صفی اصفهانی

با صفی‌علی‌شاه اشتباه نشود.

صفی بن قاسم اصفهانی همچنین مشهور به صفیا (؟ - ۱۶۱۹م) شاعر و صوفی ایرانی بود.^[1][2][3]

صفی اصفهانی
زادهٔ	نامعلوم اصفهان
درگذشت	۱۶۱۹م/ ۱۰۲۸ق کابل
پیشه(ها)	شاعر و صوفی
عنوان	آقا

زندگی

صفی اصفهانی در سالی نامعلوم در اصفهان زاده شد. او روابطی با حکیم شفایی اصفهانی داشته و در آغاز جوانی به گردش پرداخت و در مدتی در شهرهای هندوستان به «درویشی و قلندری» گذرانید و سرانجام به خدمت زمانه‌بیگ مهابت جان، حاکم وقت، رسید و نزد او جایگاهی یافت. تذکره‌های فارسی او را «مردی بسیار نیک‌سیرت و بلندهمت» توصیف نموده‌اند که «هیچ‌گاه زیر بار منت نمی‌رفت و لب به تملق و چاپلوسی نمی‌گشود.»
صفی اصفهانی بیشتر به سرودن مثنوی پرداخت، از مثنوی‌های مشهور او یکی در بحر خسرو و شیرین نظامی است که با بیت «خدواندا به عشقم رهبری کن/ خدایی کرده‌ای، پیغمبری کن» آغاز می‌شود. در بحر مثنوی مولوی نیز سروده است. ساقی‌نامه‌ای از او ذکر شده و دیوانش تا ۶ هزار بیت می‌رسد.
صفی اصفهانی در سال ۱۰۲۸ق/۱۶۱۹م در کابل درگذشت و همان‌جا دفن شد؛ ماده‌تاریخ آن از نظمی تبریزی:

صفی اصفهانی، آن استاد		که چنو مادر زمان کم زاد
تا جفای سپهر دون‌پرور		داد خاک وجود او بر باد
نکته‌سنجی برای تاریخش		خوش رقم زد:بهشت جایش باد

جستارهای وابسته

• فهرست شاعران فارسی‌زبان

منابع

1. نظمی تبریزی، علی (۱۹۷۶). دویست سخنور؛ تذکرةالشعرای منظوم و منثور. تابش. ص. ۱۹۶.
2. نصرآبادی، محمدطاهر (مهر ۱۳۱۷). تذکرة الشعراء. چاپخانه ارمغان. ص. ۳۰۵.
3. سامی, شمس‌الدین (1311). قاموس الأعلام (به ترکی عثمانی). Vol. چهارم. p. ۲۹۶۱.