اثر ثبت‌شده در فهرست آثار ملی ایران From Wikipedia, the free encyclopedia
ارگ حکومتی اراک یکی از بناهای تاریخی شهر اراک است که در سال ۱۲۳۱ هجری قمری ساخته شد. ارگ حکومتی در اصل مرکز حکومتی شهر نهادهای حکومتی و محل سکونت حاکم و دیوانیان شهر بود. ناصرالدین شاه در سفر خود به عراق عجم که در سال ۱۳۰۹ انجام گرفت، در این ارگ سکنی گزید و در کتاب سفرنامه خود به توصیف این بنا پرداخته است که از طبقه فوقانی آن قادر بوده است شهر را برانداز کند.[نیازمند منبع] امروزه از ارگ حکومتی جز قسمتی از بنای منزل سپهدار چیزی باقی نمانده است. این مجموعه به مباشرت یوسف خان گرجی و همزمان با احداث نخستین پایه‌های شهر اراک در زمان فتحعلی شاه ساخته شد[1]
| ارگ حکومتی اراک | |
|---|---|
 | |
| نام | ارگ حکومتی اراک |
| کشور | ایران |
| استان | استان مرکزی |
| شهرستان | اراک |
| اطلاعات اثر | |
| کاربری | عمارت دیوانی شهر |
| کاربری کنونی | تخریب شده‌است |
| دیرینگی | دوره قاجار |
| دورهٔ ساخت اثر | دوره قاجار |
| اطلاعات ثبتی | |
| شمارهٔ ثبت | ۱۰۷۶ |
| تاریخ ثبت ملی | سال ۱۳۵۴ شمسی |
به نوشته سالنامه معارف عراق، مساحت این ارگ برابر ۱٫۵ بقعه (قطعه زمین) بوده است.[نیازمند منبع] نقشه سلطان آباد قدیم که آخرین نمونه شهرسازی ایرانی- اسلامی است، به صورت چهارگوش شکل گرفت که ارگ حکومتی در شمال آن و خارج از دیوارهای شهر قرار داشت. مقر حکومتی با دیواری از شهر جدا می‌شد و در اصل در خارج از متن اصلی شهر قرار داشت. از مجموعه عظیم ارگ تا سال ۱۳۴۰ خورشیدی، تنها عمارت نظمیه، خانه سپهدار و برج شیشه باقی‌مانده بود. این مجموعه به سبب اهمیت تاریخی و فرهنگی، توسط سازمان میراث فرهنگی در سال ۱۳۵۴ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.[2]
از جمله بخش‌های این ارگ حکومتی می‌توان به: تالار آیینه‌خانه، برج قلعه فرنگی، اندرون امیر، حوضخانه، دیوانخانه، تالار کرناخانه، زیرخانه، مسجد ارگ، سرطویله، دروازه ارگ بالا، میدان دروازه ارگ بالا و حمام اشاره کرد.[3]
در سال ۱۳۶۱ خورشیدی، این اثر به طور کلی تخریب شد و در مکان آن، دو دبستان پسرانه و دخترانه بنا گردید و تنها مخروبه‌ای از ارگ در منتهی‌الیه شهر واقع می‌باشد.[4]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
