ارمنستان غربی
بخش غربی ارمنستان قدیم / From Wikipedia, the free encyclopedia
ارمنستان غربی (Արեւմտեան Հայաստան،Arevmdian Hayasdan) اصطلاحی است که به بخشهای شرقی کشور ترکیه (در گذشته امپراتوری عثمانی) که در قسمتهایی از سرزمین تاریخی ارمنیان بودهاست گفته میشود که امروزه شامل بخشهایی از ناحیه آناتولی شرقی و ناحیه دریای سیاه ترکیه امروزی میباشد و با مناطقی از لازستان و کردستان ترکیه هم پوشانی دارد. ارمنستان غربی همچنین به ارمنستان بیزانس اشاره دارد که به دنبال تقسیم ارمنستان بزرگ بین امپراتوری بیزانس و شاهنشاهی ساسانی در سال ۳۸۷ میلادی تشکیل شد.[2][3] ارمنستان غربی به بخشی از فلات مرتفع ارمنستان و منطقهای از کرانهٔ رودخانهٔ کورا و ساحل دریای سیاه، به سمت ارمنستان کوچک که این منطقه را به نام ناحیه آناتولی شرقی[یادداشت 1] تغییر نام دادند و همچنین ارمنستان عثمانی یا ارمنستان ترکیه عثمانی هم مینامند.[4] این سرزمین در سده ۱۶ میلادی و بعد از نبرد چالدران و شکست صفویان، توسط امپراتوری عثمانی اشغال شد.[5] در طول سده ۱۹ میلادی توسط امپراتوری روسیه، شش ولایت ارمنی ترکیه اشغال شد. از سال ۱۸۹۰میلادی تا ۱۹۲۳میلادی توسط دولت عثمانی (نسلکشی ارمنیها) و بعد از تأسیس رژیم جمهوری ترکیه توسط مصطفی کمال آتاتورک بهطور سیستماتیک ارمنیان از ساکن در سرزمینهای آبا و اجدادی خود اخراج یا کشته شدهاند[6] و ارمنیان با سیاست دولت کمالی مبنی بر ایجاد وطن خالص تُرک در نواحی شرقی ترکیه که هنوز تعدادی از ارمنیها در آنجا ساکن بودند روبرو شدند و این سیاست را آتاتورک در همان اوایل ایجاد نظام جمهوری با مهاجرت دادن تُرکهای ساکن بلغارستان و یوگسلاوی به مرزهای شرقی آناتولی برای تقویت تُرکهای آن نواحی عملی کرد.[7][8] میراث فرهنگی ارمنیان در ترکیه بهطور عمده نابود شد.[9] اگرچه در عمل هیچ ارمنی در آن منطقه زندگی نمیکند ولی تعداد نامعلومی از افراد با اصلیت ارمنی در ترکیه وجود دارند که امروزه از تبار خود آگاه نبوده و چیزی حدود ۳۰۰ هزار نفر (در برخی تخمینها ۳ تا ۵ میلیون نفر) هستند که ارامنهٔ نهانی هستند که مسیحیان کریپتو یا پنهان (ارمنیهای پنهان) نامیده میشوند.[10][11] همچنین مردم همشین که اصالت ارمنی دارند امروزه اغلب در استان آرتوین و استان ریزه ترکیه (ولایت ترابزون امپراتوری عثمانی) حضور دارند.[12]