From Wikipedia, the free encyclopedia
ارباب جانوران، پروردگار جانوران (به انگلیسی: Lord of Animals) یا استاد جانوران (به انگلیسی: Master of Animals)، یا ملکهٔ جانوران (به انگلیسی: Mistress of the Animals) نقشمایه در هنر باستانی است که انسان را بین دو جانور رودررو رو و چنگ زدن به آن نشان میدهد.[1] این نقش در هنر خاور نزدیک باستان و مصر بسیار گستردهاست. شکل ممکن است ماده یا نر باشد، ممکن است یک ستون یا نماد باشد، جانوران ممکن است واقعی یا خیالی باشند، و شکل انسان ممکن است دارای عناصر جانوری مانند شاخ، بالاتنه جانور، پایینتنه جانور، پاها یا پاهای بریدهشده باشد، اگرچه آنچه که موتیف برای فرهنگهایی که این آثار را آفریدهاند، بسیار متفاوت است، مگر اینکه با ویژگیهای خاص الهی نشان داده شود، وقتی تفسیرگران این شخصیت را معمولاً به عنوان یک قهرمان توصیف میکنند.[2]
این نقش به قدری گسترده و از نظر دیداری مؤثر است که بسیاری از تصویرها احتمالاً به عنوان تزئینی تصور شدهاند که تنها معنای مبهمی به آنها متصل است.[3] ارباب جانوران «نقوش مورد علاقه مُهرهای رسمی هخامنشی» است، اما شخصیتها در این موارد را باید پادشاه دانست.[4]
نخستین تصویر شناختهشده از چنین نقشونگاری در مهرهای تمبر دوره عبید در بینالنهرین دیده میشود. این نقش بر روی مهر سفالی از Tell Telloh، Girsu باستانی، در پایان دوره پیشاتاریخ عبید بینالنهرین، ق. ۴۰۰۰ سال پیش از میلاد است.[6]
همچنین به این نقشها، بالاترین مکان چاقوی معروف جبل ارک در موزه لوور داده شدهاست، چاقویی از عاج و چخماق که مربوط به دوره نقده دوم پیشاتاریخ مصر است، که از سده پیش از میلاد مسیح آغاز شد. ۳۴۵۰یش از میلاد در اینجا چهرهای با لباس بینالنهرین که اغلب به خدا تعبیر میشود، با دو شیر دستوپنجه نرم میکند. به مهر معروف پاشوپاتی وابسته به تمدن دره سند (۲۵۰۰–۱۵۰۰پیش از میلاد) متصل شدهاست، که نشان میدهد چهرهای نشسته در حالت یوگا مانند، با روسری (یا شاخ) شاخدار و توسط جانوران احاطهشدهاست.[7]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.