From Wikipedia, the free encyclopedia
والپروات و والپروات سدیم (به انگلیسی: sodium valproate) یا والپروئیک اسید (به انگلیسی: Valproic acid) با نامهای تجاری دپاکین و والپاکین،رهاکین از داروهای ضد افسردگی هیجانی و عصبی، عدم تعادلات روانی و ضد صرع یا تشنج و جهت کنترل اختلالات دوقطبی و اختلالات مرتبط با آن مانند اختلال خلق ادواری یا اختلال شخصیت مرزی و یا شیدایی به تنهایی بدون اپیزود افسردگی یا تنها با اپیزود افسردگی نیز استفاده های گسترده ای دارد. این دارو بیشتر برای پیشگیری از تشنج ناشی از قطع مصرف داروهای اعصاب مانند بنزودیازپین ها، آنتی سایکوتیک ها و باربیتورات ها و نیز برخی داروهای مخدر افیونی تجویز میشود. والپروات سدیم اثرات آرام بخشی نیز دارد و گاهی برای درمان اختلال هراس تجویز میشود. برای جلوگیری از سردردهای میگرنی نیز مورد استفاده قرار میگیرد. این دارو هم کانال های سدیمی وابسته به ولتاژ را مسدود می کند و هم سطح گابا آمینوبوتیریک اسید را در مغز افزایش داده و نیز بر گیرنده های دوپامینی-سروتونینی و گلوتامات هم اثر زیادی دارد.[1]
دادههای بالینی | |
---|---|
نامهای دیگر | 2-Propylvaleric acid |
AHFS/Drugs.com | monograph |
مدلاین پلاس | a682412 |
دادهها | |
ردهبندی داروهای بارداری |
|
روش مصرف دارو | به وسیله دهان، داخل وریدی |
کد ATC | |
وضعیت قانونی | |
وضعیت قانونی | |
دادههای فارماکوکینتیک | |
زیست فراهمی | Rapid absorption |
پیوند پروتئینی | Concentration-dependent, from 90% at 40 µg/mL to 81.5% at 130 µg/mL |
متابولیسم | Hepatic—glucuronide conjugation 30–50%, mitochondrial β-oxidation over 40% |
نیمهعمر حذف | 9–16 h |
دفع | Less than 3% excreted unchanged in urine. |
شناسهها | |
| |
شمارهٔ سیایاس | |
پابکم CID | |
دراگبنک | |
کماسپایدر | |
UNII | |
KEGG | |
ChEBI | |
ChEMBL | |
NIAID ChemDB | |
CompTox Dashboard (EPA) | |
ECHA InfoCard | 100.002.525 |
دادههای فیزیکی و شیمیایی | |
فرمول شیمیایی | C8H16O۲ |
جرم مولی | 144.211 g/mol g·mol−1 |
مدل سه بعدی (جیمول) | |
| |
| |
(صحتسنجی) |
والپروئیک اسید برای درمان صرع اَبسنس ساده و مرکب تجویز میشود. در این نوع صرع، بیمار بهطور ناگهانی دچار از دست دادن هوشیاری میشود بهطوری که چهرهاش بیحالت شده، بیحرکت باقی میماند. والپروئیک اسید کمک میکند تا دفعات بروز این صرع کمتر گردد و به عنوان یک درمان خط دوم برای تشنج جزئی و اسپاسمهای شیرخوار استفاده میشود.[2][3] همچنین برای کنترل بیماری صرع به صورت داخل وریدی استفاده میشود.[4][5] والپروئیک اسید برای تثبیت خلق در اپیزودهای مانیا[6] و مختلط اختلال دوقطبی (افسردگی-مانیا) و پیشگیری از میگرن هم به کار میرود. این دارو به دلیل اثرات مهار کننده هیستون-دیاستیلاز در درمان ایدز و سرطان آزمایش شدهاست.[7]
هرچند مکانیسم دقیق عملکرد این دارو روشن نیست اما احتمالاً جلوگیری از کاهش فسفاتیدیل اینوزیتول (۳٬۴٬۵) تری فسفات یا PIP3 موجب اثر کاهش تشنجی آن است. این دارو همچنین کانالهای وابسته به ولتاژ سدیم غشا را بلوک میکند و سطح GABA مغزی را افزایش میدهد. علاوه بر این، والپروات از طریق مهار هیستون-دی-استیلاز و افزایش LEF1 نیز اعمال اثر میکند.[8]
گیجی، تغییرات خلقی یا رفتاری، تاری دید، حرکتهای غیرعادی چشمها به عقب و جلو، دوبینی، مشاهده لکه در میدان بینایی، افزایش دفعات صرع، هایپوگلایسمی، کبودی یا خونریزی غیرعادی، لرزش در بدن (به خصوص دستها و چانه)، راه رفتن پارکینسونی (نه به این معنا که بیمار پارکینسون دارد)، بیاشتهایی، تهوع و استفراغ، درد شکمی شدید، خستگی و ضعف، زردی پوست یا چشمها، اسهال یا یبوست، سرگیجه یا خوابآلودگی خفیف، سوءهاضمه، سردرد، بیقراری، مشکل در به خواب رفتن، ریزش مو، تغییرات دوره ماهانه، بثورات جلدی، افت مهارتهای حرکتی بدنی، کاهش یا افزایش وزن غیرعادی و همچنین قرمز شدن چشمها. اسید والپروئیک هشدار جعبه سیاه برای سمیت کبدی، پانکراتیت و نقصهای جنینی دارد. شواهدی وجود دارد که والپروئیک اسید ممکن است باعث رشد زودرس و استخوانی شدن صفحات رشد استخوانی در کودک و نوجوان و در نتیجه کوتاهی قد شود.