پراستیک اسید

پراستیک اسید (به انگلیسی: Peracetic acid) با فرمول شیمیایی C2H۴O۳ یک ترکیب شیمیایی با شناسه پاب‌کم ۶۵۸۵ است؛ که جرم مولی آن ۷۶٫۰۵ g/mol می‌باشد. شکل ظاهری این ترکیب، مایع بی‌رنگ است. پراستیک اسید (PAA) ، در ایران با نام‌های تجاری مختلف تولید می‌شود. پراستیک اسید یا پروکسی استیک اسید یک محلول گندزدا و ضدعفونی‌کننده است که گرید غذایی آن به منظور ضدعفونی سطوح در تماس با مواد غذایی همچون مخازن، خطوط لوله، پرکن‌ها، پاستوریزاتورها، تجهیزات آسپتیک به صورت CIP و COP و ضدعفونی میوه و سبزی در صنایع سورتینگ و سردخانه‌ای و گرید صنعتی آن در تصفیه آب و فاضلاب و محیط زیست (تصفیه آب و خاک و هوا) و ازبین‌بردن آلودگی‌های زباله‌های بیمارستانی و ضدعفونی خاک و آب کشاورزی و کاهش بیماری‌های گلخانه ای مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ترکیب بسیار ایمن است و به علت نداشتن باقی‌ماندهٔ خطرناک به عنوان یک ضدعفونی‌کننده بدون نیاز به آبکشی از طرف FDA مورد تأیید قرار گرفته‌است. استفاده از این ضدعفونی‌کنندهٔ قدرتمند در پایان شستشو سبب اطمینان خاطر از یک فرایند CIP مطمئن و کنترل آلودگی‌های میکروبی می‌گردد. این محصول بر روی انواع میکروارگانیسم‌ها هم‌چون باکتری‌ها، قارچ‌ها، کپک و مخمر و ویروس‌ها مؤثر است.

پراستیک اسید
شناساگرها
شماره ثبت سی‌ای‌اس	۷۹-۲۱-۰ Y
پاب‌کم	۶۵۸۵
کم‌اسپایدر	۶۳۳۶ Y
UNII	I6KPI2E1HD Y
KEGG	D03467 Y
ChEMBL	CHEMBL۴۴۴۹۶۵ Y
شمارهٔ آرتی‌ئی‌سی‌اس	SD8750000
سیستم طبقه‌بندی آناتومیکی درمانی شیمیایی	QG51AD03
جی‌مول-تصاویر سه بعدی	Image 1
SMILES CC(=O)OO
InChI InChI=1S/C2H4O3/c1-2(3)5-4/h4H,1H3 Y Key: KFSLWBXXFJQRDL-UHFFFAOYSA-N Y InChI=1/C2H4O3/c1-2(3)5-4/h4H,1H3 Key: KFSLWBXXFJQRDL-UHFFFAOYAD
خصوصیات
فرمول مولکولی	C2H4O3
جرم مولی	76.05
شکل ظاهری	Colorless liquid
چگالی	1.0375 g/mL[1]
دمای ذوب	۰ °C[1]
دمای جوش	۲۵ °C (1.6 kPa)[1]
اسیدی (pKa)	8.2[1]
ضریب شکست (nD)	1.3974 (589 nm 20 °C)[1]
گرانروی	3.280 پواز
خطرات
طبقه‌بندی ئی‌یو	Oxidant (O) Corrosive (C) Dangerous for the environment (N)
کدهای ایمنی	R۸ R۵ R۱۱ R۲۵ R۳۴
شماره‌های نگهداری	(S1/2) S3/7 S۱۴ S36/37/39 S45 S61
لوزی آتش	OX
نقطه اشتعال
به استثنای جایی که اشاره شده‌است در غیر این صورت، داده‌ها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شده‌اند (در 25 °C (۷۷ °F)، ۱۰۰ kPa)
Y (بررسی) (چیست: Y/N؟)
Infobox references

تاییدیه‌های سازمان غذا و داروی آمریکا:

• مطابق 40CFR180.۹۴۰: استفاده از پراستیک‌اسید برای ضدعفونی سطوح در تماس با مواد غذایی هم‌چون اماکن عمومی غذاخوری، فرایندهای لبنی و غذایی بلامانع و بی‌خطر است.
• مطابق 21CFR178.۱۰۱۰: استفاده از پراستیک‌اسید و پراکسید هیدروژن در غلظت‌های مناسب از آن برای استفاده در فرایندهای غذایی و لبنی بیان شده‌است که دوزهای پیشنهادی از پراستیک‌اسید با این استاندارد مطابقت دارد و نیاز به آبکشی ندارد.
• مطابق 21CFR173.۳۱۵: استفاده از پراستیک اسید برای ضدعفونی میوه و سبزیجات بلامانع است و پس از ضدعفونی در دوزهای پیشنهادی نیاز به آبکشی ندارد. دوزهای پیشنهادی از پراسیتک‌اسید با این استاندارد مطابقت دارد.
• پراستیک اسید برخلاف سایر ضدعفونی کننده های موجود که برپایه الکل می باشند و عمل ضدعفونی نمودن فقط درهمان لحظه انجام می دهند باتوجه به پراکسید هیدروژن بودن باعث محافظت از سطوح دربرابر آلودگی تا 8 ساعت محافظت می نماید.

جستارهای وابسته

• ترکیب شیمیایی
• نام‌گذاری اتحادیه بین‌المللی شیمی محض و کاربردی

منابع

1. Elvers, B. et al. (ed.) Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry, 5th ed. Vol. A19, Wiley, p. 206