جنگ صلیبی وندی

جنگ صلیبی وندی (آلمانی: Wendenkreuzzug)، به مجموعه لشکرکشی‌های سال ۱۱۴۷ میلادی، در شمال که جزئی از جنگ‌های صلیبی شمالی و جنگ صلیبی دوم بود گفته می‌شود که با رهبری امپراتوری مقدس روم علیه مردم وند آغاز شد که سرانجام با پیروزی صلیبیون و گرویدن مردمان وند به مسیحیت به پایان رسید. فرمان پاپ سلستین سوم در سال ۱۱۹۳، نقطهٔ آغاز رسمی جنگ‌های صلیبی بود. البته پیش از آن پادشاهی‌های مسیحی اسکاندیناوی، لهستان و امپراتوری مقدس روم، حرکت برای مطیع کردن همسایگان کافر خود را آغاز کرده بودند. مردم غیرمسیحی هدف این لشکرکشی‌ها شامل ملت‌های زیر بودند: در سده‌های پیش از آغاز جنگ‌های صلیبی، درگیری مسلحانه میان بالت‌ها، فنلاندی‌های بالتی و اسلاوهای ساکن ساحل بالتیک با همسایگان ساکسون و دانمارکی خود در شمال و جنوب، رواج داشت. دلیل عمدهٔ نبردهای پیشین، تلاش برای نابودی قلعه‌ها و مسیرهای تجاری دریایی و دستیابی به مزیت‌های اقتصادی در ناحیه بود و اساساً جنگ‌های صلیبی همین الگوی درگیری را ادامه می‌دادند. البته این بار توسط پاپ الهام گرفته و تجویز شده بودند و توسط شاهان پاپی و راهبان مسلح صورت می‌گرفتند. این جنگ‌ها در سده‌های دوازدهم و سیزدهم انجام گرفت و نتیجهٔ آن‌ها انقیاد بومیان و تعمید اجباری آن‌ها بود.

جنگ صلیبی وندی
بخشی از جنگ‌های صلیبی شمالی
فتح و تسخیر وند
تاریخ ۱۱۴۷ موقعیت اروپای مرکزی (امروزه مکلنبرگ، در دوبین ام زی، دمین و مالچو) نتایج پیروزی نظامی صلیبیون
طرف‌های درگیر
جنگ‌های صلیبی: امپراتوری مقدس روم Bishopric of Havelberg March of Meissen [۱] March of Brandenburg دوک‌نشین زاکسن Archbishopric of Bremen Archbishopric of Mainz اسقف‌نشین اعظم کاتولیک هالبرشتانت County of Holstein Bishopric of Münster Bishopric of Olmütz Bishopric of Brandenburg Bishopric of Merseburg Jutland-دانمارک Zealand/Scania-دانمارک پادشاهی لهستان	مردم وند: Obotrite Confederacy Obotrites Wagrians Liutizian Confederacy Wendish allies: Duchy of Pomerania
فرماندهان و رهبران
Anselm of Havelberg Conrad, Margrave of Meissen Albert the Bear هاینریش شیر کانوت پنجم دانمارک اسون سوم دانمارک Adalbert II of Bremen Henry I of Mainz Rudolf I of Halberstadt Werner of Münster Reinhard of Merseburg Wiggar of Brandenburg Henry of Olmütz Adolf II of Holstein Unknown Polish Captain	Niklot Pribislav of Wagria Ratibor I of Pomerania
قوا
Unknown	Unknown
تلفات و خسارات
Unknown	Unknown

پیش‌زمینه

فرمان پاپ سلستین سوم در سال ۱۱۹۳، نقطهٔ آغاز رسمی جنگ‌های صلیبی بود. البته پیش از آن پادشاهی‌های مسیحی اسکاندیناوی، لهستان و امپراتوری مقدس روم، حرکت برای مطیع کردن همسایگان کافر خود را آغاز کرده‌بودند.^[۲] مردم غیرمسیحی هدف این لشکرکشی‌ها شامل ملت‌های زیر بودند:

• مردم ساکن میان رودهای الب و اودر از جمله مردم سوربی، اسلاوهای پولابی و اوبوتریت‌ها
• مردم فنلاند کنونی
• مردم لیوونی، لاتگالی، سلی و استونیایی (۱۱۹۳–۱۲۲۷)
• مردم زمگالی و کورسی (۱۲۱۹–۱۲۹۰)
• پروس قدیم
• مردم لیتوانی و ژمایتیا (ناموفق، ۱۲۳۶–۱۳۱۶)
  

در سده‌های پیش از آغاز جنگ‌های صلیبی، درگیری مسلحانه میان بالت‌ها، فنلاندی‌های بالتی و اسلاوهای ساکن ساحل بالتیک با همسایگان ساکسون و دانمارکی خود در شمال و جنوب، رواج داشت. دلیل عمدهٔ نبردهای پیشین، تلاش برای نابودی قلعه‌ها و مسیرهای تجاری دریایی و دستیابی به مزیت‌های اقتصادی در ناحیه بود و اساساً جنگ‌های صلیبی همین الگوی درگیری را ادامه می‌دادند. البته این بار توسط پاپ الهام گرفته و تجویز شده‌بودند و توسط شاهان پاپی و راهبان مسلح صورت می‌گرفتند.^[۲]

شرح جنگ

پس از آغاز جنگ صلیبی دوم، بسیاری از آلمانی‌های جنوبی داوطلبِ اعزام به سرزمین مقدس برای جنگ صلیبی شدند ولی آلمانی‌های ساکسون در شمال، تمایلی به این کار نشان ندادند. آن‌ها در نشست دیت امپراتوری در فرانکفورت در ۱۳ مارس ۱۱۴۷ م به سنت برنارد از میل خود به مبارزه علیه اسلاوهای کافر خبر دادند. پاپ اوژن سوم نیز برای تصویب این طرح ساکسون‌ها، فرمانی به نام دیوینا دیسپنساشن^{[ن ۱]} را در تاریخ ۱۳ آوریل صادر کرد. با این فرمان اعلام شد که تفاوتی بین پاداش‌های معنوی جنگجویان صلیبی مختلف وجود ندارد. کسانی که داوطلب جنگ علیه اسلاوهای کافر شدند عمدتاً از دانمارکی‌ها، ساکسون‌ها و لهستانی‌ها تشکیل شده بودند،^[۳] البته بعضی از اهالی بوهم نیز در میان‌شان حضور داشتند.^[۴] نمایندهٔ پاپ، آنسلم هاولبرگ، در فرماندهی کل نیروها قرار گرفت. این لشکرکشی به‌وسیلهٔ خانواده‌های ساکسون؛ مانند اسکانین‌ها،^{[ن ۲]} ویتین‌ها و شانبورگرزها^{[ن ۳]} هدایت می‌شد.^[۵]

مشارکت آلمانی‌ها در جنگ صلیبی، اوبوتری‌ها را آشفته کرده‌بود. آن‌ها پیشگیرانه در ژوئن ۱۱۴۷ م به واگریا در هولشتاین حمله کردند که منجر به لشکرکشی جنگجویان صلیبی در اواخر تابستان ۱۱۴۷ م شد. پس از اخراج اوبوتری‌ها از قلمرو مسیحیان، صلیبی‌ها قلعه اُبادریت را در دابین و قلعه لیوتیزیان را در دمین هدف قرار دادند. نیروهایی که در حمله به دابین شرکت داشتند شامل: کانوت پنجم، اسون سوم، آدلبرت دوم، اسقف اعظم برمن و دوک هنری شیر بودند. هنگامی که برخی از جنگجویان صلیبی از غارت و چپاول حمایت می‌کردند، دیگران با این پرسش که «آیا زمینی که ما ویران می‌سازیم، زمین ما نیست؟ یا مردمی که ما با آن‌ها می‌جنگیم مردم ما نیستند؟»^[۶] به انجام این کار اعتراض کردند. ارتش ساکسون تحت فرماندهی دوک هنری شیر پس از آن‌که رهبر بت‌پرستان نیکلات موافقت کرد که در پادگان دابین غسل تعمید شوند، عقب‌نشینی کرد.^[۷]

پس از محاصرهٔ ناموفق دمین، گروهی از جنگجویان صلیبی به‌وسیلهٔ یک مرزبان از مسیرشان منحرف شده و در عوض به پومرانی حمله کردند. جنگجویان صلیبی که به شهر مسیحی شچچین رسیده‌بودند، پس از ملاقات با اسقف آلبرت پومرانی و شاهزاده راتیبور یکم، دوک پومرانی پراکنده گشتند. به‌گفتهٔ برنارد کلروو، هدف جنگ صلیبی در شمال، مبارزه با اسلاوهای کافر بود: «تا زمانی که خداوند کمک‌مان می‌کند آن‌ها باید تغییر دین دهند یا کشته شوند.»^[۸]

اگرچه جنگ صلیبی موفق به تغییر دین بسیاری از وندها نشد، اما ساکسون‌ها به‌طور قابل توجهی در دابین توانستند پدیدآور تغییر دین مردم شوند، با این وجود آن‌ها به محض متفرق شدن سپاه صلیبی‌ها بلافاصله دوباره به عقاید کفرآمیز خود بازگشتند. آلبرت پومرانی توضیح داد: «اگر آن‌ها برای تقویت ایمان مسیحی آمده بودند، باید این کار را با موعظه انجام دهند، نه از طریق بازوهایشان».^[۹]

