دختر افغان

دختر افغان نام عکسی (پرتره‌ای) است که توسط استیو مک‌کری، عکاس آمریکایی، در دسامبر ۱۹۸۴ از دختری با نام شَربَت‌گُل زمانی (به پشتو: شربت ګله) به اردو: شربت گله) در ۱۲ سالگی در یک اردوگاه پناهندگان در شمال‌غرب پاکستان گرفته شده‌است. این تصویر صورت (پرتره) با نقاشی مونالیزا، اثر لئوناردو داوینچی، مقایسه^[1][2] و به مونا لیزای جهان سومِ جهان اول موسوم شده‌است.^[3]

تصویر شربت‌گل که در ۱۲ سالگیِ او در اردوگاهی در پاکستان توسط استیو مک‌کری، عکاس مجلهٔ نشنال جئوگرافیک در سال ۱۹۸۴ گرفته شده بود.

زندگی‌نامه

عکس دختر افغان روی جلد شمارهٔ ژوئن ۱۹۸۵ مجلهٔ نشنال جئوگرافیک

شربت‌گُل (زادهٔ حدود ۱۹۷۲ میلادی) زنی افغان است. هلیکوپترهای اتحاد شوروی در اوایل دهه ۱۹۸۰ در هنگام بمباران افغانستان به روستای او حمله کردند و پدر و مادر شربت‌گل را کشتند و در نتیجه او، خواهران و برادران و مادربزرگ‌شان در ۱۹۸۴ مجبور شدند از میان کوه‌ها به اردوگاه پناهندگی ناصر باغ در پاکستان بگریزند. در هنگام زندگی در اردوگاه پناهندگی در پاکستان، روزنامه‌نگاری به نام استیو مک‌کری که عکاس مجله نشنال جئوگرافیک بود از او عکس انداخت. این عکس روی جلد شماره ژوئن ۱۹۸۵ این مجله چاپ شد و شربت‌گل را معروف کرد. تصویر شربت‌گل که عنوان «فراموش‌نشدنی‌ترین عکس» را به خود اختصاص داد مشهورترین تصویر در تاریخ مجلهٔ نشنال جئوگرافیک به شمار می‌رود که بیش از هرچیز به تصاویرش شهره است.^[4]

شربت‌گل زمانی در اواخر دهه ۱۹۸۰ با فردی بنام رحمت گل ازدواج کرد و در ۱۹۹۲ به افغانستان بازگشت. شربت‌گل سه دختر به نام‌های روبینا، زاهده و عالیه دارد. دختر چهارمش در کودکی درگذشت. او گفته که امید دارد کودکانش، تحصیلاتی که خود او نداشت را داشته باشند. در دهه ۱۹۹۰ (میلادی) استیو مک‌کوری چند بار تلاش که شربت‌گل را بیابد اما ناکام بود.^[5] شربت را تا سال ۲۰۰۲ به نام «دختر افغان» می‌شناختند تا اینکه استیو مک‌کوری، پس از ۱۷ سال، در سال ۲۰۰۲ دوباره شربت‌گُل را در یک روستای دوردست در شرق افغانستان پیدا کرد. شربت‌گُل به کمک تشخیص عنبیه شناسایی شد.

در اکتبر ۲۰۱۶ شربت گل به اتهام جعل کارت هویت پاکستانی (شناختی کارت) بازداشت شد.^[6][7] دادگاه برای او ۱۵ روز زندان تعیین کرد و قرار شد پس از آن از پاکستان اخراج شود.^[8] سازمان عفو بین‌الملل در واکنش به این خبر گفت که «اخراج او نهایت بی‌عدالتی است».^[9] وقتی شربت گل به کابل رسید مورد استقبال اشرف غنی رئیس جمهوری و رولا غنی، بانوی اول افغانستان قرار گرفت. به او کلید خانه‌اش در شهرک قصبه را دادند. رئیس جمهور افغانستان به شربت گل وعده داد که به آموزش فرزندانش درمان او توجه خاص خواهد کرد.^[8]

پس از اشغال دوباره افغانستان از سوی طالبان، در نوامبر ۲۰۲۱ دفتر نخست‌وزیر ایتالیا اعلام کرد که به شربت‌گل پناهندگی داده است.^[10][11]

دخترانِ برجسته ی افغانستانی

• ملالی میوندی
• مریم درانی

جستارهای وابسته

• استیو مک‌کری

پانویس

1. Zoroya, Greg (2002-03-13). "National Geographic tracks down Afghan girl". USA Today. Gannett Company. Retrieved 2012-02-14.
2. "Hollywood movie poster at the Kabul Cinema". Archived from the original on 22 December 2012. Retrieved 2012-12-04.
3. Wendy S. Hesford; Wendy Kozol, eds. (2005). Just Advocacy?: Women's Human Rights, Transnational Feminisms, and the Politics of Representation. Rutgers University Press. p. 1. ISBN 978-0-8135-3589-0.
4. McCurry, Steve (10 April 2001). "National Geographic: Afghan Girl, A Life Revealed". The Washington Post. The Washington Post Company. OCLC 56914684. Archived from the original on 27 November 2012. Retrieved 2012-01-14.
5. Hesford, Wendy S.; Kozol, Wendy (2005). Just Advocacy?: Women's Human Rights, Transnational Feminisms, and the Politics of Representation. Rutgers University Press. pp. 1–. ISBN 9780813535890. Archived from the original on 20 February 2017. Retrieved 7 September 2015.
6. "FIA arrests NatGeo's Afghan girl in Peshawar". The Express Tribune. 26 October 2016.
7. Boone, Jon (2016-10-26). "National Geographic 'Afghan Girl' arrested in Pakistan living under false papers". The Guardian (به انگلیسی). ISSN 0261-3077. Retrieved 2016-10-26.
8. «شربت گل از پاکستان اخراج شد و در کابل کلید خانه جدیدش را از غنی دریافت کرد». بی‌بی‌سی فارسی. ۱۱ نوامبر ۲۰۱۶.
9. «عفو بین‌الملل: اخراج شربت گل از پاکستان بی‌عدالتی فاحش است». بی‌بی‌سی فارسی. ۴ نوامبر ۲۰۱۶.
10. Press, The Associated (2021-11-25). "The woman from National Geographic's famous 'Afghan Girl' photo is evacuated to Italy". NPR. Retrieved 2021-11-25.
11. "National Geographic green-eyed 'Afghan Girl' evacuated to Italy". The Guardian. Associated Press. 25 November 2021. Retrieved 26 November 2021.

منابع

• "How They Found National Geographic's 'Afghan Girl'" (۷ مارس، ۲۰۰۳)
• «بازداشت زن افغان که از مجله نشنال جئوگرافیک به شهرت جهانی رسید». بی‌بی‌سی فارسی. ۲۶ اکتبر ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۲۶ اکتبر ۲۰۱۶.
• ایتالیا به شربت گل 'مونالیزای افغان' پناه داده است