مایک نیکولز

مایک نیکولز (به انگلیسی: Mike Nichols) (متولد ۶ نوامبر ۱۹۳۱ - درگذشت ۱۹ نوامبر ۲۰۱۴)، کارگردان تلویزیون، سینما و تئاتر، نویسنده و تهیه‌کننده آمریکایی زادهٔ آلمان است.

مایک نیکولز
نام هنگام تولد	میخائیل ایگورویچ پشکووسکی Michael Igorevitch Peschkowsky
زادهٔ	۶ نوامبر ۱۹۳۱ برلین، آلمان
درگذشت	۱۹ نوامبر ۲۰۱۴ (۸۳ سال) نیویورک، نیویورک، ایالات متحده
ملیت	آمریکایی
همسر(ها)	پاتریشیا اسکات (۱۹۵۷–۱۹۶۰) مارگو کالاس (۱۹۶۳–۱۹۷۴) آنابل دیویز-گاف (۱۹۷۵–۱۹۸۶) دایان سایر (۱۹۸۸–۲۰۱۴) مرگش
فرزندان	سه فرزند
جوایز	جایزه اسکار بهترین کارگردانی سال ۱۹۶۷ جایزه امی برای زیرکی ۲۰۰۱، فرشتگان در آمریکا ۲۰۰۴ جایزه گرمی بهترین آلبوم کمدی (۱۹۶۱) جایزه تونی ۱۹۶۵-۱۹۶۸-۱۹۷۲-۱۹۷۷-۱۹۸۴-۲۰۰۵

نیکولز برای تهیه‌کنندگی فیلم بازمانده روز و کارگردانی دختر شاغل، سیلک‌وود و چه کسی از ویرجینیا ولف می‌ترسد نامزد چند جایزه اسکار شده بود. فیلم فارغ‌التحصیل جایزه اسکار بهترین کارگردانی را برایش به ارمغان آورد.

زندگی

مایک نیکولز با نام میخائیل ایگورویچ پشکووسکی در برلین آلمان به دنیا آمد. او در سال ۱۹۳۹، به همراه خانوادهٔ آلمانی-روسی-یهودی خود برای فرار از دست نازیها به ایالات متحده گریخت و در سال ۱۹۴۴ شهروند آمریکا شد.

دوران دانشجویی او در دانشگاه شیکاگو با افسردگی همراه بود اما در همین دوران بود که با همفکرانی مانند الین می آشنا شد. مایک نیکولز و الین می اواخر دهه ۵۰ یک تیم کمدی (استندآپ کمدی) تشکیل دادند. آن‌ها، در کنار لنی بروس، جاناتان وینترز و وودی آلن، از پیشگامان جنبشی بودند که زندگی معاصر آمریکایی را به هجو می‌گرفت.

در سال ۱۹۶۲ یکی از آثار کمدی مایک نیکولز و الین می برنده جایزه گرمی در رشته بهترین آلبوم کمدی شد.

در اواسط دهه ۶۰ میلادی مایک نیکولز به موتور محرکه نمایش‌های برادوی نیویورک تبدیل شده بود. نخستین کارش کارگردانی تئاتر پابرهنه در پارک نوشته نیل سایمون با بازی رابرت ردفورد بود. این تئاتر پرفروش شد و در سال ۱۹۶۴ نخستین جایزه تونی خود را دریافت کرد.

او برای چهارمین کار مشترک با نیل سایمون، همچنین نمایشنامه‌های «لاو» در سال ۱۹۶۵، «یک چیز واقعی» در سال ۱۹۸۴، «اسپاملوت» در سال ۲۰۰۵ و اجرای تازه‌ای از نمایش مرگ دستفروش اثر آرتور میلر در سال ۲۰۱۲ و نمایش موزیکال «آنی» در سال ۱۹۷۷ برنده جایزه تونی شد.