[9][10][11][12] اسید والپروئیک همچنین میتواند باعث میدریازیس مردمکها شود.[13] شواهدی وجود دارد که نشان میدهد اسید والپروئیک ممکن است احتمال بروز سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) در زنان مبتلا به صرع یا اختلال دو قطبی را افزایش دهد. مطالعات نشان دادهاند که این خطر ابتلا به PCOS در زنان مبتلا به صرع در مقایسه با افراد دارای اختلال دو قطبی بیشتر است.[14] افزایش وزن نیز ممکن است رخ بدهد.[15]
والپروات باعث نقص هنگام تولد میشود.[16] قرار گرفتن در معرض دارو در طول بارداری باعث افزایش سه برابری اختلالات عمده به خصوص اسپینا بیفیدا میشود که این احتمال به قدرت دارو و استفاده از بیش از یک دارو مرتبط است.[17][18] به ندرت با چندین نقص دیگر از جمله «سندرم والپروات» همراه است.[19] ویژگیهای سندرم والپروات شامل ویژگیهای صورت که تمایل به تکامل با افزایش سن دارند، از جمله پیشانی مثلث شکل، پیشانی بلند با تنگی bifrontal، چینهای epicanthic، نقص داخلی ابرو، پل مسطح بینی، ریشه بینی پهن، nares anteverted، فیلتروم باریک، لبهای بالایی بلند و حاشیههای نازک ورمیلیون، لب پایینی ضخیم و دهان کوچک است.[20] در حالی که تأخیر در رشد معمولاً با خصوصیات بدنی تغییر یافته همراه است، همیشه اینگونه نیست.[21]
کودکان مادرانی که در دوران بارداری والپروات مصرف میکنند در معرض خطر ضریب هوشی پایین هستند.[22][23][24] مصرف والپروات مادر در دوران بارداری با احتمال ابتلا به اوتیسم در فرزندان همراه بودهاست.[25] یک مطالعه در سال ۲۰۰۵ نشان داد که میزان اوتیسم در کودکانی که در معرض سدیم والپروات قبل از تولد در گروه مورد مطالعه قرار داشتند ۸٫۹٪ بود.[26] میزان عادی بیماری اوتیسم در جمعیت عمومی کمتر از یک درصد تخمین زده میشود.[27] یک مطالعه در سال ۲۰۰۹ نشان داد که کودکان ۳ ساله از زنان باردار که والپروات مصرف میکنند از نظر ضریب هوشی ۹ امتیاز پایینتر از گروه کنترل خوب داشتند. با این حال تحقیقات بیشتر در کودکان بزرگتر و بزرگسالان مورد نیاز است.[28][29][30] زنانی که قصد باردار شدن دارند باید در صورت امکان داروی دیگری مصرف کنند یا دوز والپروات را کاهش دهند.[31] به زنانی که در هنگام مصرف والپروات باردار میشوند باید هشدار داده شود که این امر باعث ایجاد نقص هنگام تولد و اختلال شناختی در نوزاد به ویژه در دوزهای زیاد میشود (اگرچه والپروات گاهی تنها دارویی است که میتواند تشنج را کنترل کند و تشنج در بارداری میتواند عواقب بدتری نیز داشته باشد). مطالعات نشان دادهاند که مصرف اسید فولیک میتواند خطر ابتلا به نقص مادرزادی لوله عصبی را کاهش دهد. استفاده از والپروات برای میگرن یا اختلال دو قطبی در دوران بارداری در اتحادیه اروپا منع مصرف دارد و این دارو برای صرع در دوران بارداری توصیه نمیشود مگر اینکه روش درمانی مؤثر دیگری وجود نداشته باشد.[32]
والپروات در سالمندان مبتلا به زوال عقل باعث افزایش خواب آلودگی میشود. به همین دلیل افراد بیشتری مصرف دارو را متوقف کردند. عوارض جانبی اضافی همچون کاهش وزن و کاهش مصرف مواد غذایی نیز در نیمی از افرادی که خواب آلودگی دارند همراه بود.
والپروات CYP2C9، گلوکورونیل ترانسفراز و اپوکسید هیدرولاز را مهار میکند و اتصال به پروتئین بالا دارد و از این رو ممکن است با داروهایی که بسترهای مربوط به هر یک از این آنزیمها هستند یا کاملاً پروتئینی هستند، در تداخل باشد.[33] همچنین ممکن است اثرات مهار کننده CNS الکل را تقویت کند.[33] این دارو به دلیل احتمال کم کردن کلیرانس سایر ضد تشنجها (از جمله کاربامازپین، لاموتریژین، فنیتوئین و فنوباربیتون) نباید همراه با سایر ضد صرعها مصرف شود.[33] همچنین ممکن است با برخی داروهای دیگر در تداخل باشد:[33][35]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.