در پایان جنگ صلیبی، حومهٔ مَکلِنبورگ و پومرانی با خونریزی زیاد، به‌ویژه توسط سربازان هنری شیر، غارت و ویران شد.^[۱۰] این امر برای کمک به دستیابی به پیروزی‌های بیشتر توسط مسیحیان در دهه‌های آینده بود. همچنین ساکنان اسلاو بسیاری از روش‌های تولیدشان را از دست دادند که باعث مقاومت محدودشان در نبردهای آینده شد.^[۱۱]

جستارهای وابسته

• کوانتوم پردسسورس

واژه‌نامه

1. Divina dispensatione
2. Ascanians
3. Schauenburgers

پانویس

1. Band I 1.Abt, 3. Teil of Siebmachers Grosses Wappenbuch, Nuremberg, 1916
2. von Güttner-Sporzyński, Darius. "Poland and the papacy before the second crusade". ResearchGate.
3. Davies, Europe: A History, 362.
4. Herrmann, Die Slawen in Deutschland, 326.
5. Herrmann, Die Slawen in Deutschland, 328.
6. Christiansen, The Northern Crusades, 55.
7. Christiansen, The Northern Crusades, 55.
8. Christiansen, The Northern Crusades, 53.
9. Christiansen, The Northern Crusades, 54.
10. Barraclough, The Origins of Modern Germany, 263.
11. Herrmann, Die Slawen in Deutschland, 327.

منابع

• Asbridge, Thomas (2000). The Creation of the Principality of Antioch (به انگلیسی). The Boydell Press.
• Asbridge, Thomas (2004). The First Crusade: A New History (به انگلیسی). Oxford Press.
• Baldwin, Mrshall W.; Setton, Kenneth M. (1969). A History of the Crusades, Volume I: The First Hundred Years (به انگلیسی). Madison, Wisconsin: University of Wisconsin Press.
• Barber, Malcolm (2012). The Crusader States (به انگلیسی). Yale University Press.
• Barraclough, Geoffrey (1984). The Origins of Modern Germany (به انگلیسی). New York: W. W. Norton & Company.
• Bradbury, Jim (1992). The Medieval Siege (به انگلیسی). The Boydell Press.
• Brundage, James (1962). The Crusades: A Documentary History (به انگلیسی). Milwaukee, Wisconsin: Marquette University Press.
• Bunson, Matthew; Bunson, Margaret; Bunson, Stephen (1998). Our Sunday Visitor's Encyclopedia of Saints (به انگلیسی). Huntington: Our Sunday Visitor.
• Christiansen, Eric (1997). The Northern Crusades (به انگلیسی). London: Penguin Books.
• Davies, Norman (1996). Europe: A History (به انگلیسی). Oxford: Oxford University Press.
• Dupuy, R. E. (1977). The Encyclopedia of Military History (به انگلیسی). New York: Harper & Row.
• Falk, Avner (2010). Franks and Saracens: Reality and Fantasy in the Crusades (به انگلیسی). London: karnac books Ltd.
• France, John (1996). Victory in the East: A Military History of the First Crusade (به انگلیسی). Cambridge University Press.
• Herrmann, Joachim (1970). Die Slawen in Deutschland (به انگلیسی). Berlin: Akademie-Verlag GmbH.
• Kingsford، Charles (۱۸۹۴). The Crusades: The Story of the Latin Kingdom of Jerusalem.
• Madden, Thomas F.; Baldwin, Marshall W.; Dickson, Gary (2018). "The Era Of The Second And Third Crusades". Encyclopædia britannica (به انگلیسی). Retrieved 26 October 2018.
• Nicolle, David (2009). The Second Crusade 1148: Disaster outside Damascus (به انگلیسی). London: Osprey.
• Norwich, John Julius (1995). Byzantium: the Decline and Fall (به انگلیسی). Viking.
• Riley-Smith, Jonathan (1991). Atlas of the Crusades (به انگلیسی). New York: Facts on File.
• Riley-Smith, Jonathan (2005). The Crusades: A Short History (به انگلیسی) (دوم ed.). New Haven, Connecticut: Yale University Press.
• Riley-Smith, Jonathan (1979). "The Title of Godfrey of Bouillon". Bulletin of the Institute of Historical Research (به انگلیسی) (52): 83-86.
• Roger, Randall (1997). Latin Siege Warfare in the Twelfth Century (به انگلیسی). London: Oxford University Press.
• Runciman, Steven (1952). A History of the Crusades, vol. II: The Kingdom of Jerusalem and the Frankish East, 1100–1187 (به انگلیسی) (repr. Folio Society, 1994 ed.). Cambridge University Press.
• Tyerman, Christopher (2006). God's War: A New History of the Crusades (به انگلیسی). Cambridge: Belknap Press of Harvard University Press.
• William of Tyre; Babcock, E. A.; Krey, A. C. (1943). A History of Deeds Done Beyond the Sea (به انگلیسی). Columbia University Press.

پیوند به بیرون