عام‌الحزن یا سال غم، به سالی گفته می‌شود که در آن ابوطالب -عموی محمد- و خدیجه بنت خویلد -همسر محمد- وفات کردند.[1] این سال مصادف است با سال ۶۱۹ میلادی که دهمین سال پس از بعثت (سه سال قبل از هجرت) است.[2] این دو برای محمد، اهمیت بسیار داشتند، خدیجه که همواره حامی مالی و پشتوانه عاطفی و اولین زن مومن به محمد بود و ابوطالب که حامی سیاسی و پشتوانه همه‌جانبه‌ای برای محمد بود.
خَدیجه دختر خویلد (۳ه. ق-۶۸ه.ق) نخستین همسر محمد، مادر فاطمه و اولین زن ایمان آورنده به اسلام است. فاطمه زهرا فرزند محمد و خدیجه بود که تنها فرزند محمد بود که پس از وفات وی باقی ماند. خدیجه در سال ۶۱۹ میلادی و در سن ۶۵ سالگی از دنیا رفت. محمد در این دوران ۵۰ ساله بود و مرگ خدیجه کمی بعد از پایان شعب ابی‌طالب رخ داده‌است.[2] برخی منابع ضعف ناشی از کمبود مواد غذایی در ماجرای شعب ابی‌طالب را سبب مرگ خدیجه دانسته‌اند.[3] شایان ذکر است که واقعه شعب ابی طالب، مدت سه سال به طول انجامید و در این مدت هرگونه معامله و کمک با مسلمانان ممنوع اعلام شده بود.[4]
ابوطالب عموی محمد و رئیس قبیله بنی هاشم بود که محمد پس از مرگ پدربزرگش عبدالمطلب، در خانه او بزرگ شد.[5] ابوطالب از محمد به عنوان عضوی از قبیله بنی هاشم دفاع و محافظت می‌نمود و همین محافظت و اعلام حمایت ابوطالب سبب شد تا وی با وجود دشمنان بزرگی چون قبیله‌های بزرگ قریش، از خطرات مصون باشد.[6]
اندکی پس از مرگ خدیجه، ابوطالب نیز بیمار شد و به عنوان یک مسلمان از دنیا رفت.[2] به اعتقاد اهل سنت وی کافر از دنیا رفته است اما شیعیان وی را سومین مسلمان پس از خدیجه و علی می‌دانند.[7]
پس از مرگ ابوطالب به عنوان حامی محمد در مقابله با سایر قبایل، ابولهب -برادر ابوطالب- به رهبری قبیله بنی هاشم منتصب شد و از آنجا که وی با محمد رابطه خوبی نداشت، دشمنی‌ها نسبت به محمد بالا گرفت. با بالاگرفتن بی احترامی‌ها و به خطر افتادن جان محمد، وی قصد طائف کرد و به آنجا برای تبلیغ اسلام عزیمت کرد.[8]
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
