طرح سنگ نگارهای ایران باستان From Wikipedia, the free encyclopedia
سنگ‌نگاره پیشکش‌آوران تخت جمشید طرح سنگ نگارهای است که در قسمت‌های مختلف کاخ‌های هخامنشیان در تخت جمشید دیده می‌شود. این طرح، پیشکش‌آورانی را نمایش می‌دهد که هر کدام با حمل یک تحفه از پلکانی بالا می‌روند. از این طرح در کاخ هدیش (کاخ اختصاصی خشایارشا شاه) و کاخ تچر (کاخ اختصاصی داریوش بزرگ) استفاده شده‌است. یکی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد سنگ تراشی و معماری هخامنشیان، تخته سنگ‌های تراشیده و حکاکی شده‌ای است که در دیواره پله-گذرهایی که به سمت تالارها و کاخ‌های جشن و مراسم منتهی می‌شوند، قرار دارند.
| سنگ‌نگاره پیشکش‌آوران تخت جمشید | |
|---|---|
 | |
| اطلاعات کلی | |
| نام | سنگ‌نگاره پیشکش‌آوران تخت جمشید |
| دوره | هخامنشیان |
| تاریخ ساخت | دوران زمامداری خشایارشا و داریوش بزرگ |
| منسوب به | خشایارشا و داریوش بزرگ (داریوش اول) |
| محل اکتشاف | تخت جمشید |
| محل نگهداری | موزه متروپولیتن نیویورک |
| کاربرد | دیوار تزپینی کاخ |
| اطلاعات فیزیکی | |
| جنس | سنگ |
| از این طرح در کاخ هدیش (کاخ اختصاصی خشایارشا شاه) و کاخ تچر (کاخ اختصاصی داریوش بزرگ) استفاده شده‌است. | |
این دیواره‌های تراشیده شدهٔ در جوار پلکان‌ها، عموماً تصاویر یک در میان مرد پارسی و مادی را نشان می‌دهد که با حمل خوراکی‌های مختلف نظیر بره، مشک نوشیدنی، ظروف غذا و غیره به سمت مهمانی‌های شاهنشاهی پیش می‌روند.
سنگ‌نگارهٔ هدایای نمایندگان ۲۳ کشور در بدنه پلکان آپادانا از سمت راست به شرح زیر است:[1]
| شماره | ملیت | هدیه | نگاره | شماره | ملیت | هدیه | نگاره |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ۱ | مادها | صنایع دستی[1] |  |
۱۳ | پارت‌ها | پارچه، اسب[1] | ![](#/media/پرونده:Tribute_Bearers_on_the_Apadana_Staircase_7_(Best_Viewed_Size_"Large")_(4688507242).jpg){kind=small} |
| ۲ | ایلامی‌ها | شیر ماده و دو توله‌اش[1] | ![](#/media/پرونده:Susian_Tribute_Bearers_on_the_Apadana_Staircase_21_(Best_Viewed_Size_"Large")_(4688619059).jpg) |
۱۴ | گنداره‌ای‌ها | ظروف، گاو[1] |  |
| ۳ | ارمنی‌ها | اسب، شراب[1] |  |
۱۵ | باختریش | شتر دو کوهان، لبنیات[1] |  |
| ۴ | فنیقی‌ها | جام، پیاله، دستنبد زرین، ارابه[1] | ۱۶ | اسگارتایی‌ها | اسب، لباس[1] | ![](#/media/پرونده:Tribute_Bearers_on_the_Apadana_Staircase_22_(Best_Viewed_Size_"Large")_(4688831503).jpg) | |
| ۵ | بابلی‌ها | گاو کوهان‌دار، پارچه‌های زینتی[1] | ![](#/media/پرونده:Baylonian_Tribute_Bearers_on_the_Apadana_Staircase_18_(Best_Viewed_Size_"Large")_(4688527169).jpg){kind=small} |
۱۷ | سغدی‌ها | گوسفند، شراب، پارچه[1] | ![](#/media/پرونده:Sogdian_Tribute_Bearers_on_the_Apadana_Staircase_16_(Best_Viewed_Size_"Large")_(4689076272).jpg){kind=small} |
| ۶ | لیدیه‌ای‌ها | ظرف‌های زرین، ارابه و اسب[1] | ![](#/media/پرونده:Tribute_Bearers_on_the_Apadana_Staircase_20_(Best_Viewed_Size_"Large")_(4688577403).jpg) |