اولین فیلم او چه کسی از ویرجینا وولف می‌ترسد در سال ۱۹۶۶ یک اقتباس سینمایی از نمایشنامه‌ای به قلم ادوارد آلبی بود. الیزابت تیلور و ریچارد برتون در این فیلم بازی می‌کردند. این فیلم نامزد دریافت ۱۳ جایزه اسکار و برنده پنج اسکار شد اگر چه مایک نیکولز جایزه بهترین کارگردانی را نبرد.

یک سال بعد (۱۹۶۷) او برای کارگردانی فیلم فارغ‌التحصیل برنده جایزه اسکار شد.

مایک نیکولز در سال ۱۹۷۱ با ساختن فیلم معرفت جسمانی به دلیل جنبه‌های جنسی آن جنجال به پا کرد. مدیر یک سینما در ویرجینیا برای نمایش فیلم دستگیر و مجبور شد برای فرجام خواهی به دیوان عالی آمریکا شکایت کند.

الین می و مایک نیکولز (۱۹۶۰)

او در سال‌های بعدی نیز برای کارگردانی تئاترهای دیگری از نیل سایمون، "زوج ناجور" و " LUV" دوباره برنده جایزه تونی شد.

در میانه دهه ۱۹۸۰ مایک نیکولز دچار بحران روحی شدیدی شد. به گفته خودش استفاده از داروی‌های مسکن قوی منجر به توهمش شد و تصور می‌کرده که حافظه‌اش را به کلی از دست داده‌است.

مریل استریپ در فیلم سیلک وود محصول ۱۹۸۳ و روی صحنه تئاتر مرغ دریایی تولید ۲۰۰۱ با مایک نیکولز همکاری کرد.

کارگردانی فیلم «زیرکی» در سال ۲۰۰۱ و یک مجموعه تلویزیونی دربارهٔ شیوع بیماری ایدز به نام فرشتگان در آمریکا دو جایزه امی دیگر را نصیب او کرد.

فیلم نزدیک‌تر (۲۰۰۴) (Closer) با بازی جولیا رابرتز، ناتالی پورتمن، جود لا و کلایو اون از مشهورترین فیلم‌های مایک نیکولز بود.

جنگ چارلی ویلسون، محصول ۲۰۰۷، با شرکت تام هنکس و جولیا رابرتز آخرین فیلم مایک نیکولز بود.

نیکولز روی اقتباس تازه‌ای از «مستر کلاس» با تهیه‌کنندگی اچ بی او کار می‌کرد. مسترکلاس بر اساس نمایشنامه‌ای از ترنس مک نالی دربارهٔ زندگی ماریا کالاس، ستاره اپرا، بود و مریل استریپ در نقش شخصیت اصلی این فیلم بازی می‌کرد.

از میان ستاره‌های سینما، جولیا رابرتز در دو فیلم و جک نیکلسون در چهار فیلم از ساخته‌های مایک نیکولز بازی کرده‌است.

مایک نیکولز در اثر ایست قلبی در روز چهارشنبه ۱۹ نوامبر ۲۰۱۴ درگذشت.

معروف بود که مایک نیکولز موقع کارگردانی بسیار داد و فریاد می‌کند. مریل استریپ به مجله هالیوود ریپورتر گفت: «او همیشه باهوش‌ترین و استثنایی‌ترین فرد بود و گاهی می‌توانست بدترین هم باشد».

زندگی شخصی

او چهار بار ازدواج کرده و صاحب سه فرزند شده‌است. نیکولز نسبت دوری نیز با مریل استریپ دارد. این دو در چند پروژه مختلف با یکدیگر همکاری کرده‌اند. نیکولز از طرف مادری با آلبرت انیشتین نیز نسبت دارد.

جایزه‌ها و نامزدی‌ها

نیکولز یکی از دوازده نفری است که تمام جایزه‌های اصلی جشنواره‌های سرگرمی آمریکایی، یعنی جوایز امی، گرامی، اسکار و تونی را برده‌است. مایک نیکولز در سال ۲۰۰۱، نشان ملی هنر^[1] و در سال ۲۰۱۰، جایزه یک عمر دستاورد هنری را از انجمن فیلم آمریکا (AFI) دریافت کرد.

