منگور نام یکی از ایل‌های کرد مکریان است که مابین منطقه سردشت، پیرانشهر و مهاباد واقع در استان آذربایجان غربی زندگی می کنند. عشایر ایل منگور در روستاهای عشایری بین سردشت، پیرانشهر، مهاباد و پشدر و همچنین تا مرز عراق پراکنده شده‌اند و از تلفیق کشاورزی و دامداری، گذران زندگی می‌کنند. مناطق ییلاقی این ایل ییلاق‌های سران، گده و هنگون در اطراف مهاباد و آلواتان و دشت وزنه در سردشت است که معمولاً از اواسط اردیبهشت به مدت چهار ماه منبع تغذیه دام‌های ایل را تشکیل می‌داد. اما هم‌اینک به دلیل وضع خاص منطقه کوچ صورت نمی‌گیرد. منطقه‌ای که منگورها در آن سکونت دارند را «مَنگورایَتی» می‌نامند. جدا از شهرهای پیرانشهر و مهاباد که به ترتیب مرکز شهرستانهای پیرانشهر و مهاباد محسوب می‌شوند، اکثریت جمعیت این ایل در دو دهستان منگور غربی و منگور شرقی سکونت دارند و بخش منگور سردشت در ناحیه میرآباد قرار دارد. دهستان منگور غربی تابع پیرانشهر و دهستان منگور شرقی از توابع مهاباد می‌باشد.
ایل منگور از شش طایفه مروت، زین، امان، زرین، شم و خدر تشکیل شده‌اند که اکثریت با طایفه مروت در مهاباد می‌باشد و بقیه به طور پراکنده در مهاباد و پیرانشهر و ناحیه میرآباد و شهر ربط در سردشت سکونت دارند.
شاخه ساکن مهاباد این ایل در جنوب مهاباد به سر می‌برد که امروزه یکجانشین شده‌اند. منطقه ییلاق (تابستانی) آنان کده، لسیو و کاکن می‌باشد. گذران زندگی آنان از گله داری و کشت توتون، گندم، جو، چغندر و حبوبات است. ایشان مسلمان و پیرو مذهب شافعی هستند. در حال حاضر خوانین ایل منگور با جمعیتی نزدیک به پنج هزار نفر در نواحی مهاباد، پیرانشهر و بوکان و تا مرز عراق ساکن هستند.
تاریخ
در گذشته در منطقهٔ مکریان سه ایل مامش، منگور و پیران بر سر زمین‌های کشاورزی دچار درگیری بسیار شدیدی می‌شوند. در این جنگ از اسب نژاد کرد و شمشیر و نیزه استفاده می‌شد. این جنگ که سرانجامش صلح بود .
- حدود سال ۱۸۸۰ قبیله مامش و منگور پیران با همکاری ایل هرکی به یاری شیخ عبیدالله نهری به قیام شیخ عبیدالله دست زدند.
نگارخانه
باپیر آقا رئیس طایفه منگور در حالت محبوسی
آقایان منگور : بایزیدآقا - معروف آقا - ... آقا پسر حمزه آقا
آقایان منگور: معروف آقا - عبدالرحمن آقا - حسن آقا - همزه آقا
بایزید آقا رئیس حالیه منگور - صمدآقا - قادرآقا - باپیرآقا - عزیزآقا
ظفرالدوله امیرتومان نایب‌الحکومه ساوجبلاغ و قادرآقای میرپنج با رئسای طایفه منگور
منابع
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
