ترک اعتیاد

ترک اعتیاد به دارو یا مواد به روند درمان روانی یا پزشکی اعتیاد به داروهای روان‌انگیز مانند مواد مخدر، محرّک و برخی داروها مانند الکل گفته می‌شود.^[۱] بنابر تعریف اداره بهداشت روانی آمریکا در سال ۲۰۱۰ میلادی، که بر اساس تجربیات کسانی که خود را از چنگال اعتیاد رها کرده‌اند بنا شده‌است، تعریف ترک‌اعتیاد (بهبودی از اعتیاد) به شرح زیر است: «بهبودی یک فرایند تغییر است که از طریق آن افراد برای به دست آوردن سلامت و رفاه و آسایش خود و به دست گرفتن اختیار زندگی تلاش کرده و سعی می‌کنند تا همه امکانات و قابلیت‌های بالقوهٔ خود را مجدداً به دست آورند.»^[۲]

در سراسر دنیا مراکزی برای ترک افراد معتاد به انواع موادمخدر یا حتی اعتیادهای دیگر از قبیل اینترنت و… وجود دارد این مراکز در اکثر نقاط دنیا در حال فعالیت هستند. از جمله مهم‌ترین این مراکز در کشورهای مختلف می‌توان به مرکز بازپروری action on you در فلوریدا آمریکا you are good در کانادا gonzalez در برزیل Michelle در آلمان و… اشاره کرد اما در کشورهای اطراف افغانستان و پاکستان که مرکز عمده فعالیت و توزیع مواد مخدر است، این کمپ‌ها بسیار زیاد هستند و بیشتر از مناطق دیگر جهان دیده می‌شود که از جمله این کشورها ایران و تاجیکستان و قرقیزستان و روسیه هستند.^{[۳][۴][۵][۶][۷][۸][۹][۱۰][۱۱][۱۲]}

در روسیه کمپ‌ها زیر نظر دولت اداره می‌شود و کمپ‌های بازپروری دولتی نام دارند. در قرقیزستان و تاجیکستان اما با تأثیر از روسیه کمپ‌ها را به نوعی دولتی‌هایی اداره می‌کنند که از طرف نهادهایی از پارلمان مأمور به این کار شده‌اند، در ایران هم که از همسایگان کشورهای منبع توزیع مواد مخدر است کمپها تحت عناوین مختلف و اکثراً زیر نظر دولت و با هزینه‌های دولتی و بهزیستی اداره می‌شوند.

اصطلاح معتاد یا به نوعی اعتیاد هنگامی مطرح می‌شود که فرد وابستگی شدیدی به یک چیز نشان می‌دهد.^[۱۳]

روش‌ها

اقامتی

در مراکز ترک اعتیاد یا مراکز بازپروری، معتادان مددجو، پس از پذیرش، با نظارت مددکاران دوره درمانی را می‌گذرانند. در مورد معتادان و کارتن‌خواب‌های تنها مانده، مددکاران، خانواده معتاد را شناسایی می‌کنند و آن‌ها را در جریان وضع فرد بیمار قرار می‌دهند.^[۱۴]

مددجویان بعد از گذراندن دوره ترک اعتیاد و مرحله سم‌زدایی، وقتی از اتاق قرنطینه خارج می‌شوند هم‌زمان با شرکت در دوره‌ها و جلسات ترک اعتیاد با نظارت مددکاران در کارگاه‌های مهارت‌آموزی مشغول به کار می‌شوند. اشتغال و کسب درآمد مهم‌ترین دغدغه افرادی است که اعتیاد را کنار گذاشته‌اند و می‌خواهند به زندگی عادی برگردند. بدین منظور معمولاً در کمپ‌های ترک اعتیاد مرکز مهارت‌آموزی هم ایجاد می‌شود. در پی پاک ماندن فرد ترک اعتیاد کرده، گاه مددکاران برای آگاهی دادن به خانواده‌های آن‌ها با خانواده‌ها تماس می‌گیرند تا اعتماد آن‌ها را به تحول جدید جلب کنند.^[۱۵][۱۶]

