سیک

از ویکی‌پدیا، دانشنامه آزاد

سیک

سیک‌ها (پنجابی: ਸਿੱਖ) گروهی قومی-مذهبی هندوآریایی پیرو آیین سیک هستند که دینی هندی بر پایه هندوایسم باستان و یکتاپرستی است که در سده ۱۵ میلادی در منطقه پنجاب در شمال شبه‌قاره هند توسط گورو نانک پدید آمد. آیین سیک جدیدترین دین بزرگ جهان است که در آن قومیت و دین عمیقاً با یکدیگر در پیوندند و در بریتانیا و کانادا قومیت هم محسوب می‌شود.[۲۵] ریشه کلمه سیک در کلمه سانسکریت śiṣya به معنای «جوینده»، «شاگرد» یا «دانشجو» است.[۲۶]

اطلاعات اجمالی جمعیت کل, بنیان‌گذار ...
سیک‌ها
Thumb
خاندا، نماد رایج مردم سیک
جمعیت کل
ح.۲۵-۳۰ میلیون[۱]
بنیان‌گذار
گورو نانک
مناطق با اکثریت جمعیت
 هند[الف]۲۰٬۸۱۵٬۷۳۰[۲]
 ایالات متحده آمریکا۵۰۰٬۰۰۰–۷۰۰٬۰۰۰[۳][۴][۵]
 کانادا۷۷۱٬۷۹۰[۶]
 بریتانیا۴۳۲٬۴۲۹[۷][۸][۹]
 ایتالیا۱۵۰٬۰۰۰[۱۰]
 استرالیا۱۲۵٬۹۰۰[۱۱]
 مالزی۱۲۰٬۰۰۰[۱۲]
 تایلند۷۰٬۰۰۰[۱۳]
 پاکستان۵۰٬۰۰۰[۱۴]
 امارات متحده عربی۵۰٬۰۰۰[۱۵]
 فیلیپین۵۰٬۰۰۰[۱۶][۱۷]
 نیوزیلند۱۹٬۱۹۱[۱۸]
 آلمان۱۰٬۰۰۰–۲۰٬۰۰۰
 سنگاپور۱۵٬۰۰۰[۱۹]
 اندونزی۱۰٫۰۰۰[۲۰]
 هنگ کنگ۱۰٬۰۰۰[۲۱]
 نروژ۵٬۰۰۰[۲۲]
 فیجی۲٬۵۷۷[۲۳]
 ایران۱۰۰[۲۴]
دین‌ها
آیین سیک
کتاب‌های دینی
گورو گرانت صاحب
زبان‌ها
زبان پنجابی و دیگر زبان‌های هند
بستن
Thumb
سامکشا سینگ، هنرپیشه سیک هندی
Thumb
هارپریت کور چاندی، سیک بریتانیایی و اولین زنی که به تنهایی و بدون حمایت به قطب جنوب رسید.

منطقه پنجاب بزرگ (در برگیرنده ایالات پنجاب، کشمیر و هاریانا امروزی) در شبه‌قاره هند سرزمین تاریخی سیک‌ها محسوب می‌شود که در سده‌های ۱۸ و ۱۹ میلادی توسط سیک‌ها اداره می‌شد.[۲۷] امپراتوری سیک در اوایل قرن ۱۹ تأسیس شد و پس از پیروزی در نبرد دوگرا-تبت (سیک و چین) تا منطقه تبت امروزی در چین گسترش یافت.[۲۸]

در سال ۱۸۰۷، نیروهای امپراتور سیک‌ها رانجیت سینگ به حاکم مسلمان شهر کاسور حمله کردند و پس از یک ماه نبرد شدید قطب الدین حاکم افغان شکست خورد و بدین ترتیب امپراتوری سیک و آیین سیک در شمال غربی به سمت افغانستان گسترش یافت و سیک‌های افغان بازماندگان فتح افغانستان در دوران امپراتوری سیک هستند.[۲۹]

امروزه، کانادا دارای بیشترین تعداد پیروان آیین سیک نسبت به کل جمعیت در جهان است (۲٫۱٪)، در حالی که ایالت پنجاب و استان بریتیش کلمبیا به ترتیب در هند و کانادا دارای بیشترین تعداد سیک‌ها به کل جمعیت در میان تقسیمات اداری و شهری در جهان هستند.[۳۰] در برخی کشورها مانند بریتانیا، سیک‌ها را به عنوان یک گروه قومی-نژادی مجزا مانند یهودی‌ها در سرشماری‌ها به‌شمار می‌آورند.[۳۱] سیک‌های بریتانیا بالاترین درصد مالکیت خانه (۸۲٪) را در میان تمامی جوامع مذهبی دارند و دومین گروه مذهبی ثروتمند در بریتانیا (پس از جامعه یهودی) هستند.[۳۲]

Thumb
نقشه جهانی سیک‌ها (برآورد ۲۰۲۳)

مردان سیک عموماً نام خانوادگی سینگ (به معنای شیر) را در نام میانی یا خانوادگی خود دارند، ولی همه افراد دارای نام سینگ، سیک نیستند و این نام خانوادگی در جنوب و جنوب شرق آسیا به‌خصوص در میان بودیست‌ها، هندوهای راجپوت، برهمایی و جین‌ها در هند، نپال و بوتان رواج دارد.

یادداشت‌ها

  1. Predominantly پنجاب.

منابع

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.