازیان (مانند جلبک‌ها)
    2. گیاهان
    3. قارچ‌ها
    4. جانوران[2] (شامل انسان‌ها)

طبیعی، سالم و بالغ

این سه ویژگی را تمامی جانداران ندارند. برای مثال قاطر که از جفت‌گیری خر نر و اسب ماده به‌وجود می‌آید یا یابو که از جفت‌گیری اسب نر و خر ماده به‌وجود می‌آید قابلیت تولید مثل ندارند. این موجود با آنکه جاندار به حساب می‌آید یکی از ویژگی‌های جانداران را ندارد؛ زیرا در حالت طبیعی نیست.

مثال دیگر نوزادان هستند. این‌ها با آنکه جاندارند اما قابلیت تولید مثل ندارند زیرا در حالت بالغ نیستند.

جستارهای وابسته

پانویس‌ها و منابع

Wikiwand in your browser!

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.

Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.