From Wikipedia, the free encyclopedia
کاتالین کاریکو (مجاری: Karikó Katalin؛ زادهٔ ۱۵ ژانویهٔ ۱۹۵۵ در سولنوک) بیوشیمیدان مجار با تخصص در ساز و کارهای واسطهٔ آرانای و برنده جایزه نوبل ۲۰۲۳ در فیزیولوژی و پزشکی به همراه درو وایسمن است. پژوهشهای وی در زمینهٔ توسعهٔ امآرانایِ درونکشتگاهی-رونویسی برای درمانهای پروتئینی بودهاست. کاریکو در ۲۰۰۶–۲۰۱۳ یکی از بنیانگذاران و مدیر عامل شرکت RNARx بود. پس از آن در شرکت داروسازی بیوانتک سمت معاون مدیر را داشت و در ۲۰۱۹ به سمت مدیر ارشد ارتقا پیدا کرد. وی همچنین استاد معین دانشگاه پنسیلوانیا است.
کاتالین کاریکو | |
---|---|
زادهٔ | ۱۷ ژانویهٔ ۱۹۵۵ (۶۹ سال) |
محل تحصیل | دانشگاه سگد |
شناختهشده برای | فناوری آرانای پیامرسان در ایمنیشناسی و درمان |
همسر | Béla Francia |
فرزندان | ژوژانا فرانتسیا |
جوایز | Rosenstiel Award (۲۰۲۰) جایزه سچنیی (۲۰۲۱) Wilhelm Exner Medal (۲۰۲۱) Semmelweis Prize (۲۰۲۱) Vilcek Prize for Excellence (۲۰۲۲) جایزه نوبل فیزیولوژی یا پزشکی (۲۰۲۳) |
پیشینه علمی | |
شاخه(ها) | بیوشیمی؛ فناوری آرانای |
محل کار | دانشگاه سگد دانشگاه تمپل دانشگاه پنسیلوانیا بیوانتک |
فعالیتهای علمی کاریکو شامل تحقیقات علمی در زمینهٔ فعالسازیِ ایمنیِ واسطهٔ آرانای است و با همکاری درو وایسمن منجر به کشف مودآرانای شد. مودآرانای از ایمنیزایی آرانای جلوگیری میکند؛ این فناوری در بیوانتک و مدرنا مجوز تولید واکسن کووید گرفت.[1][2][3] در ۲۰۲۰، فناوری کاریکو و وایسمان در واکسن کووید بهطور مشترک توسط فایزر و بیوانتک بهکار برده شد.[4][5] کاریکو و همکارش وایسمن، بهطور مشترک برندهٔ جایزه نوبل فیزیولوژی یا پزشکی سال ۲۰۲۳ شدند.[6]
ریچارد داوکینز و همچنین دریک روسی[persian-alpha 1]، زیستشناس یاخته بنیادی، که به تأسیس مدرنا کمک کرده، خواستار اعطای جایزهٔ نوبل به این دو نفر شدهبودند.[7][8][9]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.