Remove ads
ژیگ، چِکّه یا قطره جزء کوچکی از مایع است[۱] که در اثر سقوط آزاد، ضربه، میعان یا فشار از منبع اصلی خود دور شده یا از طریق انسجام مولکولی حاصل می‌گردد. قطره مایع مثل قطره آب ممکن است از طریق جاذبه زمین و رها شدن از جایگاه مادر به وجود بیاید. همچنین این قطرات از ضربه و برخورد جسم خارجی به سطح آزاد مایع نیز حاصل می‌شوند. یکی دیگر از شیوه‌های تشکیل قطره مایع، میعان است، به عنوان مثال در برخی از فصول سال با خنک شدن هوا بخار آب مخلوط شده با هوا بر روی سطوحی نظیر برگ درختان و نظایر آن میعان کرده و با پایین آمدن درجه حرارت، تشکیل قطره آب را می‌دهند.[۲][۳]
 |
 | |
نگاره راست: قطره آبی که از شیر آب جدا شده‌است و پیرو آن قطرات ریزتر در حال گسستن هستند. نگاره وسط: لحظه تشکیل قطره آب هنگام سقوط از منبع نگاره چپ: پاشیدن قطرات آب به اطراف در اثر ضربه جسم خارجی | ||
هر سی سی برابر با تقریباً بین ۲۰ تا ۳۰ قطره است هر سی‌سی نیز برابر با یک میلی‌لیتر است و چنانچه چگالی مادهٔ موردنظر برابر با چگالی آب باشد، هر میلی‌لیتر نیز برابر با یک گرم می‌باشد؛ یعنی به‌عبارت بهتر، یک سی‌سی آب برابر با یک میلی‌لیتر آب و برابر با یک گرم آب است.
Remove ads
در هنگام سقوط چکه آب، نیروی جاذبه زمین به عنوان نیروی تحریک‌کننده عمل نموده و نیروهای ناشی از پیوستگی مولکولی مایع نیز به صورت نیروی مخالف مقاومت می‌کنند البته در موارد مختلف بسته به میزان اثر نسبی نیروها ممکن است از برخی نیروها صرف نظر شود ولی در مسایلی که سیال در یک سطح با هوا تماس دارد نیروهای کششی زمین نقش اصلی خواهند داشت.[۴]
هنگامی که آب در روی کره زمین قراردارد، چه درون یک دریاچه باشد، چه درون یک فنجان، گرانش زمین آن را به سمت پایین می‌کشد و آن را به شکل ظرفی درمی‌آورد که درون آن قرار دارد؛ ولی در فضا تأثیرات گرانش طور دیگری است. اجسامی که در مدار زمین قرار دارند، همچنان تحت اثر گرانش زمین قرار دارند، ولی در حالت سقوط آزاد هستند، یعنی در حالی که به سوی زمین سرنگون می‌شوند، در حال حرکت مداری، حرکت پی در پی جانبی، هستند. این وضعیت در عمل باعث ایجاد حالت بی‌وزنی در آن‌ها می‌شود. قطرات مایعات در محیط فضا در فقدان نیروی وزن، تحت اثر نیروی کشش سطحی به شکل کروی در می‌آیند. کشش بین مولکول‌ها در سطح آب باعث می‌شود، آن‌ها مثل پوسته‌ای کشسان عمل کنند. هر مولکول با کششی برابر مولکول‌های کناریش را به طرف خود می‌کشد. این دسته مولکول‌هایی که مانند آهنرباهایی کوچک محکم به سوی هم کشیده می‌شوند، به صورت کوچک‌ترین سطح ممکن در یک حجم هندسی یعنی به شکل یک کره در می‌آیند.[۵]
Remove ads
یکی از اشکال ساخت و مصرف داروهای مایع در داروسازی قطره است مانند قطره استامینوفن. قطره به جز داروهای اطفال در داروهای چشمی، بینی و گوشی نیز کاربرد زیادی دارد. در پزشکی، قطره‌ها دارای شکل استانداردی هستند که هر بیست قطره آن برابر یک سی سی (میلی لیتر) می‌باشد.[۶] در صورت نیاز به دانستن دقیق میزان دارو یا مایعات دیگر به میلی لیتر (سی سی) می‌توان از سرنگ‌های تزریق مدرج استفاده کرد.
<gallery> پرونده:Blue Droplet.jpg| پرونده:2006-01-28 drop-impact backjet.jpg| پرونده:Water splashes 001.jpg| پرونده:Water drop on a leaf.jpg| پرونده:Raindrop on a fern frond.jpg| پرونده:Asteraceae03.JPG| پرونده:A small flower refracted in rain droplets.jpg| پرونده:Water droplet lying on a damask.jpg|قطره آب
Remove ads
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads