آشور-ندین-پال

آشور-ندین-اپلی (به انگلیسی: Aššūr-nādin-apli)، کتیبه ^m aš-šur- SUM-DUMU.UŠ، پادشاه آشور (۱۲۰۶ پیش از میلاد - ۱۲۰۳ پیش از میلاد یا ۱۱۹۶ پیش از میلاد - ۱۱۹۴ پیش از میلاد گاهشماری کوتاه) بود. تاریخ گذاری متناوب به دلیل عدم اطمینان در مورد طول سلطنت یک پادشاه بعدی، نینورتا-اپل-اکور است، جایی که لیست‌های متضاد پادشاهان ده سال متفاوت است. نام او در زبان اکدی به معنای «آشور وارث است»^[۲] بود. او پسر توکولتی-نینورتای یکم بود.^{[i ۱]}

آشور-ندین-اپلی
پادشاه آشور میانه
سلطنت	ح. ۱۲۰۶–۱۲۰۳ پیش از میلاد[۱]
پیشین	توکولتی-نینورتای یکم
جانشین	آشور-نیراری سوم
فرزند(ان)	آشور-نیراری سوم
پدر	توکولتی-نینورتای یکم

زندگی‌نامه

هنر خط شرودر برای کتیبه آجری آشور-نادین آپلی.^{[i ۲]}

وقایع مربوط به سرنگونی توکولتی-نینورتا تا حدودی در هاله‌ای از رمز و راز باقی مانده‌است. به نظر می‌رسد که فتوحات نظامی او در نیمه اول سلطنت او با دانش مدرن رخ داده‌است که نشان می‌دهد اوج پیروزی او در برابر Kaštiliašu IV و شهر بابل در طول دو لشکرکشی در طول سیزدهمین و پانزدهمین سال او رخ داده‌است.^[۳] اگر قرار دادن اپونیم آشوری آشور بل ایلانی صحیح باشد.^[۴] بخش آخر تغییر او در حالی که ارتش آشوری بیش از حد تلاش می‌کرد تا امتیازهای قبلی را حفظ کند و این ممکن است دلیل سرنگونی او بوده باشد.

در نسخه‌های «فهرست پادشاه آشور» آمده‌است که «آشور نادین» یا «نَشیر آپلی»، «فهرست پادشاه ناسوحی» (NaKL) و «فهرست شاه خرساباد» (KhKL) آشور-نادین-اپلی می‌گوید، اما «فهرست پادشاه حوزه‌های علمیه ادونتیست روز هفتم» (SDAS) می‌گوید آشور-نصیر-اپلی.</ref> his son, seized the throne (for himself and) ruled for three or four^{[i ۳]} برینکمن می‌گوید: «مشخص نیست که یک یا دو شاهزاده در پشت سنت‌های متناقض کاتبان نهفته باشند.»"^[۵] اما گریسون تاکید بیشتری دارد، «به نظر می‌رسد حداقل دو پسر وجود داشته‌است.»^[۶] اما یامادا استدلال می‌کند که این اشتباه کتبی با جانشینی بعدی توکولتی-نینورتای دوم توسط آشور-ناصیر-پال دوم (به اکدی: Aššūr-nāṣir-apli II) بود.^[۷] نام‌ها فقط با یک نویسه میخی متفاوت است، PAB برای nāṣir و SUM برای nādin. «تواریخ P» بابلی به یاد می‌آورد: «اشور-نصیر-اپلی، پسرش («مارشو») و افسران آشور شورش کردند، او را از تاج و تختش برداشتند و در اتاقی حبس کردند. و او را کشت.»^{[i ۴]}

فقط یک همنام برای حکومت او مشخص شده‌است، نام Erib-Sîn، که قدمت لوح سنگی را دارد. لوحی مربوط به این سال نیز در تل تابان، محل ایالت تابعه تاباتو در نزدیکی حسکه امروزی، در حفاری‌های نجات به سرپرستی هیروتوشی نوموتو، پیش از ساختن سدی در شمال شرقی سوریه، پیدا شد. پادشاه تاباتو یک مقام آشوری به نام ادد-بل-گابه (Adad-bēl-gabbe) که حکومت او شامل چهار پادشاه آشوری بود که ظاهراً تحت تأثیر آشفتگی در قلب امپراتوری قرار نداشتند.^[۸]

جانشین او آشور-نیراری سوم (به اکدی: Aššur-nerari III) شد که یا پسر یا برادرزاده او بود، باز هم بسته به وجود آشور-ناصیر آپلی.

منابع

1. Chen, Fei (2020). "Appendix I: A List of Assyrian Kings". Study on the Synchronistic King List from Ashur. Leiden: BRILL. ISBN 978-9004430914.
2. Where nadānu is "to give" and aplu is "an heir."
3. For example, Stephan Jakob (Univ. Heidelberg), Sag mir quando, sag mir wann (Workshop: "Middle Assyrian Texts and Studies") Time and History in the Ancient Near East; Barcelona; 26 - 30 July 2010.
4. H. Freydank (2005). "Zu den Eponymenfolgen des 13.Jahrhunderts v. Chr. in Dûr-Katlimmu". Altorientalische Forschungen. 32 (1): 45–56.
5. J. A. Brinkman (1973). "Comments on the Nassouhi Kingslist and the Assyrian Kingslist Tradition". Orientalia. 42: 312–313.
6. A. K. Grayson (1972). Assyrian Royal Inscriptions, Volume I. Wiesbaden: Otto Harrassowitz. pp. 134–136.
7. Shigeo Yamada (1998). "The Assyrian King List and the Murderer of Tukulti-Ninurta I". NABU (1): 26–27.
8. Daisuke Shibata (2006). "Middle Assyrian Administrative and Legal Texts from the 2005 Excavation at Tell Taban: A Preliminary Report". 49th Regular Meeting of the Sumerian Studies. Kyoto University: 169–180.

1. All three copies of the Assyrian King List agree on his paternal relation.
2. Brick inscription Ass. 22346, KAH 2 62.
3. The NaKL says three years, while the KhKL and the SDAS say four years.
4. Chronicle P, column 4, lines 10 to 11.