سازمان اطلاعات و امنیت داخلی اسرائیل From Wikipedia, the free encyclopedia
آژانس امنیت اسرائیل (شاباک یا شین بِت) (در عبری: שב"כ)، نام سازمان اطلاعات و امنیت داخلی در کشور اسرائیل است که مسئولیت جمعآوری اطلاعات مربوط به داخل مرزهای اسرائیل و مناطق خودمختار فلسطینی و همچنین خنثیسازی فعالیتهای تروریستی را بر عهده دارد.[2] این سازمان در فعالیتهای خود جنبهٔ سری و مخفیانه کار کردن را رعایت میکند. شعار این سازمان «سپر نامرئی» بوده و مقر اصلی این سازمان در آفِکا واقع در شمالغربی تلآویو است. این سازمان در کنار موساد و آمان، یکی از سازمانهای سهگانهٔ جامعهٔ اطلاعاتی اسرائیل است. شاباک با اعلام استقلال اسرائیل در سال ۱۹۴۸ به عنوان بخشی از نیروهای دفاعی ارتش شروع به فعالیت کرد.[3] در ابتدا توسط ایسر هارئیل (پدر اطلاعات اسرائیل) اداره میشد.[4][5]بعداً حوزه مسئولیت فعالیت شاباک از ارتش اسرائیل به دفتر نخستوزیری منتقل شد.
آژانس امنیتی اسرائیل Israel Security Agency שירות הביטחון הכללי Sherut haBitaẖon haKlali, General Security Service جهاز الأمن العام | |
---|---|
نام رایج | شاباک - Shabak |
نام خلاصه | English: ISA, Local: Shabak - Hebrew: שב"כ, Arabic: شاباک |
مشخصات اجمالی | |
تأسیس | ۸ فوریه, ۱۹۴۹ |
سازمان قبلی |
|
ساختار حوزه عملیاتی | |
سازمان ملی | اسرائیل |
حوزه عملیات | اسرائیل |
هیئت حاکمه | نخستوزیر اسرائیل |
مدیر سازمان |
|
وبگاه | |
www.shabak.gov.il |
در سال ۱۹۵۶، شاباک متن سخنرانی خروشچف را که به لهستانی ترجمه شدهبود، بهدستآورد. در این سخنرانی خروشچف به سرزنش استالین میپردازد و جنایت او را محکوم میکند. این متن سپس با سیا (آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا) به اشتراک گذاشتهشد و آمریکاییها هم آن را منتشر کردند. انتشار این سخنرانی تأثیر مهمی روی شوروی داشت. گفته میشود که این سخنرانی هرگز محرمانه نبوده و حزب کمونیست و نیکیتا خروشچف به عمد و با هدف تسهیل فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی آن را انجام دادهاند.[7]
«یسرائل بار» یک شهروند اسرائیلی متولد اتریش بود که در وزارت دفاع با درجهٔ سرهنگ دوم مشغول به کار بود و برای اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی جاسوسی میکرد. پس از دستگیری، وی به ۱۰ سال حبس محکوم شد و در زندان درگذشت.[8]
عملیات یاتِد، یک عملیات فریب در جریان جنگ ششروزه بود که منجر به نابودی نیروی هوایی مصر در عرض ۳ ساعت شد. در این عملیات رأفت الهجان که یک مأمور دو جانبهٔ اسرائیلی-مصری بود به منظور فریبِ سرویس اطلاعاتی مصر به آنها القا کرد که اسرائیل با یک حملهٔ زمینی آغازگر جنگ خواهدبود. مصریها فریب این منبع خبری را خوردند و هواپیماهای خود را در آشیانه نگه داشتند و به این ترتیب هواپیماهای مصری تبدیل به یک هدف ساده برای نیروی هوایی اسرائیل شدند. این عملیات در کنار عملیات مینسمیت از جمله عملیاتهای فریبِ معروف هستند.[9]
شاباک، آدولف آیشمن که یکی از سیاستمداران نازی بود و پس از جنگ جهانی دوم در آرژانتین زندگی میکرد را به جرم نسلکشی یهودیان و نقش داشتن در واقعهٔ هولوکاست ربود. او را نهایتاً در زندانی در رمله اعدام کردند.[10]
در سال ۱۹۸۴ چهار عرب مسلح در داخل یک اتوبوس به گروگانگیری پرداختند. طی مداخلهٔ شین بت و در طول درگیری دو تن از گروگانگیران جان سپردند و دو گروگانگیر دیگر پس از دستگیری و در طول بازداشت توسط شاباک، کشته شدند. این اتفاق منجر به استعفای آوراهام شالوم شد.[11]
طبق اظهارات باراک بن زور (معاون سابق رئیس شاباک) بودجهٔ شاباک از سال ۱۹۵۶، زیر نظر کِنِست قرار دارد ولی از سال ۲۰۰۲، این سازمان زیر نظارت کمیتهٔ دفاع و امور خارجهٔ کنست، قرار گرفت تا اطمینان حاصل شود که این سازمان در حیطهٔ قانون فعالیت میکند. به علاوه کابینهٔ سیاسی-امنیتی بهطور مستقیم از رئیس شاباک گزارش میگیرد. همینطور کمیتهٔ حقوقی قانون اساسی و عدالت نیز بر این سازمان نظارت دارد. طبق قانون، فعالیتهای این سازمان با تأیید مشاور حقوقی صورت میگیرد و هر فرد بازداشتی توسط این سازمان، حق دارد تا از این سازمان شکایت کند.[12]
در سال ۲۰۱۲ شش رئیس اسبق شاباک در یک فیلم مستند به نام دروازهبانان (به عبری:שומרי הסף) حضور یافتند و دربارهٔ رویدادهای به وجود آمده در دوران ریاست خود صحبت کردند.[13]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.