سال	عنوان جایزه	رشته	نام اثر	نتیجه	منبع.
۱۹۶۶	جایزه اسکار	بهترین کارگردانی	چه کسی از ویرجینیا وولف می‌ترسد؟	نامزدشده	[2]
۱۹۶۷			فارغ‌التحصیل	پیروز
۱۹۸۳			سیلک‌وود	نامزدشده
۱۹۸۸			دختر شاغل	نامزدشده
۱۹۹۳		بهترین فیلم	بازمانده روز	نامزدشده
۱۹۶۷	جوایز فیلم بفتا	بهترین فیلم	چه کسی از ویرجینیا وولف می‌ترسد؟	پیروز	[3]
۱۹۶۸			فارغ‌التحصیل	پیروز
		بهترین کارگردانی		پیروز
۱۹۹۴		بهترین فیلم	بازمانده روز	نامزدشده
۱۹۶۶	جایزه گلدن گلوب	بهترین کارگردانی	چه کسی از ویرجینیا وولف می‌ترسد؟	نامزدشده	[4]
۱۹۶۷			فارغ‌التحصیل	پیروز
۱۹۸۳			سیلک‌وود	نامزدشده
۱۹۸۸			دختر شاغل	نامزدشده
۲۰۰۴			نزدیک‌تر	نامزدشده
۱۹۵۹	جایزه گرمی	بهترین مستند یا بهترین سخنرانی	بداهه‌نوازی در موسیقی	نامزدشده	[5]
		بهترین آلبوم کمدی		نامزدشده
۱۹۶۲			شبی با مایک نیکولز و الین می	پیروز
۱۹۶۳			مایک نیکولز و الین می دکترها را معاینه می‌کنند	نامزدشده
۱۹۷۷	جایزه امی ساعات پربیننده	بهترین سریال درام	خانواده	نامزدشده	[6]
۲۰۰۱		بهترین فیلمنامه فیلم یا مینی سریال	زیرکی	نامزدشده
		بهترین کارگردانی فیلم یا مینی سریال		پیروز
		بهترین فیلم تلویزیونی		پیروز
۲۰۰۴		بهترین کارگردانی مینی سریال	فرشتگان در آمریکا	پیروز
		بهترین مینی سریال		پیروز
۱۹۶۴	جایزه تونی	بهترین کارگردانی نمایش	پابرهنه در پارک	پیروز	[7]
۱۹۶۵			لاو و زوج ناجور	پیروز
۱۹۶۷		بهترین کارگردانی موزیکال	درخت سیب	نامزدشده
۱۹۶۸		بهترین کارگردانی نمایش	اتاقی در هتل پلازا	پیروز
۱۹۷۲			زندانی خیابان دوم	پیروز
۱۹۷۴			دایی وانیا	نامزدشده
۱۹۷۷		بهترین موزیکال	آنی	پیروز
		بهترین کارگردانی نمایش	کمدین‌ها	نامزدشده
			پرچم‌ها	نامزدشده
۱۹۷۸			بازی رامی	نامزدشده
		بهترین نمایش		نامزدشده
۱۹۸۴		بهترین کارگردان نمایش	چیز واقعی	پیروز
۲۰۰۳		بهترین رویداد نمایشی ویژه	نمایشنامه‌ای که من نوشتم	نامزدشده
۲۰۰۵		بهترین کارگردانی موزیکال	سامالات	پیروز
		بهترین رویداد ویژه نمایشی	بیست و پنجمین سالگرد نمایش ووپی گلدبرگ	نامزدشده
۲۰۱۲		بهترین کارگردانی نمایش	مرگ فروشنده	پیروز
۱۹۷۶	جایزه دراما دسک	بهترین کارگردانی نمایش	پرچم‌ها	نامزدشده	[8]
۱۹۷۷			کمدین‌ها	پیروز
۱۹۷۸			بازی رامی	نامزدشده
۱۹۸۴			چیز واقعی	نامزدشده
۲۰۰۵		بهترین کارگردانی نمایش موزیکال	اسپامالات	نامزدشده
۲۰۱۲			مرگ فروشنده	پیروز

جوایز افتخاری

• ۱۹۹۹ - بزرگداشت در انجمن فیلم مرکز لینکلن
• ۲۰۰۱ - جایزه پیبادی – زیرکی
• ۲۰۰۳ - جایزه مرکز کندی
• ۲۰۱۰ - جایزه یک عمر دستاورد هنری بنیاد فیلم آمریکا

نمایش‌ها

سال	عنوان	مؤلف	نقش	محل اجرا	منبع.
۱۹۶۰	شبی با مایک نیکولز و الن می	مایک نیکولز	اجراگر	تئاتر جان گلدن	[9]
۱۹۶۳	پابرهنه در پارک	نیل سایمون	کارگردان	تئاتر ساموئل جی. فریدمن	[9]
۱۹۶۴	Luv	نیل سایمون	کارگردان	تئاتر هیز	[9]
۱۹۶۵	زوج ناجور	نیل سایمون	کارگردان	تئاتر جرالد شونفلد	[9]
۱۹۶۶	درخت سیب	آهنگساز: جری باک، ترانه‌سرا: شلدان هارنیک	کارگردان	تئاتر شوبرت	[9]
۱۹۶۷	روباه‌های کوچک	لیلیان هلمن	کارگردان	تئاتر اثل بریمور	[9]
۱۹۶۸	اتاقی در هتل پلازا	نیل سایمون	کارگردان	تئاتر جرالد شونفلد	[9]
۱۹۷۱	زندانی خیابان دوم	ملوین فرانک	کارگردان	تئاتر یوجین اونیل	[9]
۱۹۷۳	دایی وانیا	آنتون چخوف	کارگردان	تئاتر سیرکل این د اسکوئر	[9]
۱۹۷۶	پرچم‌ها	دیوید ریب	کارگردان	تئاتر میتزی ای نیوهاوس	[9]
	کمدین‌ها	ترور گریفیث	کارگردان	تئاتر میوزیک باکس	[9]
۱۹۷۷	آنی	آهنگساز:چارلز استراوس، ترانه‌سرا: مارتین چارنین	تهیه‌کننده	تئاتر یوجین اونیل	[9]
	بازی رامی	دونالد ال کوبرن	کارگردان - تهیه‌کننده	تئاتر جان گلدن	[9]
۱۹۸۰	بیلی بیشاپ به جنگ می‌رود	جان مک‌لاکلان گری	کارگردان	تئاتر موراسکو	[9]
	وقت ناهار	جان مورتیمر	کارگردان	تئاتر اثل بریمور	[9]
۱۹۸۱	کله‌پوک‌ها	نیل سایمون	کارگردان	تئاتر یوجین اونیل	[9]
	آدم بزرگ‌ها	جولز فایفر	تهیه‌کننده	تئاتر لایسییم	[9]
۱۹۸۴	چیز واقعی	تام استاپارد	کارگردان	تئاتر جرالد شونفلد	[9]
	جاروجنجال	دیوید ریب	کارگردان	تئاتر اثل بریمور	[9]
	ووپی گلدبرگ		تهیه‌کننده	تئاتر لایسییم	[9]
۱۹۸۶	تأمین اجتماعی	اندرو برگمن	کارگردان	تئاتر اثل بریمور	[9]
۱۹۹۲	مرگ و دوشیزه	آریل دورفمان	کارگردان	تئاتر بروکز اتکینسن	[9]
۲۰۰۱	مرغ دریایی	آنتون چخوف	کارگردان	پابلیک تییتر، آف برادوی	[9]
۲۰۰۳	نمایشنامه‌ای که من نوشتم	همیش مک کول، شان فولی، ادی برابن	تهیه‌کننده	تئاتر لایسییم	[9]
۲۰۰۴	ووپی: بیست‌وپنجمین سالگرد نمایش ووپی گلدبرگ		تهیه‌کننده		[9]
۲۰۰۵	اسپامالات	آهنگساز: جان دو پرز و اریک آیدل، ترانه‌سرا: اریک آیدل	کارگردان	تئاتر شوبرت	[9]
۲۰۰۸	دختر روستایی	کلیفورد اودتس	کارگردان	تئاتر برنارد بی. جیکوبز	[9]
۲۰۱۲	مرگ فروشنده	آرتور میلر	کارگردان	تئاتر اثل بریمور	[9]
۲۰۱۳	خیانت	هارولد پینتر	کارگردان		[9]