داروها

• بوپرنورفین: به عنوان ضد درد، مسکن قوی و جایگزین مواد مخدر و اعتیادآور.
• شربت تریاک: یک ماده مخدر و مسکن درد که اعتیادآور است.
• متادون: دارویی برای درمان نگهدارنده و مهار اعتیاد به هروئین و مواد مخدر قوی.
• حب جدوار یا حب الشفاء: داروی ترک اعتیاد، مسکن قوی و ضد درد با اثرات تقویتی بدون ایجاد وابستگی.
• نالوکسان: برای تشخیص و درمان مسمومیت‌ها با مواد مخدر یا کمای ناشی از آن مصرف می‌شود.
• نالتروکسان: به عنوان داروی کمکی برای درمان اعتیاد به کار می‌رود.
• کلونیدین: برای بهبود عوارض قطع مصرف مواد افیونی و الکل به کار می‌رود.^[۱۷]
• اسپند: در طب سنتی برای ترک به کار می‌رفته اما به تازگی شواهد پزشکی مهارِ نشانگان ترک اعتیاد به مواد مخدر را توسط آن نشان می‌دهند.^[۱۸]
• داروی گیاهی ترک اعتیاد شوکران که کاملا گیاهی بوده و بدون درد و خماری تا 85 درصد اعتیاد را طی یک هفته درمان میکند .

برنامه دوازده قدم

برنامه‌های دوازده قدم مجموعه‌ای از اصول هستند که اقدام‌های لازم برای بهبودی از اعتیاد به مواد، اجبار به مصرف، و اعتیادهای رفتاری را در اختیار ما قرار می‌دهد. برنامهٔ ۱۲ قدم معالجهٔ پزشکی نیست بلکه بهبودی از این طریق بر اساس تجربیات افرادی است که مبتلا به بیماری اعتیاد بوده و موفق به یافتن راه حلی در جهت بهبودی شده‌اند.^[۱۹]

انجمن روان پزشکان آمریکا کارکرد ۱۲ قدم را چنین خلاصه کرده‌است:

• اقرار به اینکه یک معتاد توانایی کنترل اعتیاد و اجبار به مصرف خود را ندارد
• باور اینکه تنها یک نیروی برتر می‌تواند توانایی لازم را برای آن‌ها فراهم کند
• مرور خطاهای گذشته به کمک یک راهنما یا یک عضو با تجربه
• جبران خسارت اشتباهات گذشته
• یادگیری روش زندگی جدید با استفاده از الگوهای رفتاری جدید
• کمک به معتادان در حال عذاب دیگر که از همان اعتیاد و اجبار به مصرف رنج می‌کشند

درمان به روش DST

با استفاده از پله‌های کاهش ۲۱ روزه با ضریب ۰٫۸ که می‌بایست زیر نظر راهنما انجام شود طی مدت ۱۰ ماه انجام می‌شود^[۲۰][۲۱] به این شکل که هر 21 روز مصرف انتهای دوره 0.8 از مصرف ابتدای دوره می باشد.

روزهای اولیه ترک

اغلب معتادان در روزهای اولیه ترک اعتیاد دچار ترس و وحشت شده و دچار بی‌قراری می‌شوند.^[۲۲] توصیه می‌شود جهت غلبه بر حالات و بیقراری‌های عذاب‌آور جسمی و روانی در روزهای اول بهبودی این اقدامات انجام شود:

• پذیرش بیماری اعتیاد
• تحمل کردن عوارض خماری
• سازش کردن با نوسانات اخلاقی
• مبارزه با افکار
• اعتماد کردن به فرایند بهبودی

