مزاجان

مزاجان (مدعاجون) منطقه‌ای است از توابع بخش کوخرد شهرستان بستک در غرب استان هرمزگان در جنوب ایران واقع شده‌است.^[۱][۲] این منطقه در جنوب کوخرد و در پشت رودخانه مهران واقع است، منطقه شامل چند نقطه مهم و آباد و زراعتی بوده از زمان قدیم، اهالی کوخرد به ویژه آن‌هایی که در این مناطق نخل و نخلستان داشته‌اند در فصل تابستان وگرما و در موسم خارک و رطب و خرما و بار میوه نخلها، از کوخردکوچ می‌کردند و با خانواده‌هاشان به پشت رودخانه که نخلستان بود می‌رفتند.^[۳]

روستای مزاجان
روستا
محل
روستای مزاجان
مختصات: ۲۷°۸′۵۲٫۸″ شمالی ۵۴°۵۰′۳٫۸″ شرقی
استان	هرمزگان
شهرستان	بستک
بخش	کوخرد
دهستان	کوخرد
بنیان‌گذاری	پیش از اسلام
جمعیت	۱۸
پیش‌شمارهٔ تلفن	0764
وبگاه	kookherd.net

محدوده مزاجان

از شمال رودخانه مهران، از جنوب سد بز و دره دنکو، از مغرب باغ زرد، و از سمت مشرق به بک احمد و بشکرو محدود می‌گردد.^[۴]

پشت رودخانه و موسم گرما

در موسم گرما مردم به پشت رودخانه می‌رفتند و در تمام موسم کاملآ در آنجا سپری می‌کردند و بعضی‌ها حتی در زمستان هم در آنجا می‌ماندند، این مناطق عبارت‌اند از: کاد ممدی، نخل مهدلی، یُرد، ترارو، گُلاله، نخل شیخیا (مُؤه شیخیا)، لدخه خاء، مُؤه مُهمَد جعفرآباد، درواه چان، کل کادی، سد جابر، باغ زرد در تابستان در نخلستان‌های باغ زرد عسل به خوبی یافت می‌شود، پشتخه مدی آباد، مزاجان (مدعاجون)، بک احمد، بشکرو، کوه خآب (کوه بل تیر).^[۵]

مزاجان منطقه‌ای کشاورزی در شرق باغ زرد و در شمال بند تاریخی کوخرد سد بز قرار دارد، بنیادگذار این سد تاریخی حاجی جعفر گَپ نام دارد، حاجی جعفر گَپ، جد سوم دکتر داروساز کوخرد است.

رودخانه مهران از طرف شمال مزاجان قراردارد، در میان رودخانه چند ستون بزرگ و استوار وجود دارد که به نام تِــرنـُـه معروف است، ترنه از سنگ و ساروج ساخته شده‌است، به گفته کارشناسان تاریخ تِرنه به دوره پیش از اسلام برمی گردد، تـرنـه یک بنای بسیار عجیب و دیدنی است به ویژه آن بخش از ستون‌ها که در زیر آب قرار گرفته.^[۶] در مزاجان برکه‌ای است به رنگ قرمز که آن را برکه مدعاجون می‌نامند.

آثار باستانی

آثار منازل آل ابوبکر و آثار منازل آل جعفر در مزاجان و باغ زرد باقی مانده‌است.^[۵] مزاجان در شمال شرقی تنب جلالی و شمال غربی سد بز واقع شده‌است.^[۵] دره «دِنَکُو» از طرف جنوب مزاجان واقع شده‌است این دره از کوه پل تیر «کوه خآب» سر چشمه می‌گیرد قسمتی از آب این دره به رودخانه مهران می‌ریزد و قسمت دیگر به سوی نخل‌های مزاجان می‌رود.^[۵]