فیلم‌شناسی

سال	فیلم	نامزد اسکار	برنده اسکار
۱۹۶۶	چه کسی از ویرجینیا وولف می‌ترسد؟	۱۳	۵
۱۹۶۷	فارغ‌التحصیل (گراجوئت)	۷	۱
۱۹۶۸	یادم بده! (فیلم کوتاه)
۱۹۷۰	کچ-۲۲
۱۹۷۱	هم‌خوابگی	۱
۱۹۷۳	روز دلفین	۲
۱۹۷۵	بخت و اقبال
۱۹۸۰	نمایش زنده گیلدا
۱۹۸۳	سیلکوود	۵
۱۹۸۶	دل‌سوختگی
۱۹۸۸	بیلاکسی بلوز
	دختر شاغل	۶	۱
۱۹۹۰	کارت‌پستال‌هایی از لب پرتگاه	۲
۱۹۹۱	در مورد هنری
۱۹۹۴	گرگ
۱۹۹۶	قفس پرنده	۱
۱۹۹۸	رنگ‌های اصلی	۲
۲۰۰۰	از کدام سیاره می‌آیی؟
۲۰۰۱	زیرکی
۲۰۰۳	فرشتگان در آمریکا
۲۰۰۴	نزدیک‌تر	۲
۲۰۰۷	جنگ چارلی ویلسون	۱

پانویس

1. «Lifetime Honors - National Medal of Arts». بایگانی‌شده از اصلی در ۴ مارس ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۱۴ اکتبر ۲۰۱۰.
2. "Mike Nichols - Awards". Internet Movie Database. Retrieved April 25, 2020.
3. "Mike Nicholes: Awards" (به انگلیسی). imdb. Retrieved 2020-05-03.
4. "Golden Globe Awards for 'Mike Nichols'" (به انگلیسی). Goldenglobes.com. Retrieved 2020-05-04.
5. "GRAMMY Award Results for Mike Nichols" (به انگلیسی). Grammy.com. Retrieved 2020-05-04.
6. "Mike Nicholes: Awards and Nomminations" (به انگلیسی). Emmys.com. Retrieved 2020-05-04.
7. "Mike Nicholes:Tony Awards" (به انگلیسی). PlayBill. Retrieved 2020-05-04.
8. "Mike Nicholes:Drama Desk Awards" (به انگلیسی). PlayBill. Retrieved 2020-05-04.
9. Internet Broadway Database:Mike Nicholes

منابع

• «"Faces of America: Mike Nichols"».
• «Mike Nichols, Graduate director, dies at 83». BBC News.

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Mike Nichols». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۶ نوامبر ۲۰۱۰.
• «مایک نیکولز، کارگردان 'فارغ‌التحصیل'، درگذشت». بی‌بی‌سی فارسی.
• «مایک نیکولز کارگردان فیلم «فارغ‌التحصیل» درگذشت». رادیو فردا.

پیوند به بیرون

• مایک نیکولز در IMDb
• مایک نیکولز در پایگاه اینترنتی دادگان برادوی
• مایک نیکولز در دادگان اینترنتی بیرون از برادوی

• «آلبوم عکس: فیلم‌های مایک نیکولز». بی‌بی‌سی فارسی.