کولوسئوم

کولوسئوم (نام باستانی: Amphitheatrum Novum یا Amphitheatrum Flavium، به ایتالیایی: Colosseo، به لاتین: Colosseum) یا کولسیم (‎/ˌkɒləˈsiːəm/‎ KOL-ə-SEE-əm) یک تماشاخانه در شهر رم در ایتالیا است. این بزرگ‌ترین آمفی تئاتر باستانی است که تاکنون ساخته شده‌است و با وجود قدمتش هنوز هم بزرگ‌ترین آمفی تئاتر ایستاده در جهان است. ساخت و ساز در زمان امپراتور وسپاسیان (۷۹–۶۹ م.) در سال ۷۲^[1] آغاز شد و در سال ۸۰ میلادی در زمان جانشین و وارث او، تیتوس (۸۱–۷۹ م.) به پایان رسید.^[2] تغییرات بیشتری در زمان سلطنت دومیتیان (۹۶–۸۱ م.) انجام شد.^[3] سه امپراتوری که حامیان این اثر بودند به عنوان سلسله فلاویان شناخته می‌شوند و آمفی‌تئاتر توسط باستان شناسان ، آمفی‌تئاتر فلاویان (به لاتین: Amphitheatrum Flavium؛ ایتالیایی: Anfiteatro Flavio [aɱfiteˈaːtro ˈflaːvjo]) نامیده شد.

کولوسئوم
نمای بیرونی کولوسئوم
اطلاعات کلی
گونه	آمفی‌تئاتر
موقعیت	ایتالیا، رم
آغاز ساخت	۶۹ میلادی
پایان	۸۰ میلادی

نمای بیرونی در شب

کولوسئوم از سنگ آهک تراورتن، توف (سنگ آتشفشانی) و بتن آجری ساخته شده‌است. تخمین زده می‌شود که بین ۵۰۰۰۰ تا ۸۰۰۰۰ تماشاگر در مقاطع مختلف تاریخ خود داشته باشد،^[4][5] که میانگین تماشاگران آن حدود ۶۵۰۰۰ نفر است؛^[6] از آن برای مسابقات گلادیاتورها و نمایش‌های عمومی از جمله شکار حیوانات، اعدام‌ها، و دوباره استفاده می‌شود. اجرای نبردها و درام‌های معروف بر اساس اساطیر رومی و به‌طور خلاصه نبردهای دریایی ساختگی استفاده می‌شد. در اوایل قرون وسطی از این ساختمان برای سرگرمی استفاده نمی‌شد. بعداً برای مقاصدی مانند مسکن، کارگاه، محله‌های مذهبی، قلعه، معدن و زیارتگاه مسیحیان مورد استفاده مجدد قرار گرفت. اگرچه کولوسئوم به‌طور قابل توجهی توسط زلزله و دزدان سنگ تخریب شده‌است، اما هنوز هم نماد مشهور امپراتوری روم است و به عنوان یکی از عجایب هفتگانه جدید جهان ثبت شده‌است.^[7] این یکی از محبوب‌ترین جاذبه‌های توریستی رم است و همچنین به کلیسای کاتولیک رومی پیوند دارد، زیرا پاپ هر جمعه، یک راهپیمایی «راه صلیب» با مشعل را رهبری می‌کند که از منطقه اطراف کولوسئوم شروع می‌شود.^[8] کولوسئوم روی نسخه ایتالیایی سکه پنج سنتی یورو به تصویر کشیده شده‌است.

سازه

پلان این مجموعه به شکل بیضی با قطرهای ۱۸۸ متر و ۱۵۶ متر و زیر بنای ۶ جریب می‌باشد. ارتفاع آن حدود ۴۸ متر است. کف صحنه چوبی است و در زیر آن مجموعه‌ای از اتاق‌ها و گذرگاه‌ها برای عبور حیوانات وحشی و سایر تدارکات لازم جهت راه‌اندازی و اجرای نمایش قرار گرفته‌است. تعداد ۸۰ دیوار به عنوان تکیه‌گاه برای طاق‌های گنبدی شکل، گذرگاه‌ها، پلکان و ردیف‌های صندلی، روی صحنه قرار گرفته‌است. لبه بیرونی طاق‌های متوالی باعث اتصال طبقات مختلف و پلکان بین آن‌ها به یکدیگر شده‌است.

نمای داخلی کولوسئوم از بالا سه ردیف طاق‌های گنبدی شکل رو در روی ستون‌ها و سر ستون‌ها قرار گرفته‌اند، در ستون‌های طبقه اول سبک معماری سبک دوریکا، در طبقه دوم سبک ایونیک، و در طبقه سوم سبک قرنتی که نزدیک به سبک کلاسیک یونان بود، به کار رفته‌است. این بنا به دلیل عبور و مرور آسان جمعیت به داخل و خارج میدان یکی از شاهکارهای مهندسی است در بالای این سه طبقه اصلی، طبقه زیرشیروانی شامل ستون‌های مستطیل شکل سبک قرنتی قرار دارد، فضای بین ستون‌ها با ۴۰ عدد پنجره کوچک مستطیل شکل پر شده‌است. در قسمت بالا، دیوارکوب‌ها و بندگاه‌هایی وجود دارد که تیرک‌هایی را که سایه بان‌ها به آن‌ها آویزان است، نگه داشته‌اند.

در ساخت عمارت با دقت بسیاری از انواع ترکیبات ساختمانی استفاده شده، برای فونداسیون از بتون و برای ستون‌ها و طاق‌ها از سنگ آهک (تراورتن) استفاده شده، در ستون‌های به کار رفته برای دیوار دو طبقه زیرین، از نوعی سنگ متخلخل به نام توفا استفاده شده‌است. برای طبقات فوقانی و اکثر طاق‌ها از آجر بتونی استفاده شده‌است.

این اثر هم‌اکنون به عنوان یکی از عجایب هفتگانه جدید به‌شمار می‌رود.^[9]

نمایی از داخل کولوسئوم

جستارهای وابسته

• تماشاخانه ورونا
• تماشاخانه آرل
• تماشاخانه نیم

منابع

1. Hopkins, p. 2
2. "BBC's History of the Colosseum p. 2". Bbc.co.uk. 22 March 2011. Retrieved 16 April 2012.
3. Roth, Leland M. (1993). Understanding Architecture: Its Elements, History and Meaning (First ed.). Boulder, CO: Westview Press. ISBN 978-0-06-430158-9.
4. William H. Byrnes IV (Spring 2005) "Ancient Roman Munificence: The Development of the Practice and Law of Charity". Rutgers Law Review vol. 57, issue 3, pp. 1043–1110.
5. "BBC's History of the Colosseum p. 1". Bbc.co.uk. 22 March 2011. Retrieved 16 April 2012.
6. Baldwin, Eleonora (2012). Rome day by day. Hoboken: John Wiley & Sons Inc. p. 26. ISBN 978-1-118-16629-1.
7. "The New Seven Wonders of the World". Hindustan Times. ژوئیه 8, 2007. Archived from the original on September 30, 2007. Retrieved July 11, 2007.
8. "Frommer's Events – Event Guide: Good Friday Procession in Rome (Palatine Hill, Italy)". Frommer's. Archived from the original on 7 January 2009. Retrieved 8 April 2008.
9. لوس‌آنجلس تایمز - ۷ ژوئیه ۲۰۰۷

• درگاه ایتالیا