کاتنین

کاتِـنین (انگلیسی: Catenin) تیره‌ای از پروتئین‌ها هستند که در درون کمپلکس‌های پروتئینی کادهرین در یاخته‌های همهٔ جانوران یافت می‌شوند.

فعل‌وانفعالات اصلی پروتئین‌های ساختاری در محلِ اتصال و چسبندگی سلولی وابسته به کادهرین. اینگونه کادهرین‌ها دقیقاً به چه وسیله‌ای به رشته‌های نازک اکتین متصل هستند، همچنان در دستِ تحقیق و بررسی است.^[1]

با کاتانین اشتباه نشود.

دو نوع از نخستین کاتنین‌هایی که کشف شدند،^[2] آلفا-کاتنین و بتا-کاتنین بودند. آلفا-کاتنین قادر است به بتا-کاتنین و همچنین اکتین متصل شود. بتا-کاتنین به دومِـین سیتوپلاسمی برخی کادهرین‌ها اتصال می‌یابد. کاتنین‌های دیگری که کشف شده‌اند، کاتنین گاما و دلتا هستند.

واژهٔ کاتنین در زبان لاتین به‌معنای «زنجیر» است و علت انتخاب این نام برای پروتئین‌های مذکور، این باور بود که کاتنین‌ها همچون زنجیری، کادهرین‌ها را به اسکلت سلولی متصل نگه می‌دارند.^[3]

انواع

بتا-کاتنین در محل اتصال سلول‌به‌سلول در یاخته‌های سرطانی «کارسینومای جنینی»

• آلفا-کاتنین
• بتا-کاتنین
• دلتا-کاتنین
• گاما-کاتنین

تمامی این پروتئین‌ها بجز آلفا-کاتنین، دارای «توالی تکرارشوندهٔ آرمادیلو» هستند.

منابع

1. Weis WI, Nelson WJ (November 2006). "Re-solving the cadherin-catenin-actin conundrum". J. Biol. Chem. 281 (47): 35593–7. doi:10.1074/jbc.R600027200. PMC 3368706. PMID 17005550.
2. Peyriéras N, Louvard D, Jacob F (December 1985). "Characterization of antigens recognized by monoclonal and polyclonal antibodies directed against uvomorulin". Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. 82 (23): 8067–71. doi:10.1073/pnas.82.23.8067. PMC 391443. PMID 2415979.
3. Ozawa M, Baribault H, Kemler R (June 1989). "The cytoplasmic domain of the cell adhesion molecule uvomorulin associates with three independent proteins structurally related in different species". EMBO J. 8 (6): 1711–7. PMC 401013. PMID 2788574.

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Catenin». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۷ اکتبر ۲۰۱۷.

پیوند به بیرون

• Catenins در سرعنوان‌های موضوعی پزشکی (MeSH) در کتابخانهٔ ملی پزشکی ایالات متحدهٔ آمریکا