![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Philippine-stock-market-board.jpg/640px-Philippine-stock-market-board.jpg&w=640&q=50)
ابزار مشتقه
From Wikipedia, the free encyclopedia
ابزار برگرفته (به انگلیسی: Derivative Contract) یا ابزار مشتقه به قرارداد یا اوراقی گفته میشود که ارزش آنها وابسته به ارزش اوراق بهادار، کالا، شمش یا ارز اصلی است و هیچ گونه ارزش مستقلی ندارند. پیمان آینده و اختیار معامله دو گونه از این ابزارها هستند که بهطور معمول در بورسهای معتبر جهان داد و ستد میشوند.[1][2]
این مقاله نیازمند ویکیسازی است. لطفاً با توجه به راهنمای ویرایش و شیوهنامه، محتوای آن را بهبود بخشید. (مه ۲۰۱۰) |
ابزار برگرفته ابزاری است که از بازارهای پایه ای مثل کالا، انرژی، ارز، پول و سرمایه مشتق شدهاند و در بورسهای مربوط معامله میشوند.
در معاملات این ابزارها، اصل دارایی جابهجا نشده و عملکرد قیمت آن ناشی از تغییرات قیمت کالای مربوط است.
معاملات در این بازار نسبت به بازار نقدی سرعت و قدرت نقدشوندگی بیشتری دارد و هزینه کم تری در بازار ایجاد میکند و میتواند از نظر اقتصادی در انتقال خطر بازار و کاهش هزینه تأمین مالی، افزایش بازده دارایی، تعدیل سریع ساختار جریان نقدی و گریز از مالیات و در نهایت تغییر نرخ ثابت بدهی به نرخ شناور مؤثر باشد و به دلیل مشروع بودن نرخ شناور از نظر اسلام، این ابزار در کشورهای اسلامی مورد استفاده قرار گرفتهاست و زمینههای استفاده از آن در ایران هم در حال پایهریزی است.[3]
معمولترین ابزارهای برگرفته عبارتند از: پایاپایها، پیمان آتی و اختیار معامله و نیز قرارداد آتی. در واقع معنای حقیقی مشتقات، توافق میان دو گروه مشروط بر خروجی آتی دارایی پایه میباشد. تصور رایج آن است که ابزارهای برگرفته خود دارایی میباشند، در صورتی که این تصور نادرست است، زیرا که یک ابزار برگرفته خود به تنهایی نمیتواند ارزشی داشته و ایجاد نماید. اما بسیاری از ابزارهای معمول مانند پایاپایها، معاملات آتی و اختیار معامله که دارای ارزش ذاتی نظری میباشند میتوانند از طریق فرمولهایی همچون بلک شولز محاسبهشده و به صورت مکرر در بازارهای آزاد قبل از تاریخ سَررسید مورد معامله قرارگیرند.[4][5][6][7]