کرخ

کَرْخ (به عربی: الكرخ) محله‌ای قدیمی در باختر شهر بغداد است. کرخ در کرانه باختری رود دجله واقع شده و از مناطق سنی‌نشین بغداد است. امروزه نیمهٔ باختری بغداد را کرخ و نیمهٔ خاوری آن را رصافه می‌نامند.

کرخ الکرخ
کوی
کرخ نقشه کرخ نمایش نقشه بغداد کرخ کرخ (عراق) نمایش نقشه عراق کرخ کرخ (غرب آسیا) نمایش نقشه غرب آسیا کرخ کرخ (آسیا) نمایش نقشه آسیا
مختصات: ۳۳°۱۹′ شمالی ۴۴°۲۴′ شرقی
کشور	عراق
استان	بغداد
منطقهٔ زمانی	یوتی‌سی +۳ (AST)

تاریخچه

محلهٔ کرخ یازده سال پس از بنای بغداد شکل گرفت. ابتدا بازارهای بغداد و به تدریج، منازل مسکونی بازاریان نیز به کرخ منتقل شد. بازار کرخ همواره رو به رشد بود تا جایی که در اوایل قرن سوم هجری کرخ به آبادترین و مهم‌ترین محله بغداد تبدیل شد.^[1]

سده‌های چهارم و پنجم هجری

کرخ در سده‌های چهارم و پنجم هجری نقشی مهم در تاریخ تشیع ایفا کرد و یکی از کانون‌های برجسته در تاریخ تشیع بود. در این مقطع زمانی عالمان بزرگ و صاحبان آثار برجسته‌ای چون صاحبان کتب اربعه و همچنین شیخ مفید سید مرتضی و سید رضی در بغداد و به خصوص محله کرخ می‌زیستند.^[1]

در ابتدای قرن چهارم هجری، کرخ گرفتار مشکلات اقتصادی و امنیتی بسیاری شد و آتش‌سوزی‌های متعدد و درگیری‌های طایفه‌ای و مذهبی فراوانی در این محله رخ داد. این درگیری‌ها در دوران آل بویه بیشتر شد و کرخ بیش از جاهای دیگر صحنه درگیری بود. این کشمکش‌ها موجب ناامنی، خرابی، رکود اقتصادی و در نتیجه کم شدن ساکنان کرخ شد. عضدالدوله دیلمی عمران و آبادی و امنیت را دوباره به کرخ بازگرداند، ولی این آبادانی و امنیت همیشگی نبود و درگیری، تخریب و آتش‌سوزی دوباره کرخ را فرا گرفت این درگیری‌ها در اواخر دوران آل بویه که دوران ضعف و سستی آنان بود، بیشتر شد در دوران سلطه سلجوقیان بر بغداد نیز وضع بهتر نشد و آنان به آزار مردم پرداختند.^[2]

جستارهای وابسته

• باشگاه ورزشی الکرخ
• ورزشگاه الکرخ
• فهرست شهرهای عراق

پانویس

1. «سرگذشت کرخ، محله شیعیان در بغداد». کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. ۱۶ بهمن ۱۳۹۱. دریافت‌شده در ۲۶ مارس ۲۰۱۳.^{[پیوند مرده]}
2. احمدی، محمدقاسم (۱۸ مهر ۱۳۸۹). «کرخ بغداد، پایگاه تشیع». راسخون. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۱ آوریل ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۲۶ مارس ۲۰۱۳.