یکی از پدیده‌های زمین‌شناسی From Wikipedia, the free encyclopedia
مَخروط اَفکَنه (که بادبزن آبرفتی هم نامیده شده) ته‌نشست‌های بادبزنی‌شکلی هستند که به‌وسیله رودخانه‌ها در محل‌هایی که شیب آن‌ها بطور ناگهانی کم می‌شود پدید می‌آیند. هنگامی که آبراهه‌ها از دره‌های پرشیب کوهستان وارد منطقه کم‌شیب و دشت شوند، به‌دلیل کاهش سرعت آب رسوبات خود را به صورت مخروط بازشده‌ای به‌جا می‌گذارند که مخروط‌افکنه (alluvial fan) یا مخروط آبرفتی نامیده می‌شود. رأس مخروط‌افکنه به‌سمت بالادست آبراهه و قاعده آن در پایین‌دست است. رسوبات مخروط‌افکنه در نزدیک رأس آن‌ها بیش‌تر از قطعات سنگ درشت‌دانه، قلوه سنگ‌های بزرگ تشکیل شده و به‌تدریج به سمت قاعده شامل دانه‌های شن، ماسه، مارن و رس است. مخروط‌افکنه در نواحی خشک و نیمه‌خشک که پوشش گیاهی بیش‌تر به صورت پراکنده است، گسترش زیادی دارد.[1] مخروط افکنه‌ها معمولاً در محل خروجی دره به دشت پدید می‌آیند. اگر چند مخروط افکنه مجاور با همدیگر به یک دامنه شیبدار بریزند تشکیل یک باهادا (bajada) می‌دهند.
ته نشت رسوب ذخیره شده به وسیلهٔ رودخانه سریع‌السیر همچنانکه وارد دشت یا دره بازی می‌شود و به دلیل شکلی که دارد بادبزن آبرفتی نامیده می‌شود بادبزن آبرفتی در مناطق خشک معمولترین پدیده‌است زیراکه خشک شدن و سیلابی شدن متناوب رودخانه‌های کوهستان شرایط مناسبی برای تشکیل آن فراهم می‌سازد بادبزن آبرفتی گاهی تا چندین کیلومتر گسترش می‌یابد[2]
/رسوبات سیلابی صفحه ای
/رسوبات رودخانه ای
/رسوبات غربال شده
/رسوبات جریانی خرده دار[3]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
