CREB

پروتئین متصل‌شونده به عامل واکنش‌دهنده به آدنوزین مونوفسفات حلقه‌ای (انگلیسی: cAMP response element-binding protein)^[1] یک فاکتور رونویسی سلولی است که به توالی خاصی از دی‌ان‌ای موسوم به «عناصر پاسخ‌دهنده به cAMP» یا «CRE» اتصال می‌یابد و رونویسی ژن‌های بالادست و پائین‌دست را افزایش یا کاهش می‌دهد.^[2] این فاکتور رونویسی نخستین بار در سال ۱۹۸۷ میلادی، به صورتِ یک فاکتور رونویسی پاسخ‌دهنده به cAMP جهت تنظیم رونویسی ژن سوماتواستاتین کشف شد.^[3]

Thumb — CREB (بالا) یک فاکتور رونویسی است که قادر است به دی‌ان‌ای (پائین) اتصال یافته و بیان ژن را تنظیم کند.

برخی از ژن‌هایی که رونویسی‌شان توسط CREB تنظیم می‌شوند عبارتند از: فاکتور نورون‌زایی مشتق‌شده از مغز، تیروزین هیدروکسیلاز، تعداد قابل توجهی از نوروپپتیدها (سوماتواستاتین، c-Fos، انکفالین، VGF، هورمون آزادکننده کورتیکوتروپین)^[2] و ژن‌هایی که در ساعتِ زیستی بدن دخیل هستند. (PER1 و PER2)^[4]

همچنین CREB نقش غیرقابل‌انکاری در انعطاف‌پذیری عصبی و شکل‌گیری حافظهٔ درازمدت در مغز و همچنین حافظهٔ فضایی (فرا زمانی) داراست.^[5] کاهش تولید CREB در بروز بیماری آلزایمر نقش دارد و افزایش بیانِ آن از اهداف درمانی در این بیماری است.^[6] CREB در پدیدهٔ تأثیرپذیری و تطابق چرخه زیستی بدن با نور و تاریکی (photoentrainment) در پستانداران نیز نقش دارد.

[1]
Bourtchuladze; et al. "Deficient long-term memory in mice with a targeted mutation of the cAMP-responsive element-binding protein". Cell. 79 (1): 59–68. doi:10.1016/0092-8674(94)90400-6. PMID 7923378. {{cite journal}}: Explicit use of et al. in: |last2= (help)
[2]
Purves, Dale; George J. Augustine; David Fitzpatrick; William C. Hall; Anthony-Samuel LaMantia; James O. McNamara & Leonard E. White (2008). Neuroscience (4th ed.). Sinauer Associates. pp. 170–6. ISBN 978-0-87893-697-7.
[3]
Binding of a nuclear protein to the cyclic-AMP response element of the somatostatin gene. Montminy MR and Bilezikjian LM. Nature. 1987 Jul 9-15;328(6126):175-8.
[4]
Dibner, Charna; Schibler, Ueli; Albrecht, Urs (2010). "The Mammalian Circadian Timing System: Organization and Coordination of Central and Peripheral Clocks". Annual Review of Physiology. 72 (1): 517–549. doi:10.1146/annurev-physiol-021909-135821. PMID 20148687. Retrieved 2015-04-09.
[5]
Silva; et al. "CREB and Memory" (PDF). Annual Review of Neuroscience. 21: 127–148. doi:10.1146/annurev.neuro.21.1.127. Archived from the original (PDF) on 2 January 2011. Retrieved 18 March 2018.
[6]
Downregulation of CREB expression in Alzheimer’s brain and in Ab-treated rat hippocampal neurons

مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «CREB». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۷ مارس ۲۰۱۸.

CREB Protein در سرعنوان‌های موضوعی پزشکی (MeSH) در کتابخانهٔ ملی پزشکی ایالات متحدهٔ آمریکا

این یک مقالهٔ خرد زیست‌شناسی مولکولی است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.

[ReferenceA-1] [1]
Bourtchuladze; et al. "Deficient long-term memory in mice with a targeted mutation of the cAMP-responsive element-binding protein". Cell. 79 (1): 59–68. doi:10.1016/0092-8674(94)90400-6. PMID 7923378. {{cite journal}}: Explicit use of et al. in: |last2= (help)

[Purves-2] [2]
Purves, Dale; George J. Augustine; David Fitzpatrick; William C. Hall; Anthony-Samuel LaMantia; James O. McNamara & Leonard E. White (2008). Neuroscience (4th ed.). Sinauer Associates. pp. 170–6. ISBN 978-0-87893-697-7.

[3] [3]
Binding of a nuclear protein to the cyclic-AMP response element of the somatostatin gene. Montminy MR and Bilezikjian LM. Nature. 1987 Jul 9-15;328(6126):175-8.

[:0-4] [4]
Dibner, Charna; Schibler, Ueli; Albrecht, Urs (2010). "The Mammalian Circadian Timing System: Organization and Coordination of Central and Peripheral Clocks". Annual Review of Physiology. 72 (1): 517–549. doi:10.1146/annurev-physiol-021909-135821. PMID 20148687. Retrieved 2015-04-09.

[5] [5]
Silva; et al. "CREB and Memory" (PDF). Annual Review of Neuroscience. 21: 127–148. doi:10.1146/annurev.neuro.21.1.127. Archived from the original (PDF) on 2 January 2011. Retrieved 18 March 2018.

[6] [6]
Downregulation of CREB expression in Alzheimer’s brain and in Ab-treated rat hippocampal neurons

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

Wikiwand in your browser!

CREB

Wikiwand in your browser!

منابع

پیوند به بیرون