۱۸ | هندی‌ها | قاطر، عطر، نیزه زرین، ادویه[1] | ![](#/media/پرونده:Indian_Tribute_Bearers_on_the_Apadana_Staircase_8_(Best_Viewed_Size_"Large")_(4688525278).jpg){kind=small} |
| ۷ | رخجی‌ها | ظروف، گوزن[1] |  |
۱۹ | تراکیان و مقدونیان | سپر، نیزه، شمشیر[1] | |
| ۸ | آشوری‌ها | قوچ، جواهرات، پارچه[1] |  |
۲۰ | عرب‌ها | شتر، خنجر، پارچه[1] | .jpg) |
| ۹ | کاپادوکیه | اسب، لباس[1] | ۲۱ | زرنگ | گاومیش، قالی[1] | ![](#/media/پرونده:Drangianian_Tribute_Bearers_on_the_Apadana_Staircase_10_(Best_Viewed_Size_"Large")_(4688016893).jpg) | |
| ۱۰ | مصری‌ها | گاو، پارچه، مروارید[1] | ۲۲ | لیبی‌ها | بز، ارابه، نیزه[1] | ||
| ۱۱ | سکاها | زیورآلات، اسب، کمان[1] |  |
۲۳ | حبشی‌ها (اتیوپیایی‌ها) | شمشیر، عاج فیل، زرافه[1] |  |
| ۱۲ | ایونیان | پارچه، ظروف سیمین، کلاف، پشم[1] | ![](#/media/پرونده:Ionian_Tribute_Bearers_on_the_Apadana_Staircase_(Best_Viewed_Size_"Large")_(4688057305).jpg){kind=small} |
یکی از این سنگ‌نگاره‌های حجاری شده که در موزه متروپولیتن نیویورک نگهداری می‌شود، یک مرد پارسی را نشان می‌دهد که در حال حمل مشک آب یا شراب به وسیله یک سینی است. مرد سمت راست که در پله بالاتر قرار دارد، مرد مسلح اهل ماد را نشان می‌دهد که در حال حمل ظرفی درپوش دار است.
در سنگ‌نگاره‌های تخت‌جمشید هیچ‌کس را نمی‌توان در حالت خضوع یا سرافکنده دید و نمایندگان ملل نه به عنوان شکست خوردگان یا برده بلکه همه به‌طور یکسان عضو جامعه بزرگ جهانی هستند و همه ملل از مادها تا هندی‌ها، تونسی‌ها، آفریقایی‌ها و یونانیان همه به صورت شخصیت مستقل و متکی به خود نقش شده‌اند.[1]
در سنگ نگارهای تخت‌جمشید فاصله هر ملت به وسیله یک درخت سرو، که درخت مقدس می‌باشد، جدا شده‌است. درجه‌بندی نمایندگان ملل بر پایه فرهنگ و سابقه یا دوری و نزدیکی آنهاست مانند مادها، ایلامی‌ها، خوزی‌ها، بابلی‌ها، آشوریان.[1]
راهنمای ملل، پارسی و مادی یا ایلامی است که دست در دست ملل دیگر جهت راهنمایی مهمانان مشخص شده‌است و مردم همه ملل آزاد بودند تا از لباس، فرهنگ و زبان خود استفاده نمایند در صف نمایندگان و در کل تخت جمشید هیچ‌کس سوار بر اسب نیست، هیچ‌گونه سعی در برتر نشان دادن یا تفاخر پارسی‌ها نسبت به ملل دیگر را نمی‌توان دید.[1]
نمایندگان ملل دستهایشان را به نشانه دوستی به طرف همدیگر دراز کرده‌اند. داشتن عصا نشان از مقام و درجه عالی‌است، کلاه شیاردار بلند نشانه مقام ارتشی و کلاه بلند ساده نشانه از بزرگی و کلاه استوانه کوتاه نشانه از کارمند درباری و گارد سلطنتی و خدمتگزاران می‌باشد.[1]
![Thumb](#/media/پرونده:Bactrian_Tribute_Bearers_on_the_Apadana_Staircase_9_(Best_Viewed_Size_"Large")_(4687986033).jpg)
.jpg)
![Thumb](#/media/پرونده:Lydian_Tribute_Bearers_on_the_Apadana_Staircase_19_(Best_Viewed_Size_"Large")_(4688551995).jpg)
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
