کرند غرب
شهری در استان کرمانشاه، ایران از ویکی‌پدیا، دانشنامه آزاد
کِرِندِ غرب مرکز شهرستان دالاهو و از توابع استان کرمانشاه در غرب ایران است. این شهر بر سر راه کرمانشاه و اسلام‌آباد غرب به سرپل ذهاب و قصر شیرین واقع شده‌است.
| کرند غرب کردی: کرن | |
|---|---|
| کشور | ایران |
| استان | کرمانشاه |
| شهرستان | دالاهو |
| بخش | مرکزی |
| سال شهرشدن | ۱۳۰۹[۱] |
| مردم | |
| جمعیت | ۷٬۷۹۸ نفر (۱۳۹۵) |
| جغرافیای طبیعی | |
| ارتفاع | ۱۵۳۰ |
| آب‌وهوا | |
| میانگین دمای سالانه | ۱۳/۷ |
| میانگین بارش سالانه | ۵۶۷ میلیمتر |
| اطلاعات شهری | |
| شهردار | امیر حسین نصرتی |
| ره‌آورد | چاقوسازی، تنبورسازی، صنایع دستی و ... |
| پیش‌شمارهٔ تلفن | ۰۸۳۴۳۷۲ |
 کرند غرب روی نقشه ایران
۳۴٫۲۷۹۲۳۱°شمالی ۴۶٫۲۴۲۵۶۱°شرقی | |
تقسیمات کشوری
کرند تا سال ۱۳۸۴ مرکز بخش کرندغرب در شهرستان اسلام‌آباد غرب بود. در سال ۱۳۸۴ کرند به همراه ریژاو، گهواره و دهستان‌های تابعه به شهرستان دالاهو ارتقاء یافتند.[۲]
پیشینه
در اوستا آمده که ضحاک در سرزمینی به نام بَوْری (که آن را با تردید بابل کنونی دانسته‌اند) (اوستا، ۱/۳۰۳؛ دوستخواه، ۹۴۹، ۱۰۳۶) و نیز در کْویرینْتَ (اوستا، ۱/۴۵۱؛ دوستخواه، ۱۰۳۶) به ستایش ایزدان آناهیتا و وای می‌پرداخته است. کویرینته را همان کرند کنونی دانسته‌اند.[۳]
جمعیت
جمعیت این شهر بنا بر سرشماری سال ۱۳۸۵ مرکز آمار ایران، برابر ۷٬۹۷۲ نفر بوده‌است.[۴]
مردم
خلاصه
دیدگاه
مردم شهر کرند اغلب از ایل گوران کرندی هستند که از طوایف یکجانشین تشکیل شده‌است. این ایل در غرب کرمانشاه شهر کرند، در پاطاق، بشیوه و چشمه سفید سکونت دارند. ایل گوران کرندی به چهارده تیره تقسیم‌بندی می‌شود: کرندی، بیونیجی، رشیدعلی، جلالوند، پاتاقی، باباجانی، آینه‌ای، جوزگه‌ای، سرمیلی، شیره‌چیایی (ناودار)، هلته‌ای، یری، چشمه‌سفیدی، خسروبهمنی، نصرآبادی.[۵]
زبان
مردم این شهر و روستاهای تابعه در گذشته به گویش‌های زبان گورانی به‌عنوان زبان اعیانی و نگارشی و گویش‌های کردی جنوبی در میان عوام سخن می‌گفتند. اما امروزه خود شهر به زبان کردی گویش کرندی که شباهت زیادی با گویش اردلانی و و گویش طایفه تفنگچی گوران دارد سخن می‌گویند. اهالی روستاهای اطراف نیز به ندرت به زبان گورانی[نیازمند منبع][۶]و بقیه به گویش کرندی و گویشی مشابه مردم ایل کلهر و زنگنه سخن می‌گویند.[نیازمند منبع]
یهودیان کرند
در کرند اقلیتی از یهودیان نیز زندگی می‌کنند که شمار آن‌ها در دهه‌های اخیر کاهش چشمگیری یافته است. حبیب لوی نوشته‌است که شهر کرند دارای یک کنیسه و یک حمام ویژۀ یهودیان بوده‌است و همچنین در این شهر ۳ جلد تورات وجود داشته و سابقاً یک جلد تلمود نیز داشته‌اند. او می‌گوید یهودیان کرند از یهودیان ذهاب هستند که پس از تخریب این شهر برخی به قصر شیرین و خانقین رفته و برخی دیگر به کرند آمده‌اند. مدرسۀ آلیانس کرند که فعالیتی ناپیوسته و منقطع داشت، پس از چند بار تعطیلی در سال ۱۳۰۵ خورشیدی (۱۹۲۶ میلادی) به طور رسمی تأسیس شد. حبیب لوی می‌نویسد این مدرسه در جنگ جهانی اول و درگیری عثمانی و روس‌ها در کرمانشاه مورد غارت واقع شده و تعطیل شده‌بود.[۷] [۸]
تغییرات شهری
در جلسهٔ مورخهٔ ۱۶ دی ۱۳۴۸، شورای عالی شهرسازی برای سه شهر کرند، کلاردشت و دشت نظیر طرح توریستی پیشنهاد کرد. برمبنای این طرح مهندسان مشاور می‌باید مرکزی ییلاقی و بخش‌های عبوری در کرند پیش‌بینی کرده و علاوه بر آن جهت بهبود بافت شهری کرند، مطالعاتی برای بافت باارزش شهری ارائه دهند تا آن بخش از خانه‌های موجود در شهر که قابل نگهداری هستند حفظ شوند.[۹] این طرح به مرحلهٔ اجرا درنیامد.[۱۰]
مکان‌های مقدس
کرند از مراکز دین یارسان است. مقبرهٔ دو تن از شخصیت‌های مقدس این دین به نام پیر بنیامین و پیر موسی در کرند قرار دارد. همچنین زیارتگاه بابایادگار نیز در فاصله‌ای نزدیک از کرند و بین کرند و سرپل ذهاب قرار دارد.
صنایع دستی
تنبور، سه‌تار، چاقو، ادوات کشاورزی و باغداری، گلیم، گیوه، موج، چادرشب و…
در آذر ۱۴۰۳ معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی استان کرمانشاه از برنامه‌ریزی برای تکمیل و به‌روزرسانی پروندۀ ثبت کرند به عنوان شهر ملی ابزارآلات فلزی خبر داد.[۱۱]
موزه‌ها
موزۀ تنبور در نوروز ۱۴۰۲ در یکی از خانه‌های قدیمی شهر کرند توسط بخش خصوصی راه‌اندازی شده است. این موزه بخش‌هایی همچون کارگاه ساخت تنبور، آموزش ساخت تنبور و تنبورنوازی و نیز نمایش ساز تنبور را شامل می‌شود و همچنین پیشینۀ تاریخی تنبور، شخصیت‌های بزرگ تنبورنواز و تنبورهای قدیمی برای علاقه‌مندان به این ساز و فرهنگ آن به نمایش درآمده است.[۱۲]
پانویس
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.