سه‌خداباوری

این مقاله در مورد دیدگاه سه‌خداباوری در مسیحیت است. برای اعتقاد به خدایان متعدد، به چندخداپرستی مراجعه کنید.
سه‌خداپرستی یا سه‌خداباوری^[۱] (انگلیسی: Tritheism) یک بدعت مسیحی است که در آن وحدت تثلیث و در نتیجه یکتاپرستی نفی می‌شود. سه‌خداباوری بیش از هر مکتب فکری واقعی سه خدای جداگانه را مطرح می‌کند و یک انحراف احتمالی را نشان می‌دهد.^[۲]سه‌خداباوری معمولاً کمی بیشتر از یک برچسب خصمانه است^[۳]و به کسانی گفته می‌شد که بر «فردیت» هر اقنوم یا شخص الهی (خدای پدر، عیسی و روح‌القدس) ، بیش از وحدت تثلیث به عنوان یک کل تأکید می‌کردند. این اتهام به ویژه بین قرن‌های سوم و هفتم پس از میلاد رایج بود.^[۱]

در تاریخ مسیحیت متکلمان مختلف متهم به سه‌خداباوری شده‌اند. در میان اولین‌ها، تک‌سرشت‌باور جان فیلوپونوس (درگذشته حدود ۵۷۰) و پیروان او، مانند یوجنیوس و کونون تارسوس بودند.^[۱] آنها تعلیم دادند که ماهیت مشترک تثلیث یک انتزاع است، به طوری که در حالی که این سه شخص همسویه هستند، در ویژگی‌های خود متمایز هستند.^[۴] دیدگاه آنها تلاشی برای آشتی دادن ارسطو با مسیحیت بود.^[۳] این دیدگاه که پتر سوم انطاکیه از آن دفاع می‌کرد، به عنوان سه‌تاپرستی در سینود در اسکندریه در سال ۶۱۶ محکوم شد. .^[۲]^[۱] همچنین در سومین شورای قسطنطنیه در ۶۸۰–۸۱ مجدداً به عنوان سه‌تاپرستی محکوم شد.^[۴]

Remove ads

اسلام مفهوم هرگونه «کثرت» در درون خداوند را انکار توحید (اسلام) و بیگانه با وحی موجود در کتاب مقدس مسلمانان می‌داند. «شرک»، دادن به خدا - خواه پسر خدا، دختر یا سایر شریک‌ها باشد، نوعی کفر در نظر گرفته می‌شود. اسلام. قرآن به‌طور مکرر و قاطعانه بر یگانگی مطلق خدا تأکید می‌کند، بنابراین احتمال اشتراک دیگری در حاکمیت یا ماهیت او را رد می‌کند.^[۵] در اسلام، روح القدس را فرشته جبرئیل می‌دانند.^[۶] مسلمانان به صراحت آموزه‌های مسیحی تثلیث را از همان ابتدا رد کرده‌اند.^[۵]^[۷]

Remove ads

[۱]
Kazhdan, Alexander (1991). "Tritheism". In Kazhdan, Alexander (ed.). The Oxford Dictionary of Byzantium. Oxford and New York: Oxford University Press. ISBN 0-19-504652-8.
[۲]
Marie-Anne Vannier (2005) [2002], "Tritheism", in André Vauchez (ed.), Encyclopedia of the Middle Ages, James Clarke & Co, ISBN 978-0-227-67931-9.
[۳]
Christian Wildberg (2018), "John Philoponus", in Edward N. Zalta (ed.), The Stanford Encyclopedia of Philosophy.
[۴]
F. L. Cross; E. A. Livingstone, eds. (2009) [2005], "Tritheism", The Oxford Dictionary of the Christian Church (3rd rev. ed.), Oxford University Press, ISBN 978-0-19-280290-3.
[۵]
David Thomas, Trinity, دانشنامه قرآن
[۶]
Khan, Muhammad Muhsin; Al-Hilali, Muhammad Taqi-ud-Din (2020-06-16). Interpretation of the Meaning of the Qur'an (به انگلیسی). Amazon Digital Services LLC – KDP Print US. ISBN 979-8-6539-5952-3.
[۷]
Sirry, Mun'im (2014-05-01). Scriptural Polemics: The Qur'an and Other Religions (به انگلیسی). Oxford University Press. ISBN 978-0-19-935937-0.

مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Tritheism». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱ سپتامبر ۲۰۲۳.

Remove ads

[ODB-1] [۱]
Kazhdan, Alexander (1991). "Tritheism". In Kazhdan, Alexander (ed.). The Oxford Dictionary of Byzantium. Oxford and New York: Oxford University Press. ISBN 0-19-504652-8.

[Vannier-2] [۲]
Marie-Anne Vannier (2005) [2002], "Tritheism", in André Vauchez (ed.), Encyclopedia of the Middle Ages, James Clarke & Co, ISBN 978-0-227-67931-9.

[Wildberg-3] [۳]
Christian Wildberg (2018), "John Philoponus", in Edward N. Zalta (ed.), The Stanford Encyclopedia of Philosophy.

[ODCC-4] [۴]
F. L. Cross; E. A. Livingstone, eds. (2009) [2005], "Tritheism", The Oxford Dictionary of the Christian Church (3rd rev. ed.), Oxford University Press, ISBN 978-0-19-280290-3.

[EoQ_dt-5] [۵]
David Thomas, Trinity, دانشنامه قرآن

[6] [۶]
Khan, Muhammad Muhsin; Al-Hilali, Muhammad Taqi-ud-Din (2020-06-16). Interpretation of the Meaning of the Qur'an (به انگلیسی). Amazon Digital Services LLC – KDP Print US. ISBN 979-8-6539-5952-3.

[:sirry-7] [۷]
Sirry, Mun'im (2014-05-01). Scriptural Polemics: The Qur'an and Other Religions (به انگلیسی). Oxford University Press. ISBN 978-0-19-935937-0.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

سه‌خداباوری

Wikiwand in your browser!

سه‌خداباوری

Wikiwand in your browser!

نظر مسلمانان

جستارهای وابسته

منابع

پیوند به بیرون