جستارهای وابسته

• اعتیاد
• مواد مخدر

منابع

1. Schaler, Jeffrey Alfred (1997). "Addiction Beliefs of Treatment michael vick Providers: Factors Explaining Variance". Addiction Research & Theory 4 (4): 367–384.
2. "Investigation Uncovers Fraud by California Rehab Clinics - Partnership for Drug-Free Kids - Where Families Find Answers". Partnership for Drug-Free Kids - Where Families Find Answers (به انگلیسی). Archived from the original on 4 May 2017. Retrieved 2017-10-24.
3. Scott WC, Kaiser D, Othmer S, Sideroff SI (7 July 2009). "Effects of an EEG biofeedback protocol on a mixed substance abusing population". The American Journal of Drug and Alcohol Abuse. 31 (3): 455–69. doi:10.1081/ADA-200056807. PMID 16161729. S2CID 6931394.
4. Dehghani-Arani F, Rostami R, Nadali H (June 2013). "Neurofeedback training for opiate addiction: improvement of mental health and craving". Applied Psychophysiology and Biofeedback. 38 (2): 133–41. doi:10.1007/s10484-013-9218-5. PMC 3650238. PMID 23605225.
5. Arani FD, Rostami R, Nostratabadi M (July 2010). "Effectiveness of neurofeedback training as a treatment for opioid-dependent patients". Clinical EEG and Neuroscience. 41 (3): 170–7. doi:10.1177/155005941004100313. PMID 20722354. S2CID 35834162.
6. Dalkner N, Unterrainer HF, Wood G, Skliris D, Holasek SJ, Gruzelier JH, Neuper C (26 September 2017). "Short-term Beneficial Effects of 12 Sessions of Neurofeedback on Avoidant Personality Accentuation in the Treatment of Alcohol Use Disorder". Frontiers in Psychology. 8: 1688. doi:10.3389/fpsyg.2017.01688. PMC 5622970. PMID 29018397.
7. Lackner N, Unterrainer HF, Skliris D, Wood G, Wallner-Liebmann SJ, Neuper C, Gruzelier JH (July 2016). "The Effectiveness of Visual Short-Time Neurofeedback on Brain Activity and Clinical Characteristics in Alcohol Use Disorders: Practical Issues and Results". Clinical EEG and Neuroscience. 47 (3): 188–95. doi:10.1177/1550059415605686. PMID 26415612. S2CID 34971632.
8. Horrell T, El-Baz A, Baruth J, Tasman A, Sokhadze G, Stewart C, Sokhadze E (July 2010). "Neurofeedback Effects on Evoked and Induced EEG Gamma Band Reactivity to Drug-related Cues in Cocaine Addiction". Journal of Neurotherapy. 14 (3): 195–216. doi:10.1080/10874208.2010.501498. PMC 2957125. PMID 20976131.
9. Unterrainer HF, Lewis AJ, Gruzelier JH (2013). "EEG-Neurofeedback in psychodynamic treatment of substance dependence". Frontiers in Psychology. 4: 692. doi:10.3389/fpsyg.2013.00692. PMC 3787602. PMID 24098295.
10. Rostami R, Dehghani-Arani F (September 2015). "Neurofeedback Training as a New Method in Treatment of Crystal Methamphetamine Dependent Patients: A Preliminary Study". Applied Psychophysiology and Biofeedback. 40 (3): 151–61. doi:10.1007/s10484-015-9281-1. PMID 25894106. S2CID 42223626.
11. "Quantitative Electroencephalography-Guided Versus Scott/Peniston Neurofeedback With Substance Use Disorder Outpatients" (PDF). www.aapb.org/files/publications/biofeedback/2007/biof_winter_pilot_study.pdf. Archived (PDF) from the original on 5 May 2019. Retrieved 1 June 2019.
12. Keith JR, Rapgay L, Theodore D, Schwartz JM, Ross JL (March 2015). "An assessment of an automated EEG biofeedback system for attention deficits in a substance use disorders residential treatment setting". Psychology of Addictive Behaviors. 29 (1): 17–25. doi:10.1037/adb0000016. PMC 5495545. PMID 25180558.
13. "Principles of Effective Treatment". National Institute on Drug Abuse Abuse. Archived from the original on 15 February 2021. Retrieved 15 November 2017.
14. Marlatt GA, Donovan DM (2005). Relapse Prevention. New York City: The Guilford Press. pp. 81. ISBN 1-59385-176-6.
15. Schaler JA (1997). "Addiction Beliefs of Treatment Michael Vick Providers: Factors Explaining Variance". Addiction Research & Theory. 4 (4): 367–384. doi:10.3109/16066359709002970. hdl:1903/25227. ISSN 1476-7392.
16. روش‌های اقامتی ترک اعتیاد. «کمپ ترک اعتیاد». mrbsn. پارامتر |پیوند= ناموجود یا خالی (کمک)
17. «Clonidine: Opioid Withdrawal Medication - Addiction Center». AddictionCenter (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۲-۰۶.
18. محسن خلیلی، محمدحسن قوسیان، اکرم نیکنام (فروردین ۱۳۸۹). «بررسی و مقایسه اثر مصرف خوراکی بذر گیاه اسپند با داروی متادون بر کمیت‌های رفتاری نشانگان ترک در موش‌های صحرایی نر».
19. "How effective is drug addiction treatment?". drugabuse.gov. Archived from the original on 27 February 2021. Retrieved 25 February 2021.
20. "NIDA InfoFacts: Treatments Approaches for Drug Addiction] National Institute on Drug Abuse (NIDA)". Archived from the original on 5 August 2012. Retrieved 2010-08-17.
21. Curry, S.; Wagner, E. H.; Grothaus, L. C. (June 1990). "Intrinsic and extrinsic motivation for smoking cessation". Journal of Consulting and Clinical Psychology. 58 (3): 310–316. doi:10.1037/0022-006x.58.3.310. ISSN 0022-006X. PMID 2195084. Archived from the original on 2 February 2023. Retrieved 2 February 2023.
22. Principles of Drug Addiction Treatment بایگانی‌شده در ۱ سپتامبر ۲۰۱۰ توسط Wayback Machine National Institute on Drug Abuse (NIDA)>