آرژانتین
کشوری در قارهٔ آمریکای جنوبی / From Wikipedia, the free encyclopedia
آرژانتین (به اسپانیایی: Argentina؛ تلفظ اسپانیایی: [aɾxenˈtina]) با نام رسمی جمهوری آرژانتین کشوری است در آمریکای جنوبی. پایتخت آن بوئنوس آیرس است. زبان رسمی دفاکتوی این کشور اسپانیایی و جمعیت آن ۴۵٬۸۰۹٬۰۰۰ نفر است.[12] واحد پول آرژانتین، پزوی آرژانتین نام دارد. آرژانتین از لحاظ وسعت پس از برزیل دومین کشور آمریکای جنوبی و در بین کشورهای جهان هشتمین کشور از لحاظ وسعت است. آرژانتین سومین اقتصاد بزرگ آمریکای لاتین را دارد و آرژانتین به سرزمین نقره هم معروف است.
جمهوری آرژانتین | |
---|---|
شعار:
| |
سرود:
| |
گسترهٔ مرزهای آرژانتین در نقشه؛ مناطق مورد مناقشه کمرنگتر نمایش داده شده. | |
پایتخت و بزرگترین شهر | بوئنوس آیرس ۳۴°۳۶′ جنوبی ۵۸°۲۳′ غربی |
زبان(های) رسمی | اسپانیایی |
زبان ملی | زبان اسپانیایی[persian-alpha 1] |
گروههای قومی |
|
دین(ها) (۲۰۱۹)[7] | 79.6% مسیحیت —62.9% کاتولیک رومی —۱۵٫۳٪ پروتستانتیسم —۱٫۴٪ دیگر مذاهب مسیحیت ۱۸٫۹٪ بیدینی ۱٫۲٪ دیگر ادیان ۰٫۳٪ نامشخص |
نام(های) اهلیت | |
حکومت | جمهوری فدرال، نظام ریاستی جمهوری |
خاویر میلئی | |
• معاون رئیسجمهور | کریستینا فرناندس |
• رئیس کابینه | سانتیاگو کافیرو |
• رئیس مجلس | سرخیو ماسا |
کارلوس رزنکراس | |
قوه مقننه | کنگره ملی آرژانتین |
سنای آرژانتین | |
مجلس نمایندگان آرژانتین | |
جنگ استقلال آرژانتین | |
۲۵ مه ۱۸۱۰ | |
• اعلان استقلال | ۹ ژوئیه ۱۸۱۶ |
• قانون اساسی | ۱ مه ۱۸۵۳ |
مساحت | |
• کل | ۲٬۷۸۰٬۴۰۰ کیلومتر مربع (۱٬۰۷۳٬۵۰۰ مایل مربع)[upper-alpha 1] (۸ام) |
• آبها (٪) | ۱٫۵۷ |
جمعیت | |
• برآورد سال ۲۰۲۱ | ۴۵٬۸۰۹٬۰۰۰ (۳۱ام) |
• سرشماری ۲۰۱۰ | 40,117,096[8] |
• تراکم | ۱۴٫۴ بر کیلومتر مربع (۳۷٫۳ بر مایل مربع)[8] (214th) |
تولید ناخالص داخلی (GDP) برابری قدرت خرید (PPP) | برآورد ۲۰۱۹ |
• کل | $۱/۰۳۳/۹۸۹ میلیون[9] (25th) |
• سرانه | $22,555[9] (56th) |
تولید ناخالص داخلی (GPD) (اسمی) | برآورد ۲۰۱۹ |
• کل | $445.469 billion[9] (۳۰ام) |
• سرانه | $9,887[9] (۵۳ام) |
شاخص جینی (۲۰۱۸) | ۴۱٫۴[10] |
شاخص توسعه انسانی (۲۰۲۰) | ۰٫۸۴۵[11] 46th |
واحد پول | پزوی آرژانتین ($) (ARS) |
منطقه زمانی | یوتیسی−۳ (ART) |
گاهشماری | dd.mm.yyyy (میلادی) |
جهت رانندگی | راست[persian-alpha 2] |
پیششماره تلفنی | +۵۴ |
کد ایزو ۳۱۶۶ | AR |
دامنه سطحبالا | .ar |
۹۷ درصد از جمعیت آرژانتین اروپاییتبار هستند که بیشترشان از نوادگان مهاجران ایتالیایی و اسپانیایی هستند. ۹۲ درصد از مردم این کشور مسیحی، ۱٫۹ درصد مسلمان و بقیه بیدین یا پیرو ادیان دیگر هستند.
منطقه کنونی آرژانتین پیش از این یکی از مستعمرات امپراتوری اسپانیا به نام «فرمانداری ریو دلا پلاتا» را تشکیل میداد. با درگرفتن جنگ استقلال آرژانتین، مردم این منطقه اعلام استقلال کردند و پس از استقلال جنگهای داخلی آرژانتین رخ داد که در خلال بخش اعظم سده نوزدهم ادامه یافت. این کشور در جریان سده بیستم با چندین کودتا و دورههای بیثباتی سیاسی روبهرو شد و بحرانهای اقتصادی نیز در آن رخ داد.
جزایر فالکلند در امتداد فلات آرژانتین قرار دارد و اما در کنترل بریتانیا است. این جزایر میان دو کشور مورد مناقشه هستند. ارتش آرژانتین در ۲ آوریل سال ۱۹۸۲ اقدام به تصرف جزایر فالکلند کرد، اما نیروهای بریتانیایی موفق شدند که در ۲۰ ماه مه همان سال جزایر را دوباره پس گیرند. در این جنگ ۲۵۰ سرباز بریتانیایی و ۶۵۰ سرباز آرژانتینی کشته شدند.[13]
پاپ فرانسیس اول، رهبر کنونی کاتولیکهای جهان اهل آرژانتین است و رئیسجمهور آن خاویر میلئی است.