طبق تعاریف دین اسلام شخصی است که امامت نماز جمعه را بر عهده دارد From Wikipedia, the free encyclopedia
امام جمعه در دین اسلام شخصی است که امامت نماز جمعه را به عهده دارد. نماز جمعه بر دو نوع برگزار میشود:
برای تأییدپذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است. |
امام جمعه علاوه بر مسائل و احکام دینی باید تسلط بر احکام سیاسی و اجتماعی و مشکلات وقت جامعه داشته باشد، چرا که باید در نماز جمعه دو خطبه بخواند که یکی دربارهٔ مسائل اجتماعی و دیگری در مورد مسائل روز و سیاسی جامعه.[۱]
امامت جمعه در جهان شیعه[۲][۳][۴][۵][۶][۷] و ایران سابقه دور و زیادی دارد و بعضی از علما و مراجع که آن را از نظر فقهی واجب میدانستند بهطور غیررسمی به عنوان امام جمعه به اقامه آن میپرداختند. اما امامت رسمی آن از ناحیه حکومتهای وقت بوده است که نمونه بارز آن در بعد از انقلاب است که افرادی به عنوان امام جمعه در شهرها متولی این امرند.
در دوران سلطنت شاه طهماسب صفوی روحانیون بهویژه محقق کرکی از تلاشگران در این حوزه نام برده شده است، که او نخستین نماز جمعهٔ رسمی و پذیرفته شده نزد اغلب فقها را، در شهر قزوین پایتخت ایران برپا کرد.
در دوران سلطنت شاه عباس صفوی، شیخ بهایی و میرداماد در شهر اصفهان پایتخت حکومت صفوی، نماز جمعه را اقامه مینمودند.
بعد از مدتها که نماز جمعه مهجور مانده بود، سید محمدتقی غضنفری خوانساری (از فقهای شیعه) به عنوان بنیانگذار نماز جمعه در دوره معاصر از حدود سال ۱۳۱۴ تا سال ۱۳۵۰ شمسی[۸] نماز جمعه را در خوانسار اقامه داشته است. بعد از درگذشت وی فرزندانش سید محمدمهدی غضنفری خوانساری و سید محمد هاشم غضنفری خوانساری نماز جمعه را اقامه مینمودند.[۹][۱۰]
بعد از تجربه اقامه نماز جمعه در خوانسار و واکنش علما و مردم نسبت به آن، سید محمدتقی خوانساری نیز در حوالی سال ۱۳۱۸ شمسی در قم نماز جمعه را اقامه مینمود.[۸]
در دوره قاجار هنگامی که فتحعلیشاه مسجد شاه را در تهران بنا کرد، تصمیم گرفت سید مهدی خاتونآبادی اصفهانی عالم و استاد حوزه اصفهان و نوه میر محمد صالح حسینی خاتون آبادی (شاگرد و داماد علامه مجلسی) را برای امامت جمعه در مسجد شاه، به تهران بیاورد. سید مهدی خاتونآبادی دارای مقام علمی والایی بود و پس از بازگشت از زیارت خانه خدا در سن ۶۳ سالگی درگذشت و از تمام ولایات ایران علماء و بزرگان برای تشییع وی به تهران آمدند. برادر زاده وی میرزا ابوالقاسم تهرانی خاتون آبادی فرزند ارشد میر محمد حسین هم به تهران آمد. (میر محمد حسین برادر میر سید مهدی اهل علم و شخص اول اصفهان بود و تا هنگام درگذشت در آن شهر زندگی میکرد) چون سید مهدی امام جمعه تهران دارای فرزند پسر نبود، برحسب امر فتحعلیشاه، میرزا ابوالقاسم حسینی خاتون آبادی در تهران توقف کرد و بعد از رحلت عمو به مقام امامت جمعه تهران رسید، میرزا ابوالقاسم معاصر امیرکبیر نیز بوده است. پس از وی منصب امامت جمعه به فرزندش میرزا زین العابدین تهرانی خاتون آبادی رسید و بعد از او نیز فرزندش سید ابوالقاسم دوم امام جمعه تهران شد که در جریان مشروطیت برکنار گشت و برای مدتی برادرش عهدهدار سمت امامت جمعه بود. در عهد پهلوی دوم در سال ۱۳۲۴ فرزند سید ابوالقاسم دوم، سید حسن امامی حسینی خاتون آبادی به فرمان محمدرضا شاه امام جمعه تهران شد.
امام جمعه دائم از طرف شورای سیاستگذاری ائمه جمعه کشور (تحت اشراف رهبر) انتخاب میشود. امام جمعه دائم میتواند یک یا چند نفر را به عنوان امام جمعه موقت همان شهر انتخاب کند. امام جمعه دائم مراکز استانها از طرف ولی فقیه یا رهبر حکومت اسلامی-شیعی انتخاب و مشروعیت پیدا میکند و نماینده ولی فقیه در آن استان نیز میباشند.[نیازمند منبع] امامان جمعه در اکثر مراکز استانها نماینده ولی فقیه نیز هستند. فهرست آنها را در فهرست نمایندگان ولی فقیه در استانها ببینید.
امامان جمعه بعد از انقلاب در تهران:
در شهر قم، سید محمد سعیدی[۱۱] امام جمعه دائم و سید هاشم حسینی بوشهری[۱۲] و علیرضا اعرافی، امامان جمعه موقت هستند.
سید محمدتقی غضنفری خوانساری به عنوان مؤسس و بنیانگذار نماز جمعه در دوره معاصر از حدود سال ۱۳۱۴ تا ۱۳۵۰ شمسی[۸] نماز جمعه را اقامه داشته است. بعد از درگذشت وی فرزندانش سید محمدمهدی غضنفری و سید محمد هاشم غضنفری نماز جمعه را اقامه مینمودند.[۹][۱۳]
سید محمدتقی خوانساری نیز در حوالی سال ۱۳۱۸ شمسی و بعد از تجربه اقامه نماز جمعه در خوانسار و واکنش علما و فقها نسبت به اقامه آن در دوران غیبت، نماز جمعه را در شهر قم اقامه مینمود.[۸]
در شهر تهران و اصفهان نیز از زمان حکومت قاجار تا پایان حکومت پهلوی، خاندان حسینی خاتون آبادی اصفهانی نماز جمعه را اقامه مینمودند.[۸]
در اسلام روز جمعه روز عبادی سیاسی میباشد که یک نفر از طرف حاکم شرع به ایراد سخنرانی پرداخته و اوضاع سیاسی اجتماعی و اقتصادی کشور را به سمع مردم میرساند سپس در دو خطبه سخنرانی میکنند و بعد نماز جمعه به جای نماز ظهر خوانده میشود و بعد از آن نماز عصر خوانده میشود. برخی از شرایط و خصوصیات نماز جمعه و خطبههای آن:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.